Hà Nội
23°C / 22-25°C

Người thầy giản dị của GS Ngô Bảo Châu

Thứ sáu, 11:13 19/11/2010 | Xã hội

GS Ngô Bảo Châu là học trò khóa thứ 7, khóa cuối cùng thầy Tôn Thân giảng dạy tại Trường THCS Trưng Vương, Hà Nội.

Có một người thầy của những nhà khoa học nổi tiếng, dù đã thành danh trên thế giới, họ vẫn nhắc tới Ông với niềm yêu kính vô hạn. Đó là thầy Tôn Thân.
 
Từ những ngày tháng khó khăn nhất, khi thầy phải sống bằng những đồng tiền nhỏ nhoi của thời bao cấp, đạp chiếc xe đạp cọc cạch, thầy Tôn Thân đã không bao giờ nhận phong bì từ gia đình học sinh.  
 
Trong diễn văn tại lễ mừng GS Ngô Bảo Châu tại Mỹ Đình, GS đã nhắc tới thầy Tôn Thân đầu tiên, góp phần đào tạo ông về môn Toán (trong ảnh, thầy Tôn Thân và GS Ngô Bảo Châu trong vòng vây người hâm mộ)
 
Không thể để học trò coi thường mình

Thầy Tôn Thân là giáo viên dạy toán cấp II của nhiều nhân vật nổi tiếng: GS Ngô Bảo Châu, GS Vũ Hà Văn, GS Lê Hồng Vân, GS Vũ Đình Hòa, nhà báo Thu Uyên...

15 năm dạy các lớp chuyên toán của Hà Nội đặt tại Trường THCS Trưng Vương, bắt đầu từ năm 1969, thầy đã phát hiện và đào tạo nhiều HS, để rồi sau này, từ những viên gạch đầu tiên mà thầy đặt nền móng, từ sự yêu thương và công bằng của thầy đối với tất cả học trò, họ đã gặt hái nhiều thành công trên đường đời và luôn khắc ghi hình ảnh thân thương về thầy.
 
Đã có thời người ta rẻ rúng ngành sư phạm quá, khiến cho người giỏi không muốn vào ngành sư phạm. Nhưng nếu vì nghèo mà người thầy ưa được biếu xén quà cáp thì HS coi thường. Thời nào cũng thế, người ta luôn ngưỡng mộ những người thầy có cả trí tuệ và nhân cách .
Tôn Thân
Thầy Tôn Thân, trong căn nhà chuyển đến gần chục năm nay, mới được sửa sang lại từ năm ngoái, đã tràn ngập những bông hoa chúc mừng của học trò cũ đến trước ngày 20/11.
 
Có ai đó đã nói rằng, muốn biết được tình cảm thực của trò, phải biết đợi! Đợi khi nào các em không còn học ở trường nữa, thầy Thân đùa là "khi nào các em hết là con tin của mình", đã lặn lội ở phương trời nào mà về thăm mình mới là đáng quý, là thực. 
 
Thầy Tôn Thân kể, từ ngày còn ở trong căn nhà 22 mét vuông ở 16 Hàng Da, nơi gần chục người trong gia đình nhà thầy sinh sống, khi mà lương của thầy chỉ có 53 đồng/tháng, thầy đã không nhận bất cứ quà cáp biếu xén nào của phụ huynh.
 
Khi được hỏi về thời bao cấp, có hiện tượng phụ huynh biếu xén quà cáp không, thầy Tôn Thân nói, hiện tượng giáo viên lợi dụng phụ huynh vẫn có. Người thì nhờ suất tem phiếu mua cái này cái kia, người thì nhận lương thực, thực phẩm...

Cái thời khó khăn ấy, đúng là ai cũng nghèo, cũng khổ, nhưng không có nghĩa là phụ huynh không quan tâm đến các thầy cô và thực lòng muốn tặng cái này, cái nọ. Thầy có học trò có bố làm Giám đốc Sở Thương nghiệp, nhưng thầy không bao giờ nhờ cậy mối quan hệ đó để có suất mua ưu tiên cái gì, càng không nhận những quà biếu từ họ.

