Loại đất hiếm có ở Việt Nam, ăn được như kẹo, giá hàng trăm nghìn/kg
Ít người nghĩ đất có thể ăn được. Nhưng ở Việt Nam, có một loại đất lạ có thể ăn được, thậm chí ăn ngon như kẹo, có giá bán tới hàng trăm nghìn đồng/kg.
Loại đất này là đặc sản ở vùng Lập Thạch, Vĩnh Phúc. Ở đây, có một ngôi làng được gọi với cái tên kỳ lạ là "làng ăn đất" hay "làng ăn đặc sản". Dù lớp trẻ ở làng ngày nay không còn ăn đất phổ biến như trước nhưng những người cao tuổi ở đây vẫn xem đất ngói là món ăn khoái khẩu, không thể thiếu mỗi ngày. Nhiều người vẫn hun khói đất để ăn như ăn kẹo.
Tục ăn đất ở đây có từ bao giờ thì không ai nhớ rõ, chỉ biết rằng đã có từ rất lâu. Theo lời kể của những người cao niên trong làng thì từ khi sinh ra, họ đã thấy cha, ông thường ngày vẫn hay cầm miếng đất ngói ăn ngấu nghiến. Đất ở đây là món quà vặt như ở nơi khác người ta ăn kẹo dồi, bánh khảo…
Loại đất mà người dân ở vùng Lập Thạch dùng để ăn không phải đất bình thường dùng trồng trọt cây cối ở vườn mà là loại đất đặc biệt, được gọi với tên gọi là đất ngói (hay đất cao lanh). Loại đất này chỉ có thể tìm thấy ở vùng Lập Thạch.

Loại đất lạ có thể ăn được (Ảnh: Zing)
Đất cao lanh là một loại đất sét có màu trắng, rất bở và có thể chịu được nhiệt độ cao. Thành phần chủ yếu trong loại đất này là kaolinit và một số những khoáng vật khác. Cao lanh được cho là an toàn với con người.
Đất được khai thác về còn nhiều tạp đất, sạn nên cần phải cạo hết bên ngoài và chỉ lấy phần trắng bên trong, sau đó tách thành từng miếng nhỏ như kẹo lạc, rồi đem hun trên khói rơm để "làm chín".
Để đất ngói thơm ngon hơn, khi hun khói loại đất này, người ta hái thêm lá cây sim tươi đốt cháy rồi đưa đất lên hơ trước ngọn lửa. Khói của lá sim sẽ ám vào từng miếng đất, tạo vị thơm ngon đặc trưng. Nếu không có "gia vị" này, món ngói sẽ mất ngon, không thơm, không bùi. Khi miếng đất hơi ngả màu vàng và có mùi của lá sim là có thể thưởng thức được.
Loại đất này khi ăn có mùi của khói, hơi thơm thơm mà cũng hơi hắc hắc, vị bùi và có chút mặn. Ăn vào sẽ có cảm giác như ăn miếng lương khô nhưng không bị khát nước.
Trước đây, đất ngói có thể tìm thấy trên nhiều ngọn núi nhưng do việc khai thác diễn ra qua nhiều đời nên hiện nay số lượng chỉ còn rất ít. Muốn lấy được đất ngói phải đào hố sâu 3-7m, đến khi gặp những vỉa đất màu trắng như cục phấn mới có thể ăn được. Khi đào thấy đất phải dùng búa đục từng mảng một, cho vào rổ đưa cho người trên bờ.
Đất ngói có hai màu có thể dùng để ăn là màu trắng sữa như bánh khảo và màu xanh như chè lam. Theo kinh nghiệm, người khỏe răng có thể ăn được ngói màu xanh lam, người già chỉ ăn ngói màu trắng sữa. Đất ngói xanh ăn sẽ ngậy hơn nhưng cứng.
Khách thập phương nghe tên món ăn thì cất công tìm đến để được tận mắt chứng kiến. Song ít người dám ăn thử. Theo người dân Lập Thạch, một khi đã ghiền món này thì người ăn không thể quên được vị béo, ngậy của đất, cộng thêm mùi thơm đặc trưng của lá sim tươi hun khói.

Người dân nướng đất để có được món “bánh ngói” đặc sản (Ảnh: Lao Động)
Những năm chiến tranh đói khổ, dân làng thi nhau đào đất để ăn lót dạ. Họ còn coi việc làm ra những chiếc "bánh đất" này là một nghề mưu sinh.
Trước đây, không chỉ dân Lập Thạch ăn đất mà còn nhiều người ở các huyện, tỉnh lân cận cũng về mua đất về làm quà.
Khoảng 20-30 năm trước, loại đất này được bày bán tràn lan ở chợ. Lập Thạch từng là đầu mối cung cấp đất ăn được cho nhiều địa phương trong, ngoài Vĩnh Phúc như: Tam Dương, Vĩnh Tường, Lâm Thao, Phù Ninh (Phú Thọ), xa hơn là ở Hà Giang, Tuyên Quang. Hiện giá bán loại đất này sau khi đã hun khói vào khoảng 150.000 đồng/0,5kg.
Về nguyên nhân ăn đất, theo chia sẻ của những người cao tuổi nhất trong làng, người dân nơi đây “ghiền” ăn đất phần vì thói quen, phần vì suy nghĩ ăn loại đất này tốt cho sức khỏe. Nhiều người cho rằng ăn đất ngói để bổ sung lượng muối khoáng và nguyên tố vi lượng (chất dinh dưỡng vô cơ) mà cơ thể thiếu.
Người ta ăn đất còn do một số nguyên nhân khác, chẳng hạn: ăn đất do đói trong những thời kỳ đói kém, ăn đất để tiêu độc, giải độc, trị đau bụng hay nhằm giải tỏa căng thẳng về thần kinh, tâm sinh lý.
Ngoài ra, đất ngói một thời từng được coi là “thỏi nam châm” gắn kết người dân nơi đây vì mỗi khi đến nhà chơi hay bắt đầu một câu chuyện, người dân nơi đây đều mời nhau ăn miếng đất ngói thay cho miếng trầu quen thuộc.
Trên thực tế, đã có các chuyên gia trong và ngoài nước về đây nghiên cứu loại đất này nhưng chưa có nhà khoa học nào chứng minh ăn loại đất này tốt cho sức khỏe con người. Việc người dân nói ăn đất này mát, tốt cho thai nhi chỉ là truyền miệng.

