Đẹp mắt thế gà bay hóa rồng, phượng trên mâm cúng rằm tháng Giêng ở Hà Tĩnh
GĐXH - Cứ đến ngày rằm tháng Giêng, nhiều dòng họ ở Hà Tĩnh lại làm mâm cúng với những thế "gà bay”, "gà quỳ”... độc đáo để dâng cúng tổ tiên.

Dòng họ có truyền thống tạo hình những thế gà đẹp được biết đến nhiều nhất là dòng họ Đại tôn Lê Quang (xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh).

Mâm cúng Rằm tháng Giêng với dàn "phi đội gà bay" là điểm nhấn độc đáo và cũng là truyền thống của những dòng họ này.

Những chú gà trống đẹp được người dân lựa chọn từ nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng trước cho lễ rằm tháng Giêng. Trước Rằm khoảng vài ba ngày, nếu không tự nuôi được gà thì mỗi hộ gia đình trong dòng họ phải mua những chú gà trống hơn 1 năm tuổi, nặng từ 3-4 kg để làm gà tế.

Sau khi chọn được gà đẹp, những người có kinh nghiệm và có bàn tay khéo léo được chọn để tạo nên những chú gà cúng bắt mắt, với đủ loại kiểu dáng như gà chầu, gà quỳ, gà bay...

Mâm cỗ với đa dạng các thế gà vô cùng đẹp mắt. Các thế gà dâng cúng chủ yếu gồm gà bay, gà quỳ, gà nằm, gà đứng mình rùa…

Theo người kinh nghiệm cho biết, khâu cắt tiết, vặt lông phải hết sức cẩn thận để không làm ảnh hưởng đến da gà. Gà luộc xong phải giữ được màu sắc sáng đẹp, mào đứng, thân thẳng mới đạt yêu cầu.

Để tạo được thế gà đứng trên mâm cỗ, ngoài các dụng cụ làm gà thông thường như dao, lưỡi dao cạo thì người làm gà cúng thế bay phải trang bị thêm những chiếc đinh dài, nẹp tre và dây buộc.

Với con gà trống nặng 4-5kg, phải mất hơn 3 giờ đồng hồ mới làm xong công đoạn đầu, sau đó mất gần 1 giờ để luộc và nắn thì con gà cúng hoàn thành.

Với việc luộc gà, kinh nghiệm từ xưa là phải dùng nồi lớn, để lửa đều trong khoảng một tiếng.

Với bàn tay khéo léo, không chỉ gà cúng được tạo hình theo các tư thế mới lạ, con cháu dòng họ còn nghĩ ra những cách bày biện rất độc đáo như gà ngậm hoa, gà đứng trên mình rùa, gà đậu cành đào, cành mai… khiến nhiều người trầm trồ, xuýt xoa.

Đối với các dòng họ lớn ở nơi đây, mâm cỗ cúng thì gà vẫn là hạng mục quan trọng nhất. Để hoàn thành được một con “gà bay” đáp ứng đúng yêu cầu phải mất rất nhiều thời gian và không phải ai cũng làm được.

Những mâm cỗ với thế "gà bay”, "gà quỳ”, "gà cưỡi mình rùa" được bày biện hết sức cầu kỳ, đẹp mắt dâng cúng tổ tiên thể hiện sự tôn kính tổ tiên, uống nước nhớ nguồn, dần tạo nên một nét văn hóa đặc sắc.


