Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dùng nước uống thảo dược phòng bệnh, nâng cao sức đề kháng mùa dịch có những kiêng kị sau

Thứ sáu, 15:16 31/07/2020 | Sống khỏe

GiadinhNet – Thời tiết nắng nóng khiến cơ thể khó chịu nên nhu cầu bổ sung nước uống giải nhiệt tăng cao. Nước uống từ các cây cỏ thảo dược đều tốt, nâng cao sức đề kháng cho sức khỏe... nhưng có những kiêng kị cần phải biết.


Một số kiêng kị và tránh lạm dụng trong Đông y

Nhiều loại cây cỏ, thảo dược quanh nhà được dùng làm nước uống dân gian bổ dưỡng cho sức khỏe. Theo nghiên cứu hiện đại, các cây cỏ này đều có tác dụng giải nhiệt, kháng khuẩn, tiêu viêm, nâng cao sức đề kháng… ở các mức độ khác nhau, nhất là ở nông thôn.

Lý do cây cỏ được dùng làm nước giải khát trong dân gian là nó có lợi cho sức khỏe, không chứa hóa chất độc hại, rẻ tiền, cơ thể rất dễ chấp nhận. Thông dụng nhất là nước chè xanh, nước nụ/lá vối, nhân trần, la hán, nước chó đẻ răng cưa, rau má, chè vằng, nước mía, nước cỏ ngọt, nước râu ngô, nước cúc hoa, nước hoa hòe, nước quả dứa dại, nước mạch môn, nước đậu đen sao cháy, nước đủ các loại đậu, nước khổ qua, nước bí đao...

Tùy từng loại còn có các tác dụng riêng biệt như nước hoa cúc làm hạ huyết áp, nước hoa hòe làm bền vững thành mạch máu, nước râu ngô và dứa dại lợi tiểu và làm tan sỏi đường tiết niệu, nước mạch môn, rau má và đậu đen bảo hộ tế bào gan, nước nụ vối kích thích tiêu hóa... Có thể dùng độc vị, hoặc phối vài vị thành trà tam bảo, ngũ bảo, bát bảo rất thơm ngon, hấp dẫn, tăng hiệu quả thanh nhiệt, giải độc, mát gan, nâng cao sức khỏe... mỗi mùa dịch bệnh.

Cách dùng thảo dược phòng bệnh, nâng cao sức đề kháng  - Ảnh 2.

Nước nhân trần. Ảnh minh họa.


Y học hiện đại cũng có ăn kiêng (như người bị bệnh xơ gan kiêng ăn dầu, mỡ, bia rượu; người bị viêm loét dạ dày kiêng đồ cay chua; người bị tăng huyết áp kiêng ăn nhiều muối...).

Y học cổ truyền cũng có nhiều kiêng kị để nước uống, đồ ăn có tác dụng tốt hơn. Những kiêng kị tùy đặc điểm, tính chất thể bệnh, thể chất tuổi giới, mùa và thời tiết... mà kiêng kỵ cho hợp lý. Cơ bản là để có sức khỏe tốt cần giữ được cân bằng âm dương, hàn nhiệt. Nếu mất cân bằng sẽ gây bệnh tật cho cơ thể.

Dù là nước, thực phẩm cần chú ý 2 kiêng kị chính: Kiêng kỵ theo nghĩa hẹp là chỉ khi bị bệnh thì nên ăn kiêng loại thức ăn nào; Kiêng kị theo nghĩa rộng là ngoài kiêng ăn theo bệnh tật còn phải kiêng ăn theo tuổi tác, thể chất, khu vực sinh sống, điều kiện thời tiết… thì thảo dược mới phát huy tối đa hiệu quả cho sức khoẻ.

Cách dùng thảo dược phòng bệnh, nâng cao sức đề kháng  - Ảnh 3.

Nước mía. Ảnh minh họa.


- Không nên dùng lâu một loại nước mát (kể cả thực phẩm) vì dù bổ dưỡng cũng ảnh hưởng không tốt cho cơ thể.

- Không nên uống các loại nước mát quá nhiều vào buổi tối.

- Nếu thể chất thuộc hàn không nên dùng các loại thảo dược thanh nhiệt sẽ rất nguy hiểm, có thể gây tiêu chảy, mất tân dịch, chân âm hao tổn…

- Liều lượng vừa phải, tránh lạm dụng quá mức, đặc biệt đối với trẻ em, người già và những người tỳ vị hư yếu dễ bị lạnh bụng, đi lỏng. Nếu dùng cam thảo cho dễ uống thì tuyệt đối không dùng quá nhiều, thông thường mỗi ấm trà chỉ cho vài ba lát là dược.