Loại chanh lạ gây sốt, giá cao gấp 4 lần hàng Việt vẫn hút khách
Giá cả thị trường - 2 giờ trướcTừ một loại chanh khá xa lạ với người tiêu dùng Việt Nam, nay chanh tươi Quảng Đông (Trung Quốc) bỗng lên "cơn sốt”, rất đắt hàng, dù giá cao gấp 3-4 lần chanh của Việt Nam.

Món thịt rẻ hơn thịt lợn, giúp trị ho hiệu quả, thơm ngon, bổ dưỡng rất hợp với mùa đông
Sản phẩm - Dịch vụ - 3 giờ trướcGĐXH - Hiện giá thịt vịt khá rẻ, chỉ dao động từ 37.000 – 45.000/kg. Vịt là loại thịt thơm ngon, bổ dưỡng có tác dụng thanh nhiệt, giải nhiệt, không chỉ thích hợp dùng vào mùa hè mà còn đặc biệt thích hợp ăn vào mùa thu đông.

Đặc sản Sơn La vào vụ, giá bán ở Hà Nội gần nửa triệu đồng/kg vẫn 'sốt xình xịch' không có hàng để bán
Giá cả thị trường - 3 giờ trướcGĐXH - Dâu tây Sơn La bắt đầu vào vụ, sản lượng thu hoạch chưa nhiều nên dù được bán giá đắt đỏ, khoảng nửa triệu 1kg vẫn không đủ bán ở Thủ đô.

Lãi suất huy động thấp kỷ lục, vì sao người dẫn vẫn ùn ùn gửi tiền vào ngân hàng?
Giá cả thị trường - 4 giờ trướcGĐXH - Ngày hôm nay, có 2 ngân hàng lớn tiếp tục giảm lãi suất huy động. Dù lãi suất liên tiếp giảm nhưng lượng tiền từ người dân và từ các doanh nghiệp gửi về ngân hàng vẫn tiếp tục tăng.

iPhone giảm giá sốc, rơi xuống đáy vực: Có loại giá hơn 1 triệu, liệu có nên mua?
Giá cả thị trường - 5 giờ trướcGĐXH - Nhiều mẫu iPhone đời cũ giảm tới mức giá siêu rẻ nhưng liệu người tiêu dùng có nên lựa chọn những mẫu như vậy?

Lo lắng giá chung cư mini sẽ tăng vọt khi các căn hộ chung cư mini sẽ được cấp sổ hồng
Giá cả thị trường - 6 giờ trướcGĐXH - Cơ quan quản lý sẽ siết lại việc đầu tư xây dựng chung cư mini, còn căn hộ loại nhà ở này được xét cấp giấy chứng nhận (sổ hồng) theo pháp luật đất đai, được bán, cho thuê.

Giá vàng hôm nay 29/11: Giá tăng vượt đỉnh, 'phi như bay', người mua vàng từ đầu năm lãi lớn
Giá cả thị trường - 6 giờ trướcGĐXH - Giá vàng hôm nay ở SJC bất ngờ tăng mạnh, vượt đỉnh 74 triệu đồng/lượng. Nếu so với đầu năm, vàng SJC đã tăng tới gần 6 triệu đồng/lượng.

SH sẽ 'bị thay thế' bởi xe ga mới có thiết kế cổ điển đẹp tuyệt hảo cùng mức giá thấp hơn nhiều, 43 triệu đồng
Giá cả thị trường - 11 giờ trướcGĐXH - Xe ga với thiết kế cổ điển tựa Vespa mức giá tương đương Honda Lead nhưng lại sở hữu những trang bị vượt tầm phân khúc, thậm chí ngang ngửa xe tay ga cao cấp Honda SH.

Lão nông miền Tây thu lãi tiền tỷ nhờ tạo ra giống cây 'có một không hai'
Xu hướng - 12 giờ trướcTình cờ biết đến cây chanh leo và ý nghĩ táo bạo đem ghép với cây nhãn lồng, một lão nông ở miền Tây đã tạo ra giống chanh leo ngọt có mùi vị độc lạ, thu lãi gần 2 tỷ đồng mỗi năm.

Thị trường bất động sản đang 'ấm' dần
Xu hướng - 1 ngày trướcBên cạnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản khoảng 3 tháng trở lại đây cũng có nhiều tín hiệu tích cực.

Xe ga mới giá 40 triệu đồng, trang bị đỉnh cao sẵn sàng đe dọa sự tồn vong của Air Blade
Giá cả thị trườngGĐXH - Xe ga sẵn sàng thay thế Air Blade có thiết kế sành điệu, đặc biệt giá cực mềm sẽ khiến dân tình xôn xao.