Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thuế thu nhập cá nhân: Được giảm trừ gia cảnh khi ốm đau, tai nạn

Thứ sáu, 12:28 21/11/2008

Giadinh.net - Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) đang tổ chức phổ biến Luật Thuế thu nhập cá nhân trên toàn quốc, trước khi áp dụng từ 1/1/2009, nhưng quanh sắc thuế này vẫn có nhiều ý kiến tranh cãi.

PV Báo GĐ&XH đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - người đã tham gia xây dựng sắc thuế quan trọng này ngay từ những ngày đầu.
 
- Thưa bà, có nhiều ý kiến cho rằng mức thuế suất khởi điểm 5% là cao. Mức thuế suất này cao tương đương với nhiều nước phát triển có hệ thống an sinh xã hội tốt hơn so với nước ta?
 
- Tôi nghĩ rằng, ý kiến đó có thể đúng. Nó đúng trong điều kiện hạ mức thuế suất, đồng thời phải hạ mức giảm trừ gia cảnh để mở rộng diện người chịu thuế. Khi đó ta phải thu từ những đồng thu nhập đầu tiên hoặc thu từ những người có thu nhập bình quân trên chuẩn nghèo. Nhưng trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, nếu thu từ đồng đầu tiên, sẽ phải thu của cả những người nghèo. Thuế phù hợp với thông lệ quốc tế, nhưng cũng phải phù hợp với điều kiện cụ thể, phong tục tập quán của từng nước. Cuối cùng, Quốc hội lựa chọn phương án có giảm trừ gia cảnh và mức thuế suất 5%, chứ không thu với mức thuế suất thấp.
 
Ở khía cạnh khác, với các nước phát triển, thuế thu nhập cá nhân chiếm một tỷ trọng rất cao. Có nước lên tới 65% thu ngân sách nhà nước. Hiện nay, ở nước ta, thuế thu nhập cao chỉ chiếm tỷ trọng  trên 2% tổng thu ngân sách nhà nước. Khi thuế thu nhập cá nhân được áp dụng, thì tổng thu dự tính cũng chỉ chiếm dưới 10% tổng thu từ tiền thuế. Dự kiến năm nay thu được 11.000 tỷ đồng chỉ chiếm dưới 5% tổng thu ngân sách. Như vậy rõ ràng rất khác, mức đóng góp của các nước cao, nên họ có phúc lợi xã hội cao tương ứng.
 

Thuế thu nhập cá nhân là nguồn thu quan trọng của ngân sách nhiều nước. Ảnh: TG

 
Thực tế, có những người thu nhập ở mức chịu thuế, nhưng họ có người phụ thuộc là bố mẹ, hay con cái mắc bệnh nan y, phải chịu chi phí y tế lớn. Khi đó thu nhập thực tế của họ sẽ bị ảnh hưởng. Luật thuế có quy định giảm trừ gia cảnh trong những trường hợp này?
 
- Luật quy định chỉ giảm thuế cho bản thân người nộp thuế. Tức là trong trường hợp người nộp thuế bị ốm đau, bệnh tật ảnh hưởng đến thu nhập thì lúc đó mới giảm thuế. Nếu giảm thuế mà tính cho cả người phụ thuộc thì rất khó.
 

Bà Nguyễn Thị Cúc.

Ở một số nước có tính giảm trừ cho cả người phụ thuộc. Họ căn cứ vào các hoá đơn chứng từ, để xác định các khoản chi phí được giảm trừ, nhưng khi đó luật thuế điều chỉnh khác và cao. Nước ta hiện nay, việc xác định quản lý thu nhập cá nhân còn nhiều khó khăn. Tính riêng việc xác định người phụ thuộc đã rất khó. Nếu còn tính người phụ thuộc bị ốm đau, bệnh tật sẽ càng khó hơn nữa. Trước mắt, chúng ta sẽ chỉ tính giảm thuế cho bản thân người nộp thuế trong các trường hợp ốm đau, tai nạn, thiên tai.
 
- Trong luật thuế cũng không quy định giảm trừ cho các chi phí nghề nghiệp. Một số nghề nghiệp đặc thù, có thu nhập cao nhưng lại đòi hỏi phải có chi phí lớn. Ý kiến của bà về việc này như thế nào?
 
