Áp lực kép “giỏi việc nước, đảm việc nhà”
Với những nữ doanh nhân thành công, hẳn từng nhận được câu hỏi từ một phóng viên: "Làm sao bà cân bằng giữa công việc với chăm sóc gia đình?" nhưng hẳn sẽ không có ai hỏi những người đàn ông có thành tựu cao trong sự nghiệp: "Làm sao ông cân bằng giữa việc chống dịch với chăm sóc vợ cơn?". Người phụ nữ có sự nghiệp riêng vẫn luôn được kỳ vọng phải cáng đáng chu tất việc nhà, nếu không họ chỉ được coi là thành công một nửa.
Ra đời vào năm 1989 do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động, phong trào "Giỏi việc nước, đảm việc nhà" đặt ra yêu cầu cho các nữ công nhân viên lao động trong thời kỳ đổi mới đất nước phải thay đổi để đáp ứng những yêu cầu khắt khe của lịch sử: vừa làm hậu phương ưu tú vững chắc, vừa đủ sức gánh vác những nhiệm vụ mới của cách mạng Việt Nam.
Ảnh: @NPR
Tuy nhiên, sự phân công nhiệm vụ này chỉ phù hợp với bối cảnh thời chiến và những năm đổi mới, khi nam giới vẫn là lực lượng tham chiến chính. Khi chiến tranh đã kết thúc, nam giới không còn phải ra chiến trường, sự phân công nhiệm vụ giới này đã không còn phù hợp.
Áp lực "giỏi việc nước, đảm việc nhà" khiến phụ nữ thời hiện đại có nhiều trách nhiệm hơn trước. Hiện nay, phần lớn phụ nữ làm việc ca một ở văn phòng và "ca hai" ở nhà. Theo báo cáo phân tích dựa trên số liệu Điều tra Lao động - Việc làm của Tổ chức Lao Động quốc tế, phụ nữ trung bình dành 20,2 giờ mỗi tuần làm việc nhà (tương đương với 2,5 ngày làm việc); trong khi nam giới là 10,7 giờ.
Ảnh: The New York Times
Đại học British Columbia, Canada từng tiến hành một nghiên cứu quan sát 326 trẻ em từ 7 đến 10 tuổi và cha mẹ của chúng để xem cách lựa chọn nghề nghiệp tương lai. Kết quả, những cô con gái có cha không bao giờ làm việc nhà sẽ có khái niệm bất bình đẳng giữa nam và nữ khi chọn nghề. Chúng chỉ dám chọn những nghề truyền thống dành cho phái nữ như y tá hay nội trợ. Còn những đứa trẻ có cha mẹ chia sẻ công việc nhà và chăm sóc con cái, con gái sẽ không bị ràng buộc bởi suy nghĩ giới tính khi chọn nghề. Chúng dám "dấn thân" vào các nghề nghiệp truyền thống của nam giới như sĩ quan quân đội hay CEO. Nghiên cứu đưa ra kết luận: "Người cha làm việc nhà càng nhiều, sự lựa chọn nghề nghiệp của con gái càng táo bạo và đa dạng hơn".
Theo nhiều nghiên cứu khoa học khác, khi nam giới làm việc nhà, gia đình có xu hướng giảm cãi vã, giảm nguy cơ ly hôn và họ có thể tăng khả năng thấu cảm cũng như kéo dài tuổi thọ.
Nữ Thủ tướng Jacinda Ardern hạ sinh con gái đầu lòng chỉ sau hơn một năm nhậm chức. Đây là lần đầu tiên tại New Zealand và lần thứ hai trên thế giới có một nữ nguyên thủ sinh con trong thời gian đương nhiệm. Bà Jacinda Ardern lập tức trở thành một biểu tượng nữ quyền đặc sắc, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho phụ nữ toàn thế giới. Vừa điều hành đất nước ở cương vị cao nhất, vừa thực hiện công việc làm mẹ là điều mà không phải ai cũng có đủ sức lực và dám đương đầu. Bạn trai của nữ Thủ tướng New Zealand - ông Clarke Gayford - tiết lộ, hằng ngày bà Jacinda Ardern dậy vào lúc 5h30 sáng và làm việc cho đến đêm khuya. Sáu tuần sau sinh, bà đã quay trở lại với công việc. Nhưng để làm được "điều phi thường" như bà Jacinda Ardern phải nói đến người "đối tác tuyệt vời" đó là ông Clarke. Kể từ khi có con, ông Clarke Gayford đã chủ động gác lại sự nghiệp truyền hình của mình để ở nhà làm một bảo mẫu toàn thời gian, chăm sóc và nuôi dạy con gái, nấu ăn, làm việc nhà. Ông cũng tranh thủ đến văn phòng Thủ tướng để ăn trưa và nhắc bà uống thuốc bổ đúng giờ, ngủ đủ giấc. Đây không phải là một điều bất thường bởi mỗi gia đình sẽ có một cách phân công riêng. Nhưng nó trở nên thật khác biệt và đáng ngưỡng mộ vì trong bài toán "cả vợ và chồng đều đi làm, ai nên ở nhà chăm con?" thì câu trả lời thường là "người phụ nữ".
