Đẹp mắt thế gà bay hóa rồng, phượng trên mâm cúng rằm tháng Giêng ở Hà Tĩnh
GĐXH - Cứ đến ngày rằm tháng Giêng, nhiều dòng họ ở Hà Tĩnh lại làm mâm cúng với những thế "gà bay”, "gà quỳ”... độc đáo để dâng cúng tổ tiên.

Dòng họ có truyền thống tạo hình những thế gà đẹp được biết đến nhiều nhất là dòng họ Đại tôn Lê Quang (xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh).

Mâm cúng Rằm tháng Giêng với dàn "phi đội gà bay" là điểm nhấn độc đáo và cũng là truyền thống của những dòng họ này.

Những chú gà trống đẹp được người dân lựa chọn từ nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng trước cho lễ rằm tháng Giêng. Trước Rằm khoảng vài ba ngày, nếu không tự nuôi được gà thì mỗi hộ gia đình trong dòng họ phải mua những chú gà trống hơn 1 năm tuổi, nặng từ 3-4 kg để làm gà tế.

Sau khi chọn được gà đẹp, những người có kinh nghiệm và có bàn tay khéo léo được chọn để tạo nên những chú gà cúng bắt mắt, với đủ loại kiểu dáng như gà chầu, gà quỳ, gà bay...

Mâm cỗ với đa dạng các thế gà vô cùng đẹp mắt. Các thế gà dâng cúng chủ yếu gồm gà bay, gà quỳ, gà nằm, gà đứng mình rùa…

Theo người kinh nghiệm cho biết, khâu cắt tiết, vặt lông phải hết sức cẩn thận để không làm ảnh hưởng đến da gà. Gà luộc xong phải giữ được màu sắc sáng đẹp, mào đứng, thân thẳng mới đạt yêu cầu.

Để tạo được thế gà đứng trên mâm cỗ, ngoài các dụng cụ làm gà thông thường như dao, lưỡi dao cạo thì người làm gà cúng thế bay phải trang bị thêm những chiếc đinh dài, nẹp tre và dây buộc.

Với con gà trống nặng 4-5kg, phải mất hơn 3 giờ đồng hồ mới làm xong công đoạn đầu, sau đó mất gần 1 giờ để luộc và nắn thì con gà cúng hoàn thành.

Với việc luộc gà, kinh nghiệm từ xưa là phải dùng nồi lớn, để lửa đều trong khoảng một tiếng.

Với bàn tay khéo léo, không chỉ gà cúng được tạo hình theo các tư thế mới lạ, con cháu dòng họ còn nghĩ ra những cách bày biện rất độc đáo như gà ngậm hoa, gà đứng trên mình rùa, gà đậu cành đào, cành mai… khiến nhiều người trầm trồ, xuýt xoa.

Đối với các dòng họ lớn ở nơi đây, mâm cỗ cúng thì gà vẫn là hạng mục quan trọng nhất. Để hoàn thành được một con “gà bay” đáp ứng đúng yêu cầu phải mất rất nhiều thời gian và không phải ai cũng làm được.

Những mâm cỗ với thế "gà bay”, "gà quỳ”, "gà cưỡi mình rùa" được bày biện hết sức cầu kỳ, đẹp mắt dâng cúng tổ tiên thể hiện sự tôn kính tổ tiên, uống nước nhớ nguồn, dần tạo nên một nét văn hóa đặc sắc.