- Trên thế giới có một số nước nước trừ khoảng 2-5% trên thu nhập chịu thuế tính vào chi phí nghề nghiệp. Ở Việt Nam, chúng ta đã đưa giảm trừ gia cảnh lên cao. Nên có thể ngầm hiểu, mức giảm trừ gia cảnh này đã bao gồm trong đó cả các chi phí cho đào tạo.
 
Còn với một số nghề nghiệp đặc thù như: nghệ sỹ, cầu thủ bóng đá... trước đây, trong pháp lệnh thuế thu nhập cao có giảm trừ 25% thu nhập trước khi tính thuế. Nhưng đó phải hiểu là trừ đi phần đóng góp bảo hiểm xã hội tương ứng chứ không phải là trừ đi chi phí nghề nghiệp. Với thuế thu nhập cá nhân sắp tới, trang phục, thiết kế, đạo cụ... của nghệ sỹ sẽ được trừ vào phần chi phí hợp lý, trước khi tính thu nhập.
 
- Theo bà, sẽ có những khó khăn gì khi luật thuế này được áp dụng? Chúng ta sẽ có chế tài nghiêm khắc với các hành vi trốn thuế?
 
- Trước hết, vướng mắc lớn nhất là công tác thanh toán qua ngân hàng còn yếu. Thanh toán bằng tiền mặt của các cá nhân quá phổ biến. Khi đó đối chiếu để xác định thu nhập khó. Biện pháp được áp dụng là khấu trừ tại nguồn. Cơ quan thuế sẽ kiểm tra đối chiếu giữa chi phí tiền công, thù lao trả cho bên ngoài của doanh nghiệp khi xác định thu nhập chịu thuế với thu nhập kê khai thuế thu nhập của cá nhân. Luật quy định, tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ tiền thuế thu nhập và nộp vào ngân sách nhà nước.
 
Chẳng hạn, khi tôi đi giảng được trả thù lao, người ta sẽ trừ ngay tại nguồn là 10%. Đến cuối năm các cá nhân sẽ quyết toán, nếu đã nộp thừa sẽ được hoàn thuế, ngược lại sẽ phải nộp thêm. Tuy nhiên với những cá nhân thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt cho nhau, thực sự là còn khó kiểm soát hết.
 
Nhưng  luật cũng quy định chặt chẽ việc truy thu, xử phạt. Phạt chậm nộp  0,5% một ngày cho số tiền chậm nộp. Mức xử phạt truy thu thuế  đối với hành vi man khai , trốn thuế từ  là 1-3 lần số tiền trốn thuế. Nếu cá nhân có hành vi vi phạm nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Do vậy người nộp thuế sẽ cân nhắc giữa việc tuân thủ thực hiện nghĩa vụ của công dân với đất nước hay trốn thuế để bị xử lý.
 
- Cảm ơn bà!
 
Đắc Kiên
kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Giải pháp phòng ngừa, xử lý hơn 2 nghìn thanh thiếu niên hư vi phạm pháp luật, bạo lực học đường

Giải pháp phòng ngừa, xử lý hơn 2 nghìn thanh thiếu niên hư vi phạm pháp luật, bạo lực học đường

Xã hội - 23 phút trước

GĐXH - Công an tỉnh Thanh Hóa yêu cầu nâng cao trách nhiệm Công an cấp xã, phối hợp với các ban ngành để rà soát, cảm hóa, giáo dục TTNH và ngăn chặn bạo lực học đường thông qua tuyên truyền và xây dựng mô hình điểm.

Qua một bức ảnh trang trí Noel, Phạm Hương để lộ cuộc sống ở Mỹ giữa nghi vấn rạn nứt với chồng đại gia

Qua một bức ảnh trang trí Noel, Phạm Hương để lộ cuộc sống ở Mỹ giữa nghi vấn rạn nứt với chồng đại gia

- 39 phút trước

GĐXH - Đây là lần hiếm hoi Phạm Hương chia sẻ về cuộc sống giữa loạt tin đồn rầm rộ.