Ảnh: The New York Times
Suy cho cùng, vai trò của mỗi giới là sản phẩm được nhào nặn từ các nền văn hoá và xã hội khác nhau. Chính vì vậy, việc nhà không nên được ấn định là công việc cho bất kỳ giới nào. Bất bình đẳng đối với phụ nữ về chất lượng việc làm và phát triển nghề nghiệp cũng bắt nguồn từ trách nhiệm kép mà họ phải gánh vác. Tuy đã có sự chuyển biến nhất định trong vấn đề chia sẻ việc nhà giữa các thành viên gia đình từ cha mẹ cho đến con cái, nhưng để đạt được bình đẳng trong gia đình vẫn còn là một chặng đường dài, đòi hỏi sự quan tâm chân thành, thấu hiểu sâu sắc và sự chủ động của nam giới trong việc san sẻ gánh nặng với bạn đời.
PV
Khởi tố kẻ mang vàng giả đến tiệm vàng cầm cố, lừa đảo hàng trăm triệu đồng
Pháp luật - 52 phút trướcGĐXH - Công an tỉnh Đồng Nai đã khởi tố bị can đối với Cao Thanh Bình (SN 1985, thường trú TP Cần Thơ) để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại tiệm vàng Kim Long (tỉnh Đồng Nai).
Ngày sinh Âm lịch tiết lộ số mệnh: Không sớm thành danh nhưng dễ giàu về sau
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Theo tử vi, những người sinh vào một số ngày Âm lịch nhất định thường phải trải qua giai đoạn khởi nghiệp nhiều trắc trở, nhưng càng về sau càng gặp thời, sự nghiệp hanh thông, cuộc sống ngày một đủ đầy.
Nhận diện thủ đoạn lừa đảo 'bắt cóc online' sau các vụ 'sập bẫy' liên tiếp
Pháp luật - 1 giờ trướcGĐXH - Dù cơ quan chức năng liên tục cảnh báo, tuy nhiên nhiều nạn nhân vẫn "sập bẫy" lừa đảo "bắt cóc online". Đáng lo ngại, nạn nhân chủ yếu là học sinh, sinh viên, dễ bị thao túng tâm lý, thiếu kỹ năng nhận diện và xử lý tình huống.
Lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 sắp tới của học sinh Hà Nội
Giáo dục - 1 giờ trướcGĐXH - Dưới đây là chi tiết lịch nghỉ Tết Dương lịch 2026 sắp tới của học sinh Hà Nội.
Quá khứ bất ngờ của Đặng Từ Thịnh - kẻ đẩy CSGT vào đầu xe tải
Pháp luật - 1 giờ trướcTại trại tạm giang, Đặng Từ Thịnh thừa nhận cảm thấy rất hối hận, nhưng cũng không biết làm thế nào.
Tin sáng 14/12: Những trường hợp nào sẽ bị thu hồi thẻ căn cước từ 1/7/2026? Hà Nội chi trả bồi thường dự án ven hồ Gươm, có hộ dân nhận tới 400 tỷ đồng
Thời sự - 2 giờ trướcGĐXH - Luật Căn cước mới được thông qua đã sửa đổi, bổ sung quy định về cơ quan quản lý căn cước; thu hồi thẻ căn cước…; Một hộ dân nhà khu vực hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội) sắp được nhận đền bù 400 tỷ đồng để di dời nhường đất làm công viên, quảng trường phía đông.
Tin mới nhất đợt không khí lạnh gây mưa rét ở miền Bắc và dự báo thời tiết 10 ngày tới
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, do ảnh hưởng không khí lạnh Bắc Bộ có mưa, mưa vừa, cục bộ mưa to, nhiệt độ giảm. Vùng núi cao có nơi dưới 5 độ.
Đền Xám ở Ninh Bình: Di tích linh thiêng đang dần phai nhạt theo thời gian
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH - Sau nhiều năm chưa được tu bổ tổng thể, nhiều hạng mục của Di tích Quốc gia đặc biệt đền Xám ở phường Hồng Quang, tỉnh Ninh Bình đang xuống cấp nghiêm trọng.
Bắt khẩn cấp đối tượng hiếp dâm cô gái trẻ đi giao xôi trong đêm
Pháp luật - 15 giờ trướcGĐXH - Đối tượng Đặng Hoàng Quý (SN 1987, trú phường Pleiku, tỉnh Gia Lai) bị Công an Gia Lai bắt giữ khẩn cấp để điều tra về hành vi “Hiếp dâm”.
Nam sinh ở Gia Lai được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì
Giáo dục - 16 giờ trướcEm Lê Kiến Thành (lớp 12 Tin, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, tỉnh Gia Lai) vừa vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì vì thành tích xuất sắc giành Huy chương Vàng Olympic Tin học quốc tế và Huy chương Bạc Olympic Tin học châu Á năm 2025.
Thời tiết Hà Nội và miền Bắc sẽ rét nhất vào thời điểm này khi không khí lạnh mạnh tràn về
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết, do ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa vừa, mưa to, nhiệt độ giảm liên tục khiến khu vực này chuyển rét. Dự báo ngày 14/12 sẽ là ngày rét nhất.