Tags:
Thực hiện tầm soát trước sinh và sơ sinh tại tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: Nhiều sản phụ chưa quan tâm đến tầm soát dị tật thai nhi!
GiadinhNet - Bất cứ cha mẹ nào cũng mong muốn con mình sinh ra trước tiên phải được lành lặn và khỏe mạnh rồi mới nói tới chuyện đẹp - xấu, đó là khát khao chính đáng của các bậc cha mẹ. Đề án "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh" đã đáp ứng được phần nào điều đấy.
Thời gian qua, việc triển khai Đề án "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh" đã giúp phát hiện, can thiệp sớm bệnh tật ở thai nhi và sơ sinh để những trẻ em được sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh, tránh được những hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội, nâng cao chất lượng dân số cả nước. Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực hiện Đề án này vẫn còn gặp không ít khó khăn, đặc biệt là tại vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi.
Theo thống kê, địa bàn tỉnh Tuyên Quang hiện có 22 dân tộc cùng sinh sống, trong đó 8 dân tộc số dân đông hơn cả là Kinh, Tày, Dao, Cao Lan, Nùng, Hoa, Mông, Sán Dìu. Được biết, Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh được triển khai tại tỉnh Tuyên Quang từ năm 2013. Đến nay, Đề án đã đi vào nền nếp với các hoạt động.
Ảnh minh họa
Tại Tuyên Quang, chương trình đã đào tạo nâng cao kỹ năng thực hiện chuyên môn, kỹ thuật cho trên 1.500 cán bộ y sỹ sản nhi và Khoa Sản Trung tâm Y tế các huyện, cán bộ chuyên trách dân số xã và cộng tác viên thôn, bản của 141/141 xã, phường, thị trấn về Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh; kỹ năng tuyên truyền tư vấn, các phương pháp lấy máu gót chân cho trẻ sơ sinh… cung cấp test thử sàng lọc phát hiện bệnh bẩm sinh cho trẻ mới sinh tại các Trạm Y tế và Khoa Sản Trung tâm Y tế các huyện, Bệnh viện Đa khoa tỉnh.
Đồng thời, Đề án đã trang bị 4 máy siêu âm 2D cho Trung tâm Y tế các huyện Na Hang, Chiêm Hóa, Hàm Yên, Sơn Dương và 1 máy siêu âm màu 3D cho huyện Chiêm Hóa để phục vụ hoạt động chuyên môn.
Tại Điện Biên, từ khi bắt đầu triển khai Đề án, Ngành Y tế tỉnh đã phối hợp với Bệnh viện Phụ sản Trung ương tổ chức hội thảo triển khai thực hiện và tập huấn kỹ năng truyền thông tư vấn, kỹ thuật lấy máu gót chân cho cán bộ y tế và cán bộ dân số. Song song với đó, công tác tuyên truyền, tư vấn, vận động đã được thực hiện bằng nhiều hình thức đa dạng; nội dung tập trung làm rõ lợi ích, các bệnh lý, các dịch vụ liên quan…
Đối tượng tuyên truyền, tư vấn, vận động hướng đến Nhân dân tại các thôn bản; đặc biệt quan tâm các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, đối tượng có nguy cơ sinh con dị tật (phụ nữ mang thai trên 35 tuổi; có tiền sử sảy thai, thai chết lưu…).
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai Đề án vẫn gặp không ít hạn chế, khó khăn. Theo chia sẻ của bà Vũ Thị Thùy, Chi cục Trưởng, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Điện Biên, việc sàng lọc sơ sinh tại tỉnh Điện Biên chủ yếu thực hiện theo nguồn miễn phí và chỉ sàng lọc phát hiện được 2 loại bệnh (thiếu men G6PD và suy giáp trạng bẩm sinh).
Dịch vụ tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh tuy đã được xã hội hóa, nhưng tại Trạm Y tế xã mới chỉ thực hiện được việc khám thai và tư vấn, mà chưa thực hiện dịch vụ kỹ thuật sàng lọc chẩn đoán bệnh tật, dị tật bẩm sinh; trong khi điều kiện đi lại của người dân từ thôn bản đến xã, huyện còn nhiều khó khăn…
Theo số liệu thống kê của Bộ Y tế, trung bình mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 1,4 triệu trẻ em được sinh ra, trong đó có 1,5 - 2% số trẻ em mắc phải các dị tật bẩm sinh. Mặc dù, sàng lọc trước sinh và sơ sinh rất quan trọng, nhưng hiện chỉ có một số thành phố lớn, như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh đạt tỷ lệ thực hiện cao. Còn tại các vùng nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, miền núi, nhiều sản phụ chưa quan tâm đến tầm soát dị tật thai nhi. Tính trung bình cả nước mới có khoảng 30% số trẻ em được sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh.
