Tags:
Đẹp mắt thế gà bay hóa rồng, phượng trên mâm cúng rằm tháng Giêng ở Hà Tĩnh
GĐXH - Cứ đến ngày rằm tháng Giêng, nhiều dòng họ ở Hà Tĩnh lại làm mâm cúng với những thế "gà bay”, "gà quỳ”... độc đáo để dâng cúng tổ tiên.
Dòng họ có truyền thống tạo hình những thế gà đẹp được biết đến nhiều nhất là dòng họ Đại tôn Lê Quang (xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh).
Mâm cúng Rằm tháng Giêng với dàn "phi đội gà bay" là điểm nhấn độc đáo và cũng là truyền thống của những dòng họ này.
Những chú gà trống đẹp được người dân lựa chọn từ nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng trước cho lễ rằm tháng Giêng. Trước Rằm khoảng vài ba ngày, nếu không tự nuôi được gà thì mỗi hộ gia đình trong dòng họ phải mua những chú gà trống hơn 1 năm tuổi, nặng từ 3-4 kg để làm gà tế.
Sau khi chọn được gà đẹp, những người có kinh nghiệm và có bàn tay khéo léo được chọn để tạo nên những chú gà cúng bắt mắt, với đủ loại kiểu dáng như gà chầu, gà quỳ, gà bay...
Mâm cỗ với đa dạng các thế gà vô cùng đẹp mắt. Các thế gà dâng cúng chủ yếu gồm gà bay, gà quỳ, gà nằm, gà đứng mình rùa…
Theo người kinh nghiệm cho biết, khâu cắt tiết, vặt lông phải hết sức cẩn thận để không làm ảnh hưởng đến da gà. Gà luộc xong phải giữ được màu sắc sáng đẹp, mào đứng, thân thẳng mới đạt yêu cầu.
Để tạo được thế gà đứng trên mâm cỗ, ngoài các dụng cụ làm gà thông thường như dao, lưỡi dao cạo thì người làm gà cúng thế bay phải trang bị thêm những chiếc đinh dài, nẹp tre và dây buộc.
Với con gà trống nặng 4-5kg, phải mất hơn 3 giờ đồng hồ mới làm xong công đoạn đầu, sau đó mất gần 1 giờ để luộc và nắn thì con gà cúng hoàn thành.
Với việc luộc gà, kinh nghiệm từ xưa là phải dùng nồi lớn, để lửa đều trong khoảng một tiếng.
Với bàn tay khéo léo, không chỉ gà cúng được tạo hình theo các tư thế mới lạ, con cháu dòng họ còn nghĩ ra những cách bày biện rất độc đáo như gà ngậm hoa, gà đứng trên mình rùa, gà đậu cành đào, cành mai… khiến nhiều người trầm trồ, xuýt xoa.
Đối với các dòng họ lớn ở nơi đây, mâm cỗ cúng thì gà vẫn là hạng mục quan trọng nhất. Để hoàn thành được một con “gà bay” đáp ứng đúng yêu cầu phải mất rất nhiều thời gian và không phải ai cũng làm được.
Những mâm cỗ với thế "gà bay”, "gà quỳ”, "gà cưỡi mình rùa" được bày biện hết sức cầu kỳ, đẹp mắt dâng cúng tổ tiên thể hiện sự tôn kính tổ tiên, uống nước nhớ nguồn, dần tạo nên một nét văn hóa đặc sắc.
Ngoài dòng họ Lê Quang, nhiều dòng họ khác tại Hà Tĩnh cũng tạo nhiều dáng gà cúng lạ mắt trong ngày rằm tháng Giêng. Việc tạo ra những dáng gà độc đáo, công phu còn thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu dâng lên tổ tiên vào dịp đầu năm.
Bình luận
Ý kiến của bạn
Những món ăn từ tỏi vừa ngon vừa đẹp mắt khắp thế giới
Ăn - 3 giờ trướcKhông chỉ là gia vị, tỏi còn được xem là nguyên liệu chính trong các món ăn nổi tiếng của nhiều quốc gia như Ấn Độ, Tây Ban Nha...