Thầy Thân nhớ có lần một phụ huynh rút thăm được suất mua cái quạt máy vì liên tục là lao động giỏi nhiều năm liền (ngày đó quạt máy cực hiếm và không phải ai cũng được quyền mua), cứ nằng nặc biếu thầy suất mua đó, nhưng thầy không dám nhận, vì cái tình ấy, vì món quà ấy lớn quá.  

GS Vũ Hà Văn (HS cũ của thầy Tôn Thân, khóa 1980-1981) đến thăm thầy giáo cũ. GS Vũ Hà Văn hiện là giáo sư đại học tại Mỹ, được coi là chuyên gia hàng đầu về Toán Tổ hợp.

 
Thầy Tôn Thân không nhận bất cứ quà cáp gì, mặc dù cả hai vợ chồng đều là giáo viên, lương tháng đều thấp, con ốm đau không đủ tiền mua thuốc, không tiền mua sữa. Nhà thầy ở căn gác 2 phố Hàng Da, ngày ngày phải xuống xách nước sạch từ tầng một lên (thường 10 giờ khuya mới xuống xách nước vì lúc đó vắng người), xách nước bẩn từ trên xuống đem đi đổ. Năm 1982, thầy được giải nhất Cuộc thi sáng kiến kinh nghiệm toàn quốc, được thưởng chiếc xe đạp Thống Nhất, nhưng hôm lĩnh thưởng phải dắt bộ về, vì sau đó phải sửa xe mới đi được.

Thầy bảo, "sở dĩ ngày đó, dù nghèo đến mấy, tôi không nhận quà biếu từ phụ huynh vì không muốn học trò coi thường mình. Trẻ con rất nhạy cảm, nếu mình làm không đúng là các em biết ngay. Nếu để các em coi thường thì mình không dạy các em được".

Thầy Tôn Thân, sau nhiều lần phụ huynh tha thiết đề nghị, đã phải chấp nhận một loại quà, đó là sách. Những phụ huynh có điều kiện đi nước ngoài, thường mua tặng thầy sách dạy Toán bằng nhiều thứ tiếng.

Thầy Tôn Thân cho biết, nhờ hàng chục cuốn sách Toán mà phụ huynh và học trò tặng, bằng các thứ tiếng Anh, Nga, Pháp, Đức mà về sau thầy đã áp dụng dạy cho học trò rất hiệu quả và trau dồi khả năng viết sách Toán từ lớp 6 đến lớp 9 của mình một cách xuất sắc.

Thầy cảm động mãi một chuyện đã qua nhiều năm, học trò Đặng Hoàng Trung (khóa học 1976-1977), một trong ba học sinh đầu tiên của thầy được huy chương Toán quốc tế (kỳ thi lần thứ 16), sau khi được đi học ở nước ngoài đã gửi về một kiện hàng toàn sách Toán, nặng 20 kg, nhờ mẹ phải đưa tận tay thầy trước ngày 20/11.

Ngày 19/11, trời mưa tầm tã, thế mà vị phụ huynh ấy, ướt lướt thướt, đi bộ ôm kiện sách Toán bọc ni lông con gửi đến tặng thầy. Khi bóng người mẹ ấy đã khuất sau góc phố, thầy mới giật mình nhớ ra nhà Trung cách nhà thầy 2 cây số...

Người thầy của những nhà khoa học lớn
 
15 năm dạy chuyên toán ở trường Trung học cơ sở Trưng Vương, thầy Tôn Thân đã dạy 7 khóa học trò với 215 HS giỏi toán, đạt 42 giải toàn quốc. Năm 1974, đội tuyển Việt Nam lần đầu tiên dự thi toán quốc tế ở Đức, có 5 HS thì có tới 4 em là HS cũ của thầy.