- Người có bệnh huyết áp, tiểu đường, thận, bệnh lao phổi... hoặc phụ nữ đang có thai, nếu dùng hàng ngày, liên tục, phải hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

- Người mắc một số bệnh mãn tính không lạm dụng nước mát, bởi ngoài công dụng giải khát, làm mát phế, vị, lợi tiểu, hỗ trợ hạ nhiệt, hạ áp, an thần, dễ chịu... nó có thể tương tác với một số tân dược làm giảm tác dụng của thuốc chính. Hoặc dùng nhiều, dùng lâu dài thuốc có chất lợi tiểu có thể làm mất cân bằng điện giải, tăng đào thải, kém hấp thu một số vi chất cần thiết cho cơ thể như Ca, K…

- Sau khi ăn đồ sống lạnh thì nên giảm lượng các loại nước uống này để tránh gây rối loạn tiêu hóa.

- Tốt nhất là nên mua đồ tươi về nấu nước uống, hoặc phơi sấy khô, bảo quản cẩn thận để dùng dần. Tránh mùa hàng bị ẩm mốc, để quá lâu vì đã mất hoạt chất có lợi.

Cách dùng thảo dược phòng bệnh, nâng cao sức đề kháng  - Ảnh 4.

Rất nhiều thảo dược quanh ta được dùng làm nước uống thơm ngon. Ảnh minh họa.


- Khi dùng nước uống thảo dược, kể cả dùng thuốc Đông y, món ăn dược thiện... cần kiêng ăn quá no, quá nhiều và không nên dùng khi đói.

- Kiêng ăn thiên lệch (không nên ăn quá nhiều một thứ). Kiêng các thức ăn biến chất, thiếu vệ sinh.

- Kiêng phối hợp thực phẩm với thực phẩm (như cá diếc kỵ gan lợn và kinh giới, thịt gà kỵ mận, thịt dê kỵ dấm và bí đỏ...). Hoặc kiêng khi phối hợp thuốc và thực phẩm (như dùng nước thảo dược có Thục địa thì kiêng ăn cà rốt, hành và hẹ; Uống nước có cam thảo thì kiêng ăn rau cải; Uống thuốc có Thiên môn thì kiêng ăn cá chép...).

- Rễ cỏ tranh có tính hàn, chủ trị các chứng như chảy máu cam, tiểu ra máu, bí tiểu... Nhưng người hư hỏa, phụ nữ mang thai không nên dùng.

- Nước lá dứa uống quá nhiều hằng ngày có thể gây hạ đường huyết;

- Cây thuốc dòi (bọ mắm) rất tốt chữa tiêu đờm, chữa ho, viêm họng/ phế quản, ho khan, tiêu viêm, thông tiểu, thông sữa… không dùng nhiều, đặc biệt phụ nữ có thai không nên dùng vì dễ gây sảy thai.

- Cây mía lau rất tốt để thanh nhiệt, hạ khí, trợ tỳ, kiện vị, tiêu đàm, trừ phiền, giải độc rượu, giải được các sức nóng của thuốc, họng sưng đau, hạ đường huyết, tân dịch bất túc, táo bón... Nhưng người ho do phong hàn (ho kèm đờm màu trắng) thì không nên dùng. Còn tuyệt đối tránh mía mốc, mía có mùi rượu vì ăn/uống có thể bị ngộ độc.

- Cây lá dứa dứa thơm (lá nếp) có thể ức chế tế bào ung thư vú. Nhưng dùng lượng lớn lá dứa hằng ngày có thể gây hạ đường huyết.

Ngoài những kiêng kị trên, còn có những kiêng kị theo thời tiết, bệnh, tuổi, thể chất... trong ăn uống hàng ngày như sau:

- Kiêng kị theo thời tiết: Mùa hạ dương khí vượng thịnh, thời tiết nóng bức nên kiêng các món tính nhiệt như thịt chó, thịt dê, ớt, hạt tiêu, gừng, quế, hồi...; Mùa đông lạnh giá kiêng các thức ăn có tính lạnh như cua, ốc, dưa hấu, dưa chuột, trai, hến...

- Kiêng kị theo thể chất: Người thể chất nhiệt kiêng các thức ăn quá cay nóng. Người thể hàn kiêng các thức ăn quá lạnh. Người đàm trệ kiêng đồ ăn thức uống quá béo bổ...

- Kiêng kị theo tuổi: Trẻ em nên kiêng đồ ăn thức uống sống lạnh vì dễ gây thương tổn tỳ vị, người già nên kiêng ăn thức ăn quá béo, quá ngọt hoặc quá mặn...

- Kiêng kị theo giới: Phụ nữ có thai nên kiêng các thức ăn có tính chất quá cay nóng, dễ kích thích hoặc quá sống lạnh, phụ nữ sau khi sinh con nên kiêng các thức ăn có tính lạnh...

- Kiêng kị theo bệnh: Người bị viêm loét dạ dày tá tràng và viêm đại tràng mạn tính thể Tỳ vị hư hàn nên kiêng ăn đồ sống lạnh; Người bị liệt dương thể âm hư, người hay bị mụn nhọt nên kiêng các thực phẩm có tính cay nóng như thịt chó, thịt dê, gừng, tỏi, rượu trắng...;

Ths. BS Hoàng Khánh Toàn




Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Gặp điều này trước tuổi 45: Nguy cơ nhồi máu cơ tim lẫn mất trí

Gặp điều này trước tuổi 45: Nguy cơ nhồi máu cơ tim lẫn mất trí

Sống khỏe - 2 giờ trước

Các nhà khoa học Trung Quốc vừa tìm thấy mối liên quan đáng ngại giữa chứng mất trí nhớ và một loại bệnh tim mạch nguy hiểm hàng đầu.

