Câu chuyện đẫm nước mắt của cô gái ngồi xe lăn bị quấy rối tình dục

Nhiều nhân vật chia sẻ tâm sự của mình tại Hội thảo “Công lý cho nạn nhân bạo lực tình dục – Tiếng nói người trong cuộc”. Ảnh: P.T

Sống trong sợ hãi sau ngày bị quấy rối tình dục

Tại hội thảo “Công lý cho nạn nhân bạo lực tình dục – Tiếng nói người trong cuộc” diễn ra sáng nay 7/12 nhằm hưởng ứng Ngày Thế giới xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ, nhiều nạn nhân của bạo lực tình dục vẫn hết sức ám ảnh câu chuyện đau lòng xảy ra đối với họ. Hậu quả của bạo lực tình dục rất nặng nề, ảnh hưởng và ám ảnh suốt cả cuộc đời của nạn nhân, thậm chí đưa nạn nhân tới những tình huống tồi tệ.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh – Giám đốc Trung tâm Hành động vì sự phát triển cộng đồng đã chia sẻ một câu chuyện đau lòng về một cô gái khuyết tật bị xâm hại tình dục. Hậu quả với cô gái sau đó là vết thương lòng khó thể xóa bỏ, là cái thai không hề mong muốn và cuối cùng cô phải sinh con ở chuồng bò. Khi được trò chuyện với mẹ của cô gái đó, có một câu hỏi khiến chị vô cùng ám ảnh là “tôi mất đi rồi, ai sẽ làm mẹ, làm bà cho mẹ con nó”. Hoàn cảnh của cô gái đó vô cùng khó khăn và giờ phải sống trong nhà bảo trợ xã hội.

Hay câu chuyện của chị K.H.H đã khiến cho nhiều người trong hội thảo hết sức đau lòng. Chị H kể, chị bị hội chứng viêm tủy phải ngồi xe lăn khi 6 tuổi. Chưa bao giờ chị nghĩ rằng một người khuyết tật như chị có ngày lại bị quấy rối tình dục. Chị bị quấy rối từ năm lên 6 tuổi, đau lòng nhất là chính người họ hàng của mình xâm hại, lạm dụng. Lớn hơn một chút, khi chị ở nhà một mình, một người đàn ông lạ xông vào nhà đè chị ra giở trò đồi bại. Lần đó, may có em gái về kịp cầm gậy đuổi, người đàn ông đấy bỏ chạy mất.

“Năm 2017, em đang đi học ở trường khuyết tật chờ mãi không thấy có xe, bác bảo vệ khi đó thấy có một chiếc taxi ở gần đó ra hỏi giúp và người lái xe đồng ý chở. Lúc đó gần một giờ chiều, đi dọc đường người tài xế cứ hỏi các câu như “có chồng con chưa”, “em thế này thì có còn gì nữa không” rồi lại hỏi các vấn đề sinh sản của mình có bình thường không. Nghe vậy em bắt đầu lo. Đi đến một khu chung cư đang xây chưa có người ở, ông ta rẽ sang đó rồi kéo hết cửa taxi, bật loa to rồi ôm ghì em, sờ soạng… Em cố gắng van xin nhưng ông ta không buông…”, chị H kể.

Sau nhiều lần bị cưỡng bức, chị H luôn sống trong tâm lý phòng vệ, sợ hãi với tất cả những người con trai đến gần mình. Đi ra ngoài, chị cứ phải lăm le tay che trước ngực để phòng vệ. Chị H đã có những lúc tự đổ lỗi cho mình là tại sao họ không trêu người khác mà lại cứ trêu mình và chị lại hay bị quấy rối. Chị có nói ra, mọi người lại bảo chị “khuyết tật thì ai người ta thèm trêu mày”, hay “hết con gái rồi hay sao mà bọn nó lại cưỡng bức mày”… Những câu nói đó khiến chị càng đau lòng hơn, có cảm giác người khuyết tật như bị bỏ quên.