Theo ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng Cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), ngành Dân số đang xây dựng Đề án xã hội hóa dịch vụ tầm soát, chẩn đoán sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh. Qua đó, huy động được các cơ sở khám, chữa bệnh công lập và ngoài công lập, các cơ sở y tế và các tổ chức phi Chính phủ tham gia cung cấp dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh có chất lượng. Mặt khác, đề xuất bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám, chữa bệnh đối với một số bệnh được sàng lọc, chẩn đoán, để người dân dễ dàng được tiếp cận.
Sàng lọc trước sinh
Sàng lọc trước sinh là việc sử dụng các biện pháp thăm dò đặc hiệu trong thời gian mang thai để chẩn đoán xác định các trường hợp bệnh do rối loạn di truyền nhiễm sắc thể ở thai nhi như: hội chứng Down (tam bội thể 13), hội chứng Ewards (tam bội thể 18) và dị tật ống thần kinh…
Trong 3 tháng đầu thai kỳ: siêu âm hình thái thai nhi, đo độ mờ da gáy vào lúc tuổi thai từ 11 – 13 tuần 6 ngày và thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để phát hiện nguy cơ mắc hội chứng Down và một số bệnh lý khác.
Trong 3 tháng giữa thai kỳ: thực hiện một số xét nghiệm cần thiết vào lúc tuổi thai từ 14 – 21 tuần; siêu âm hình thái và cấu trúc các cơ quan của thai nhi vào lúc tuổi thai từ 20 – 24 tuần nhằm phát hiện các bất thường của hệ thần kinh, hệ tim mạch, ở lồng ngực, dị tật của dạ dày – ruột, sinh dục – tiết niệu, xương…
Trong 3 tháng cuối thai kỳ: không có chỉ định sàng lọc, chẩn đoán trước sinh. Tuy nhiên, các bà mẹ mang thai cần siêu âm trong thai kỳ này để đánh giá tình trạng phát triển của thai nhi và tiên lượng cho cuộc đẻ.
Sàng lọc sơ sinh
Sàng lọc sơ sinh là một biện pháp dự phòng hiện đại, dùng kỹ thuật y khoa nhằm tìm kiếm để phát hiện ra các bệnh liên quan đến nội tiết, rối loạn di truyền ngay khi đứa trẻ vừa ra đời, cho phép phát hiện một số bệnh lý và tật, bệnh bẩm sinh như: thiểu năng trí tuệ, thiếu men G6PD, suy giáp bẩm sinh, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh và tử vong sớm do tan máu bẩm sinh…
Phương pháp lấy máu gót chân trẻ 48 giờ sau sinh nhằm phát hiện: suy giáp bẩm sinh, thiếu men G6PD, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh và một số rối loạn chuyển hóa bẩm sinh khác.
Việc thực hiện sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh không chỉ là chuyện cá nhân của gia đình nào mà chính là bước đi lâu dài của ngành dân số nói riêng và cả xã hội nói chung vì mục tiêu cải thiện, nâng cao chất lượng giống nòi và sự phồn vinh của xã hội hướng tới một tương lai hạn chế đến mức thấp nhất người khuyết tật do các bệnh bẩm sinh gây ra.
Bình luận
Ý kiến của bạn
3 bệnh lây truyền dễ nhiễm qua quan hệ tình dục bằng miệng
Dân số và phát triển - 5 giờ trướcNhận biết các dấu hiệu, triệu chứng của 3 loại bệnh lây truyền có thể lây qua quan hệ tình dục bằng miệng là một cách để chủ động phòng bệnh.
5 cách đơn giản bảo vệ gan, thận thúc đẩy giải độc nên làm mỗi ngày
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGan, thận hoạt động suốt ngày đêm để lọc độc tố, xử lý chất dinh dưỡng... Tuy nhiên, nhiều yếu tố bên ngoài tác động làm cản trở và suy yếu chức năng của gan, thận.
Nên cắt bao quy đầu ở độ tuổi nào?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcViệc cắt bao quy đầu là một quyết định quan trọng và thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chỉ định y tế, văn hóa và ý muốn của gia đình...
Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH – Suốt hơn 25 năm gắn bó với nghề, bác sĩ Nguyễn Thị Thảo đã từng đối mặt với không ít trường hợp nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Mỗi ca bệnh là một mảnh đời đầy trăn trở, để lại trong bà những nỗi day dứt, xót xa mỗi khi nhớ lại.
Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcTin theo trào lưu sinh con “thuận tự nhiên” tại nhà, sản phụ ở Đồng Nai từ chối can thiệp y tế, giữ nguyên dây rốn, khiến bé trai sơ sinh có dấu hiệu viêm phổi.
Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcKhoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.
Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTrong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.
Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcThiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.
7 thói quen gây hại tinh trùng
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcĐể có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.
Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcVới 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