Lộ diện 3 hành tinh mới giống Trái Đất

Lộ diện 3 hành tinh mới giống Trái Đất

Tiêu điểm - 40 phút trước

Một "hệ Mặt Trời đôi" cách Trái Đất 73,5 năm ánh sáng có thể sở hữu tới 3 mục tiêu cho các sứ mệnh tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh.

Bố mẹ chồng Hồ Ngọc Hà gây chú ý

Bố mẹ chồng Hồ Ngọc Hà gây chú ý

Giải trí - 1 giờ trước

GĐXH - Hồ Ngọc Hà không chỉ gây chú ý khi có hành động ý nghĩa hướng về miền Trung mà còn được bố mẹ chồng từ Thụy Điển về Việt Nam chúc mừng tuổi mới.

Hà Nội: Bất ngờ trước giá nhà riêng tại 4 phường Long Biên, Việt Hưng, Bồ Đề và Phúc Lợi

Hà Nội: Bất ngờ trước giá nhà riêng tại 4 phường Long Biên, Việt Hưng, Bồ Đề và Phúc Lợi

Giá cả thị trường - 1 giờ trước

GĐXH - Hiện nay, thị trường nhà riêng tại 4 phường mới: Long Biên, Việt Hưng, Bồ Đề và Phúc Lợi được hình thành từ quận Long Biên cũ tiếp tục "ấm nóng".

Diện áo dài cùng mẹ, con gái Đoan Trang 11 tuổi đã gây sốt bởi vóc dáng như thiếu nữ

Diện áo dài cùng mẹ, con gái Đoan Trang 11 tuổi đã gây sốt bởi vóc dáng như thiếu nữ

Thời trang - 1 giờ trước

GĐXH - Con gái Đoan Trang mới đây đã diện áo dài cùng mẹ khiến khán giả chú ý. Cô bé mới 11 tuổi nhưng chiều cao vượt trội cùng gương mặt đã ra nét thiếu nữ.

Xe máy điện giá 34,5 triệu đồng pin khỏe, sở hữu khóa thông minh, động cơ chống nước đẹp hơn SH Mode, rẻ ngang Vision

Xe máy điện giá 34,5 triệu đồng pin khỏe, sở hữu khóa thông minh, động cơ chống nước đẹp hơn SH Mode, rẻ ngang Vision

Giá cả thị trường - 1 giờ trước

GĐXH - Xe máy điện dễ thế chân Honda Vision nhờ thiết kế đẹp lấn át cả SH Mode và LEAD, giá mềm.

Nhân chứng kể vụ cháy chung cư kinh hoàng như 'ngày tận thế' ở Hong Kong

Nhân chứng kể vụ cháy chung cư kinh hoàng như 'ngày tận thế' ở Hong Kong

Tiêu điểm - 1 giờ trước

GĐXH - Nhân chứng miêu tả vụ cháy chiều 26/11 là cơn ác mộng, khói đen cuộn lên từ một tòa nhà cao tầng và ngọn lửa lan rộng với tốc độ khiến nhiều người không kịp trở tay.

Giá bạc hôm nay 27/11: Thị trường quốc tế tăng liên tiếp trong đêm, giá bạc trong nước mở phiên tăng mạnh

Giá bạc hôm nay 27/11: Thị trường quốc tế tăng liên tiếp trong đêm, giá bạc trong nước mở phiên tăng mạnh

Giá cả thị trường - 2 giờ trước

GĐXH - Thị trường quốc tế ghi nhận tăng liên tiếp vào đêm qua (theo giờ Việt Nam) với mức tăng vượt vùng 53,4 USD/oz, đã kéo theo thị trường trong nước "trần" ngay khi mở phiên là 18.000 đồng/lượng.

Lịch cúp điện Cà Mau từ ngày 27-30/11/2025: Nhiều tuyến đường nằm trong diện cúp điện 10 tiếng/ngày

Lịch cúp điện Cà Mau từ ngày 27-30/11/2025: Nhiều tuyến đường nằm trong diện cúp điện 10 tiếng/ngày

Sản phẩm - Dịch vụ - 2 giờ trước

GĐXH – Theo thông báo lịch úp điện của Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), hôm nay đến hết tuần nhiều khu dân cư và đơn vị thuộc Cà Mau sẽ mất điện cả ngày.

Top