Ngoài dòng họ Lê Quang, nhiều dòng họ khác tại Hà Tĩnh cũng tạo nhiều dáng gà cúng lạ mắt trong ngày rằm tháng Giêng. Việc tạo ra những dáng gà độc đáo, công phu còn thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên tổ tiên vào dịp đầu năm.
Gừng kết hợp với những thứ này uống cực ngon, bổ dưỡng và giữ ấm cơ thể trong mùa đông
Ăn - 2 giờ trướcGĐXH - Mùa đông đến là lúc cơ thể cần sự chăm sóc đặc biệt để giữ ấm và tăng cường sức khỏe. Trong đó, nước gừng được xem là một giải pháp tự nhiên, vừa dễ thực hiện vừa mang đến nhiều lợi ích.
Loại rau giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ phòng ngừa ung thư, bán đầy ở chợ Việt, chế biến nhiều món ngon
Ăn - 14 giờ trướcGĐXH - Loại rau quen thuộc trong bữa ăn Việt, không chỉ có hương vị đặc trưng mà còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe.
6 đồ ăn, thức uống không ăn cùng trứng gà bạn cần ghi nhớ kỹ
Ăn - 18 giờ trướcGĐXH - Trứng gà là một thực phẩm phổ biến và giàu dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ protein, vitamin A, D, B12 cùng nhiều khoáng chất thiết yếu.
Liên hoan Văn hóa Ẩm thực Quốc tế với gần 120 gian hàng ẩm thực từ 22-23/11 tại Hà Nội
Ẩm thực 360 - 19 giờ trướcGĐXH - Liên hoan Văn hóa Ẩm thực Quốc tế 2025 được chuẩn bị công phu, quy mô mở rộng, với gần 120 gian hàng ẩm thực đến từ các Đại sứ quán, Lãnh sự quán, Trung tâm Văn hóa nước ngoài và các Sở Ngoại vụ địa phương, các doanh nghiệp lớn.
6 món canh ngon giúp giảm béo, ăn thay cơm tối mà không bị đói, rất tốt cho mùa đông
Ăn - 22 giờ trướcGĐXH - Thời tiết se lạnh, ăn một bát canh nóng để làm ấm cơ thể sẽ là sự lựa chọn rất hợp lý. Tuy nhiên bạn, nếu bạn đang bị thừa cân, bạn có thể ăn các món canh đủ chất dinh dưỡng, giúp giảm cân dưới đây thay cho bữa tối.
Món nhậu ngon ngày lạnh, nồm ẩm, 'cứ mưa là thèm'
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Món nhậu ngày mưa lạnh là một trong những vấn đề được quan tâm lớn nhất của nhiều người khi không khí lạnh tràn về. Dưới đây là các món nhậu ngày mưa lạnh các bạn không nên bỏ qua.
Món ăn ngon cho những ngày mưa lạnh thêm ấm cúng
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Nếu bạn còn lăn tăn chưa biết nên ăn gì vào ngày trời lạnh, bài viết dưới đây sẽ gợi ý cho bạn các món vừa ngon vừa ấm để cơ thể luôn được khỏe mạnh.
Món ngon ngày lạnh: Đừng chỉ rang thông thường, thử ngay cách làm cơm rang 'vét tủ lạnh' siêu ngon, lạ miệng
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH – Dù là bữa sáng, bữa trưa hay tối, chỉ cần một đĩa cơm rang nóng hổi là đủ ấm lòng cả nhà trong những ngày lạnh.
Mỳ Quảng Cây Ngô Đồng - Hương quê còn mãi trong ký ức người con xứ Quảng
Ăn - 1 ngày trướcGiữa nhịp sống hiện đại, "Mỳ Quảng Cây Ngô Đồng" lưu giữ hồn quê xứ Quảng qua từng tô mỳ vàng óng, đậm vị và chân chất. Nơi ấy, hương nghệ, dầu nén và tình quê hòa quyện, gợi lại ký ức ấm áp của những bữa cơm nhà xưa.
Bữa cơm mùa đông của người "sành ăn" không thể thiếu món cá này: Dễ nấu mà ngon thơm nức lòng, ai cũng phải khen!
Ăn - 1 ngày trướcMón ăn này hoàn hảo cho bữa cơm mùa đông - nồi đất/sành giữ cho nước dùng sôi liu riu và ấm áp, nên đến miếng cuối cùng vẫn còn ấm nóng, cực ngon.
10 món dân dã 'hao cơm' nhà Tăng Thanh Hà khiến chị em vừa thích thú, vừa nể phục
Mẹo nấu nướngGĐXH - Tăng Thanh Hà chuộng làm các món dân dã như tép rang khế, cá nục kho, ba rọi cháy cạnh... vừa đưa cơm, vừa không tốn quá nhiều thời gian sơ chế, nấu nướng.