“Biển rác” sau dấu chân người!

Hình ảnh rác thải tràn lan sau các dịp lễ Tết ở ta vốn không phải chuyện lạ, đáng nói là trong rất nhiều cách con người tự lý giải cho sự thiếu ý thức của mình, của cộng đồng mình thì đầu tiên vẫn là đổ lỗi cho… cái thùng rác! Nào, người đông, thùng rác ít nên mới xả rác ra đường. Nào, đi bộ cả chặng dài, mỏi mắt mỏi chân vẫn không tìm ra thùng rác nên đành treo tạm lên cây… Và đó nghiễm nhiên trở thành lý do để rác có mặt khắp nơi.

Cái đáng nói đầu tiên vẫn là ý thức con người. Ở những quốc gia có môi trường trong sạch như Nhật Bản thì vào các dịp lễ Tết nếu tính tỉ lệ “biển người” đổ về tham quan với tỉ lệ thùng rác công cộng vẫn “một trời một vực”. Thế nhưng ở đất nước này từ người già đến trẻ em đều ý thức cao trong cách xử lý rác thải từ việc phân loại rác, bỏ rác đúng nơi quy định đến cách gói rác, cầm rác sao cho hợp lý khi không tìm được thùng rác công cộng. Người dân đất nước “mặt trời mọc” có câu nói khá quen thuộc: “Bạn có thể sinh ra ngay bãi rác nhưng quyết định sống trong đó hay không là do chính bạn”.

Không một lý do nào, kể cả là thùng rác đầy hoặc không có thùng rác đủ hợp lý để biện minh cho hành động xả rác bừa bãi bởi đơn giản nếu cả “biển người” hành động như bạn thì sau cuộc vui, nơi bạn qua sẽ ra sao? Trong đám đông đổ về trung tâm Hà Nội đêm Giáng sinh vừa qua, lượng người trẻ tuổi chiếm tỉ lệ cao nên trước cái “biển rác” ngập tràn sau đó, càng thêm lý do để thất vọng. Ở bất cứ nơi đâu, người trẻ tuổi luôn được coi là biểu tượng cho năng lượng, niềm vui và trách nhiệm sống song ở câu chuyện này, rất dễ nhen nhóm một suy nghĩ rằng họ chỉ biết vui chơi, hưởng thụ cho bản thân mình.

Cũng trong đêm Giáng sinh, đã có những sinh viên tình nguyện mang khẩu hiệu kêu gọi mọi người “Bỏ rác vào thùng” và khoảng 50 sinh viên đã thức đến gần sáng nhặt rác thải. Dù so với lượng rác “khổng lồ”, số lượng người tình nguyện thu gom như “muối bỏ bể” nhưng hình ảnh những con người thức khuya, chịu rét đủ khiến bất cứ ai có ý thức phải suy ngẫm. Cách đây chưa lâu, cộng đồng mạng đã phát “sốt” với video về chú voi ở khu bảo tồn ở châu Phi sử dụng chiếc vòi dài thậm chí dùng cả chân hỗ trợ để nhặt rác bỏ vào thùng cho đến khi bãi cỏ không còn rác nữa mới rời đi. Nhiều lời khen về sự thông minh, “ý thức” của loài voi được lan truyền khắp mạng xã hội và cũng có nhiều lý giải rằng hành động ấy nhờ vào sự huấn luyện của con người. Ấy thế mà đôi khi chính con người – đổi tượng đầy năng lực huấn luyện, truyền dạy - đã thiếu ý thức từ những điều nhỏ nhất lại không ngừng tìm cách biện minh.

Thành Nam