“Đại phẫu” giáo dục phổ thông: Nên thử nghiệm trước khi áp dụng đại trà?

Không ít chuyên gia, phụ huynh cho rằng Dự thảo Giáo dục phổ thông cần phải thử nghiệm trước khi áp dụng đại trà. Ảnh minh họa: Q.Anh

Tiếp tục cải tiến, đổi mới

Nhiều người nói, hiếm có quốc gia nào trên thế giới có những hoạt động cải tiến, đổi mới phương pháp học, chương trình, sách giáo khoa như ở Việt Nam. Từ việc giảm tải, tới áp dụng những mô hình trường học mới (VNEN), rồi hệ thống trường chuyên, đào tạo riêng... Điều này khiến cho việc dạy và học mỗi năm một khác, học sinh năm sau nhiều khi không dùng được sách giáo khoa của năm trước.

Theo định hướng của Bộ GD&ĐT, trong tương lai học sinh phổ thông sẽ phải học rất ít môn chính, được lựa chọn một số môn học theo sở thích, được định hướng nghề từ sớm. Bên cạnh đó, một số môn học được lồng ghép, tích hợp trong một môn học chung. Theo GS Phạm Tất Dong - Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, khi phân luồng cần làm từ lớp 9, không nên đến lớp 12 mới làm vì như thế mới tạo điều kiện cho một số em định hướng trước là sẽ vào trung học học nghề, một số em vào trung học chuyên nghiệp, hay vào THPT.

“Nếu làm việc một cách khoa học, ngay từ khi các em học lớp 8 - 9 phải bắt đầu định hướng cho các em đi học nghề, đi học THPT... Thế nhưng tất cả những hướng đi ấy sau khi các em học xong đều phải có trong diện học không chính quy để các em bồi bổ kiến thức. Từ đó, dần dần đạt đến trình độ ĐH thì các em sẽ yên tâm vì đi theo luồng nào cũng được học ĐH. Còn nếu không thích học ĐH thì cứ luồng nào thích thì đi”, GS Phạm Tất Dong chia sẻ thêm.

Thi cử còn nặng nề

Theo Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ Việt Nam, việc đặt mục tiêu của cấp THPT là giúp học sinh hình thành phẩm chất và năng lực của người lao động là không hợp lý. Đối với một số môn học, việc chuyển dần từ tích hợp rộng, tích hợp vừa đến phân hóa là hợp lý. Tên các môn học tích hợp nên phù hợp với những quy định hiện hành của UNESCO. Lãnh đạo Hiệp hội cho biết, trong chương trình mới cần chú ý tới nội dung dạy tích hợp và phân hóa. Vì tích hợp kiến thức thì dễ, nhưng tích hợp 2 môn khoa học vào nhau là rất khó. Nếu không cẩn thận dạy tích hợp giáo viên sẽ dạy kém đi và điều này chúng ta cần cẩn trọng...

Ngoài chuyện học các môn tích hợp, đối với giáo viên dạy các môn tích hợp cũng sẽ là một bài toán nan giải. Một số nhà quản lí giáo dục nhận định, nếu xét về tỷ lệ giáo viên trên lớp thì các trường có thể đảm bảo đủ theo quy định, tuy nhiên do học sinh được quyền tự chọn môn học nên có thể sẽ dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên ở những môn có nhiều học sinh chọn và thừa giáo viên ở những môn ít học sinh chọn. Điều này khó để lãnh đạo trường chủ động được nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của học sinh thay đổi theo từng năm học.

Phụ huynh Đỗ Đức Hiếu (quận Hoàng Mai, Hà Nội) có con học THCS cho biết: “Dự thảo của Bộ GD&ĐT đưa ra, tôi chưa thấy thay đổi giảm được bao nhiêu. Chương trình giáo dục mới này thì chỉ có các trường ở thành phố mới có đủ điều kiện vật chất và trang thiết bị để thực hiện. Cái cần đổi mới ở đây là cách tư duy của người học, phương pháp giảng dạy của người dạy, cách giúp cho người học những kĩ năng cơ bản mà xã hội đang cần chứ không phải nay thay sách này, mai đổi mới chương trình nọ”.

Còn phụ huynh Lê Thị Hải (Khu tập thể Thanh Xuân Bắc, Hà Nội) có con học lớp 7 cho biết: “Chương trình học có thể được giảm nhẹ, nhưng tôi thấy thi cử vẫn còn nặng nề. Bởi thi cử vẫn còn nặng nề thì khó có thể “cởi trói” cho học sinh khỏi học thêm, học nhiều được. Hàng năm chương trình đều có điều chỉnh, thay đổi xoành xoạch khiến phụ huynh và học sinh không theo kịp. Bộ GD&ĐT cần có các hoạt động thử nghiệm trước khi áp dụng đại trà”.

Quang Anh/Báo Gia đình & Xã hội