Đó là Hoàng Lê Minh (Huy chương Vàng toán quốc tế), Đặng Hoàng Trung (Huy chương Đồng), Vũ Đình Hòa (Huy chương Bạc). Thầy mỉm cười nhớ lại khóa đầu tiên có Hoàng Lê Minh đạt HCV, và kết thúc khóa thứ 7 cũng có học trò cũ Ngô Bảo Châu đạt Huy chương Vàng. 

Học trò cũ vẫn đến thăm thầy Tôn Thân. Với họ, thầy Tôn Thân là người thầy tỏa sáng về trí tuệ và nhân cách.

 
Mặc dù rất tự hào về những học trò thành danh trong khoa học hay trở thành nhà doanh nghiệp lớn, thầy vẫn thương và quan tâm nhiều đến những học trò chẳng may thất bại, nghèo khó.

Thầy cảm động khi nhớ lại, có một học trò sau nhiều năm ra trường vẫn lận đận nên nhất quyết không về thăm thầy theo lớp cũ, không phải trò không nhớ thầy, mà anh quyết tâm phải thành công mới dám về thăm thầy. Nhưng thầy Thân bảo, với thầy, học trò nào cũng như nhau, ai cũng có điểm mạnh, điểm yếu, không chỉ học trò giỏi thầy mới yêu quý.

GS Vũ Đình Hòa, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội - người nhiều lần dẫn đoàn HS Việt Nam đi thi Olympic Toán quốc tế - từng có hồi ức về người thầy mà GS kính trọng thực sự:

"Khi cũng là người thầy trên bục giảng, tôi thấy đây là điều cốt yếu nhất của ngành sư phạm. Không có một phương pháp giảng dạy nào là tốt nếu người thầy không có tình yêu đằm thắm dành cho học trò...Thầy đã gợi cho HS của mình những ước mơ thật lớn, những đích thật cao xa.
 
Với thầy Thân, chúng tôi đã được học bằng hình thức dạy học tiên tiến nhất. Có lẽ, thầy là người thứ hai sau bố mẹ luôn lo lắng thật sự cho chúng tôi. Những điều đó thầy làm bằng trái tim và và bằng cái tâm của một con người vì tương lai, chứ không phải vì thành tích cá nhân trước mắt. Tôi biết rất rõ điều đó, vì khi đó chúng tôi là những đứa trẻ ngây thơ nhưng nhạy cảm..."
 
Thầy Tôn Thân, sinh năm 1943, là chuyên viên nghiên cứu cao cấp của Viện Chiến lược và chương trình giáo dục (nay là Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam).
 
Thầy có hơn 49 đầu sách về giáo dục toán học, chủ biên nhiều sách toán từ lớp 6 đến lớp 9. Thầy được nhận danh hiệu Nhà giáo nhân dân năm 2006. Phương pháp dạy học mà thầy rất tâm đắc là: Đừng bắt người ta uống, hãy bắt người ta khát.

Theo Vietnamnet

kimvan
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Phát hiện thi thể không nguyên vẹn trên sông Sài Gòn

Phát hiện thi thể không nguyên vẹn trên sông Sài Gòn

Thời sự - 51 phút trước

Thi thể người đàn ông không nguyên vẹn được phát hiện nằm lẫn trong đám lục bình, trôi trên sông Sài Gòn.

Sinh đúng những ngày Âm lịch này, vận may theo suốt đời

Sinh đúng những ngày Âm lịch này, vận may theo suốt đời

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Theo quan niệm dân gian, ngày sinh Âm lịch không chỉ phản ánh tính cách mà còn phần nào hé lộ vận mệnh của một con người.

Khởi công dự án khu chăm sóc người cao tuổi hàng chục tỷ đồng ở Hà Tĩnh

Khởi công dự án khu chăm sóc người cao tuổi hàng chục tỷ đồng ở Hà Tĩnh

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Dự án khu chăm sóc, nuôi dưỡng người cao có tổng mức đầu tư 70 tỷ đồng, được xây dựng trên khu đất của Trung tâm Điều dưỡng người có công và bảo trợ xã hội Hà Tĩnh (đường Đồng Môn, phường Trần Phú).