5 món canh nên ăn trong mùa thu giúp thải độc gan, giúp trẻ lâu
Ăn - 15 giờ trướcGĐXH – Mùa thu thời tiết chuyển se lạnh, cơ thể mệt mỏi, dễ tích tụ độc tố. Bổ sung các món canh thanh đạm này sẽ giúp thải độc gan, giúp trẻ lâu và dễ nấu.
'Bánh dẻo thị phi' có gì đặc biệt khiến cộng đồng mạng 'phát cuồng'?
Ăn - 18 giờ trướcGĐXH - Trong những ngày gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok..., một loại bánh đang trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng yêu ẩm thực: Bánh dẻo Trung thu nhân sen dẻo trứng muối.
Loại hạt đắt đỏ 'bậc nhất thế giới', Việt Nam xưa rụng đầy gốc ít ai nhặt
Ăn - 21 giờ trướcThoạt nhìn loại quả "xấu xí" ai cũng nghĩ không ăn được, tuy nhiên những năm gần đây hạt loại quả này đang trở thành món ăn vặt được nhiều người ưa chuộng. Không chỉ vậy, chế biến theo cách này mang đến vô vàn lợi ích cho sức khỏe.
Ngỡ ngàng với bộ bát đĩa 'sang hết phần thiên hạ' trên bàn ăn nhà Phương Oanh
Ăn - 22 giờ trướcGĐXH - Lâu lắm mới quay lại việc bếp núc, Phương Oanh vẫn khiến dân tình phải trầm trồ như ngày nào.
Không có nhiều thời gian thì cứ nấu 5 món này: Vừa ngon 'siêu cấp' mà tối thiểu chỉ mất 10 phút là hoàn thành
Ăn - 1 ngày trước5 món ăn này siêu dễ làm, nguyên liệu lại quen thuộc mà hương vị lại ngon vô cùng và quan trọng nhất là nấu rất nhanh.
Bánh chả đặc sản Hà Nội mùa thu, cách chọn mua và cách ăn ngon nhất
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Bánh chả ai ăn một lần không thể quên được hương vị rất riêng, rất dễ ăn của nó. Nhưng để thưởng thức món bánh chả Hà Nội đúng cách, chọn mua bánh ngon thì không phải ai cũng biết cách.
Cá rô kho tộ – ai cũng có thể kho nhưng thiếu mẹo này tay nghề giỏi mấy cũng mất ngon
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Cá rô kho tộ – ai cũng có thể kho nhưng thiếu mấy mẹo này thì tay nghề nội trợ giỏi mấy cũng mất hẳn đi cái ngon hương vị quê nhà trong từng miếng cá.
Mẹo xào thịt bò mềm, để nguội vẫn không dai
Ăn - 1 ngày trướcThịt bò nếu xào sai cách sẽ bị dai và khô; để tránh gặp phải tình huống tệ hại đó, bạn cần lưu ngay vài bí quyết dưới đây.
Cháo cá ám - không chỉ đặc sản tinh hoa ẩm thực mà còn là món nhậu ngon đậm hồn Hà Nội
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Món đặc sản cháo cá ám (cháo ám) Hà Nội đúng chuẩn ăn rồi là muốn nhớ. Bên nồi cháo ám lục bục, cả nhà và khách vừa ăn, vừa suýt xoa nhắm rượu, hàn huyên...
Bất ngờ trước 11 mâm cơm gia đình vừa ngon, vừa nhìn cực ấm cúng
Ẩm thực 360GĐXH - Mỗi ngày, hàng triệu mâm cơm được dọn ra trong những căn bếp Việt. Ẩn sau đó không chỉ là chuyện ăn uống, mà còn là câu chuyện văn hóa, kinh tế, và cả sự chuyển động của xã hội hôm nay.