8 nhóm thực phẩm nên ăn để giảm đau khớp, viêm khớp dạng thấp trong thời tiết lạnh

8 nhóm thực phẩm nên ăn để giảm đau khớp, viêm khớp dạng thấp trong thời tiết lạnh

Sống khỏe - 6 giờ trước

Một số nhóm thực phẩm giúp các cơ quan trong cơ thể hoạt động trơn tru, tăng khả năng chống viêm, trong đó có giảm đau khớp, viêm khớp dạng thấp.

Những loại thuốc không được uống cùng nước cam

Những loại thuốc không được uống cùng nước cam

Sống khỏe - 9 giờ trước

Nước cam giàu vitamin, giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Tuy nhiên, một số loại thuốc có thể tương tác với nước cam, ảnh hưởng tiêu cực đến tác dụng của thuốc, cũng như làm tăng nguy cơ xảy ra phản ứng phụ…

Người đàn ông 35 tuổi phải cắt bỏ chân do chủ quan với dấu hiệu này khi tập gym

Người đàn ông 35 tuổi phải cắt bỏ chân do chủ quan với dấu hiệu này khi tập gym

Sống khỏe - 10 giờ trước

GĐXH - Phát hiện chân trái sưng và đau nhưng vì nghĩ là triệu chứng sau khi tập thể hình với anh độ cao nên chủ quan không đi khám. Tuy nhiên, đến lúc tê bì mất cảm giác thì đã quá muộn.

Hóc xương cá bị áp xe buồng trứng, nhiễm trùng huyết suýt chết

Hóc xương cá bị áp xe buồng trứng, nhiễm trùng huyết suýt chết

Y tế - 12 giờ trước

Thấy đau nhiều ở phần bụng dưới, nghĩ mắc bệnh lý phụ khoa, bà Th. nhà ở Tiền Giang không ngờ nguyên nhân do chiếc xương cá di chuyển theo đường tiêu hóa, đâm thủng ruột gây viêm phúc mạc và áp xe buồng trứng.

Người đàn ông 50 tuổi bị vi khuẩn Whitmore ăn mòn cơ thể được cứu sống

Người đàn ông 50 tuổi bị vi khuẩn Whitmore ăn mòn cơ thể được cứu sống

Y tế - 13 giờ trước

SKĐS - Các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết mới tiếp nhận và điều trị thành công cho một bệnh nhân 50 tuổi bị áp xe vùng cổ và lưng do bệnh Whitmore (vi khuẩn ăn thịt người).

6 loại nước được ví là "thuốc bổ toàn thân" giúp tăng miễn dịch, giảm bệnh tật

6 loại nước được ví là "thuốc bổ toàn thân" giúp tăng miễn dịch, giảm bệnh tật

Bệnh thường gặp - 14 giờ trước

Những loại đồ uống này rất dễ làm, nhiều loại có sẵn trong bếp nhà bạn giúp tăng miễn dịch rất tốt vào mùa lạnh.

Kẹo nghi chứa ma túy bán ở cổng trường học, bác sĩ nói gì?

Kẹo nghi chứa ma túy bán ở cổng trường học, bác sĩ nói gì?

Sống khỏe - 15 giờ trước

Theo bác sĩ, hiện tượng ma túy tổng hợp "đội lốt" các loại kẹo, nước trái cây rất phổ biến. Cơ quan chức năng cần sớm xác định loại kẹo được bán tại cổng trường học ở Lạng Sơn chứa chất gì.

Chuỗi Hội nghị Khoa học về chủng ngừa các bệnh liên quan đến phế cầu

Chuỗi Hội nghị Khoa học về chủng ngừa các bệnh liên quan đến phế cầu

Sống khỏe - 1 ngày trước

Cuối tháng 11/2023, Công ty TNHH Pfizer (Việt Nam) đồng hành với Trung tâm Đào tạo Nhân lực Y tế theo Nhu cầu Xã hội (đại học y dược thành phố hồ chí minh) phối hợp tổ chức chuỗi hội nghị khoa học với với chủ đề "Tăng cường sức khỏe cho người lớn ở Việt Nam qua việc chủng ngừa các bệnh liên quan đến phế cầu".

Loại hạt đặc sản của mùa đông có nhiều ở chợ Việt, ăn thường xuyên giúp chống lão hóa, kéo dài tuổi thọ!

Loại hạt đặc sản của mùa đông có nhiều ở chợ Việt, ăn thường xuyên giúp chống lão hóa, kéo dài tuổi thọ!

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Hạt dẻ trong dân gian được sử dụng trong nhiều bài thuốc để bồi bổ cơ thể sau khi ốm, mất ngủ, viêm phế quản, đau dạ dày hoặc để trừ giun sán...

Top