Thông tin tại buổi hội thảo cho thấy, bạo lực tình dục có thể xảy ra tại gia đình hay những nơi được cho là an toàn và bình yên. Nhức nhối hiện nay là có nhiều người khuyết tật bị xâm hại tình dục và chưa tìm ra được hướng giải quyết triệt để. Khảo sát của Trung tâm hành động vì sự phát triển cộng đồng cho thấy, cứ 10 phụ nữ khuyết tật thì 4 người trở thành nạn nhân của kẻ dâm ô và tỷ lệ này ở những người khuyết tật nặng còn cao hơn. Đau lòng hơn là nhiều trường hợp bạo lực tình dục lặp đi lặp lại nhiều lần, bắt ép quan hệ tình dục mà họ không dám nói với ai.

Nhiều vụ bạo lực không được trình báo, truy tố

Bà Nguyễn Vân Anh (Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng khoa học về giới - gia đình - phụ nữ và vị thành niên, CSAGA) cho biết, các hình thức bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái vẫn tiếp tục gia tăng và chưa được xem xét giải quyết một cách đầy đủ. Đặc biệt, các hành vi bạo lực tình dục như quấy rối tình dục nơi công cộng, quấy rối tình dục nơi làm việc, bạo lực tình dục giữa các cặp đôi vẫn chưa được can thiệp và hỗ trợ kịp thời. Điều đáng nói, hầu hết nạn nhân bạo lực tình dục thường im lặng chịu đựng. Nhiều vụ bạo lực không được trình báo, truy tố.

Điều này là do việc tồn tại những rào cản văn hóa, định kiến xã hội khiến một bộ phận đáng kể không nhận thúc, ý thức được mình đang là nạn nhân. Hiện khung luật pháp giải quyết bạo lực tình dục còn thiếu và yếu, những nhà hoạch định chính sách và nhà cung cấp dịch vụ chưa đánh giá đầy đủ mức độ nghiêm trọng của bạo lực tình dục với sức khỏe, tinh thần với phụ nữ và trẻ em gái khiến phụ nữ và trẻ em gái tiếp tục đối diện với các nguy cơ không an toàn.

Ngoài ra, một số nạn nhân đã đề cập đến sự cần thiết phải có hỗ trợ pháp lý nhưng rất ít người nhận được các dịch vụ hoặc cách tiếp cận các dịch vụ này, hoặc nếu biết nhưng không tiếp cận được vì lo ngại rằng sẽ phải trả phí dịch vụ.

Tại hội thảo, một nhân chứng sống ngay tại Hà Nội cũng đã nhớ lại câu chuyện bản thân từng bị chính nhân viên của bố quấy rối tình dục, bị cưỡng hiếp trong nhà vệ sinh của trường học. Song giống như nhiều trường hợp bị xâm hại khác, cô không dám lên tiếng, không dám kể cho ai biết vì xấu hổ và lo sợ rằng khi nói ra có được bảo vệ an toàn hay không, có tìm được công lý không hay vụ việc lại rơi vào dĩ vãng?.

Theo luật sư Lê Ngọc Luân, một cuộc xâm hại tình dục chỉ xảy ra vài phút, vụ nghiêm trọng lắm cũng không quá vài ngày nhưng để đưa sự việc đến ánh sáng công lý phải mất vài tháng, vài năm mới có được một chút le lói của công lý. Trong khi, những vụ án loại này được đưa ra ánh sáng, phần lớn lại đến từ mạng xã hội.

Nhiều vụ việc bạo hành tình dục buộc khép lại vì hồ sơ không đủ chứng cứ. Những vụ việc này thường ít nhân chứng, công cụ phạm tội ít, thủ đoạn đơn giản… nên công tác thu thập chứng cứ rất khó khăn. Người yếu thế không biết thu thập chứng cứ còn pháp luật thiếu hẳn quy định các chứng cứ về hậu quả tâm lý.

Các chuyên gia mong rằng qua hội thảo này tạo ra diễn đàn đối thoại giữa các bên liên quan về khoảng trống trong luật pháp, chính sách và thực tiễn về tiếp cận công lý cho nạn nhân bạo lực tình dục cũng như chia sẻ sáng kiến truyền thông trực tuyến trong nâng cao nhận thức cộng đồng “Phòng chống quấy rối tình dục nơi làm việc”.

Nam công chức bị sa thải sau bê bối quấy rối tình dục nữ đồng nghiệp

Một ngày sau khi bị khai trừ Đảng, ông Triệu bị UBND huyện Triệu Phong (Quảng Trị) buộc thôi việc.

Phương Thuận