Người đàn ông Hà Nội mất hơn 3 tỷ đồng do sập bẫy đầu tư tài chính

Người đàn ông Hà Nội mất hơn 3 tỷ đồng do sập bẫy đầu tư tài chính

Pháp luật - 1 giờ trước

GĐXH - Tham gia website giao dịch tài chính được giới thiệu là có giấy phép của ngân hàng Mỹ, người đàn ông ở Hà Nội bị lừa đảo hơn 3 tỷ đồng.

11 đối tượng được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2026

11 đối tượng được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2026

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Theo Luật Bảo hiểm Y tế 2024, quy định 11 nhóm tham gia BHYT được hưởng mức chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh. Dưới đây là các đối tượng cụ thể.

Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến tăng học phí, mở thêm ngành

Đại học Kinh tế Quốc dân dự kiến tăng học phí, mở thêm ngành

Giáo dục - 1 giờ trước

Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố phương án tuyển sinh năm 2026, dự kiến thêm một số ngành, tăng chỉ tiêu và học phí.

Tin sáng 20/12: Danh tính 3 chị em ruột giành HCV tạo kỳ tích ở SEA Games 33 và mức thưởng 'khủng'; Những ai được tăng trợ cấp xã hội hằng tháng từ 1/1/2026?

Tin sáng 20/12: Danh tính 3 chị em ruột giành HCV tạo kỳ tích ở SEA Games 33 và mức thưởng 'khủng'; Những ai được tăng trợ cấp xã hội hằng tháng từ 1/1/2026?

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Ba chị em ruột sinh ra ở một ngôi làng thuộc TP Huế cùng dành HCV môn vật tại SEA Games 33; HĐND TP Hà Nội đã ban hành Nghị quyết 63/2025/NQ-HĐND quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội và chính sách trợ giúp xã hội của Thành phố.

Sản xuất nước giải khát giả bán tại vùng cao Tuyên Quang, giám đốc công ty Bắc Đô Hà Giang bị bắt

Sản xuất nước giải khát giả bán tại vùng cao Tuyên Quang, giám đốc công ty Bắc Đô Hà Giang bị bắt

Pháp luật - 12 giờ trước

GĐXH - Công an tỉnh Tuyên Quang đã khởi tố, bắt tạm giam Giám đốc Công ty TNHH Bắc Đô Hà Giang về hành vi sản xuất, buôn bán nước giải khát giả, thu giữ hơn 25.200 chai sản phẩm tiêu thụ tại vùng cao.

Doanh nghiệp TP.HCM 'chốt' thưởng Tết sớm, có người nhận 100 triệu đồng

Doanh nghiệp TP.HCM 'chốt' thưởng Tết sớm, có người nhận 100 triệu đồng

Đời sống - 12 giờ trước

Một số doanh nghiệp tại TP.HCM đã có kế hoạch thưởng Tết 2026 cho nhân viên với mức thưởng cao nhất từ 30 – 100 triệu đồng/người.

Những ai đang săn vé máy bay Tết giá rẻ trên Facebook phải đọc ngay kẻo 'tiền mất, tật mang'

Những ai đang săn vé máy bay Tết giá rẻ trên Facebook phải đọc ngay kẻo 'tiền mất, tật mang'

Pháp luật - 13 giờ trước

GĐXH - Vào dịp nghỉ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán, việc đặt vé máy bay du lịch trên mạng đang là xu hướng lựa chọn của nhiều gia đình. Lợi dụng tâm lý ham rẻ của người dân, nhiều đối tượng lừa đảo đã giăng ra những cái bẫy tinh vi, từ việc làm giả voucher đến thủ đoạn "đặt chỗ nhưng không xuất vé" để chiếm đoạt tài sản.

Top