Ngoài dòng họ Lê Quang, nhiều dòng họ khác tại Hà Tĩnh cũng tạo nhiều dáng gà cúng lạ mắt trong ngày rằm tháng Giêng. Việc tạo ra những dáng gà độc đáo, công phu còn thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên tổ tiên vào dịp đầu năm.
Món ngon ngày lạnh: Thịt kho đông bắp bò cẩm thạch trong veo, thơm ngọt, nhìn là muốn gắp ngay
Ăn - 6 giờ trướcGĐXH - Khác với thịt đông truyền thống, món ăn này gây ấn tượng bởi miếng bắp bò hồng nâu trong vắt, vân thịt hiện lên như cẩm thạch, xen kẽ là phần gân giòn giòn, dẻo mịn, thơm ngọt tự nhiên giúp càng ăn càng cuốn.
Loại 'củ trường thọ' cực sẵn ở Việt Nam, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh ung thư, nấu được đủ món ngon
Ăn - 8 giờ trướcGĐXH - Nhờ sự kết hợp giữa chất xơ và các hợp chất chống oxy hóa, khoai môn có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi một số loại ung thư.
Đây là những món ăn ngon hấp dẫn không thể thiếu dịp lễ Noel
Ăn - 12 giờ trướcGĐXH - Nếu bạn đang băn khoăn Giáng sinh ăn món gì hay muốn khám phá thêm về những món ăn Giáng sinh truyền thống, hãy tham khảo món ăn độc đáo, đi kèm gợi ý trang trí món ăn Giáng sinh thật ấn tượng trong bài viết này.
Uống gì để bù nước khi bị tiêu chảy?
Ăn - 15 giờ trướcGĐXH - Khi bị tiêu chảy gây mất nước, việc uống nước lọc thôi không đủ để bù nước. Hãy tham khảo bài viết sau để giải đáp thắc mắc khi bị tiêu chảy mất nước uống gì để bù nước hiệu quả. Cách dùng các loại nước hỗ trợ đặc hiệu cho trường hợp này là gì.
Không phải cháo gà, món ăn chỉ từ 35.000 đồng/phần mới là đại diện Việt vào top 20 ngon nhất thế giới
Ăn - 18 giờ trướcĐó là món ăn nào?
Ít ai ngờ phần thịt bò này càng nấu càng ngon, ăn đúng cách thành món “đại bổ” cho xương khớp
Ẩm thực 360 - 1 ngày trướcGĐXH – Từng được xem là “đồ bỏ”, nếu biết cách chế biến, gân bò lại vừa giòn sần sật, tốt cho xương khớp. Mọi người có thể thử cách chế biến dưới đây đơn giản mà ngon.
Dinh dưỡng từ loại thịt hỗ trợ phòng ngừa ung thư, giúp tăng cường sinh lý nam giới
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - CLA trong loại thịt này đã được nghiên cứu về khả năng ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư.
4 loại quả 'càng hấp càng bổ', mẹ học ngay bí kíp của bác sĩ để cả nhà 'bụng ấm, phổi êm' suốt mùa lạnh
Ăn - 1 ngày trướcMùa đông gió lạnh, cầm quả cam hay quả táo lạnh ngắt lên ăn mà thấy "rét cả ruột". Thế nhưng, chỉ cần thay đổi cách chế biến một chút theo lời khuyên của bác sĩ Đông y, trái cây không chỉ trở nên ngọt ngào, ấm áp hơn mà còn biến thành những bài thuốc dưỡng sinh tuyệt vời cho cả gia đình.
Ăn gì khi bị nhiệt miệng nhanh khỏi và ngừa tái phát?
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Có nhiều loại thuốc chữa nhiệt miệng, song chế độ ăn lành mạnh phù hợp cũng sẽ giúp bạn nhanh khỏi nhiệt miệng hơn, cũng như giúp ngăn ngừa bệnh tái phát.
Những siêu thức ăn tốt cho mắt nhờ rất giàu dưỡng chất tự nhiên
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Để đảm bảo cho đôi mắt khỏe mạnh, cơ thể cần một số chất dinh dưỡng như vitamin A và C, axit béo omega-3, chất chống oxy hóa... Sau đây là những siêu thức ăn tốt cho mắt nhờ rất giàu dưỡng chất tự nhiên.
Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2025 từ 19-21/12 ở đâu, có gì đặc biệt?
ĂnGĐXH - Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2025 với chủ đề “Hà Nội - Hành trình ẩm thực kết nối sáng tạo” sẽ diễn ra từ 18h đến 22h ngày 19/12 và từ 8h30 đến 21h ngày 20, 21/12/2025 tại Công viên Thống Nhất. Lễ hội năm nay có nhiều yếu tố mới, hấp dẫn, được kỳ vọng sẽ là điểm đến tôn vinh tinh hoa ẩm thực và văn hóa Hà Nội, góp phần kích cầu du lịch Thủ đô dịp cuối năm.