Hà Nội
23°C / 22-25°C

Người thầy giản dị của GS Ngô Bảo Châu

Thứ sáu, 11:13 19/11/2010 | Xã hội

GS Ngô Bảo Châu là học trò khóa thứ 7, khóa cuối cùng thầy Tôn Thân giảng dạy tại Trường THCS Trưng Vương, Hà Nội.

Có một người thầy của những nhà khoa học nổi tiếng, dù đã thành danh trên thế giới, họ vẫn nhắc tới Ông với niềm yêu kính vô hạn. Đó là thầy Tôn Thân.
 
Từ những ngày tháng khó khăn nhất, khi thầy phải sống bằng những đồng tiền nhỏ nhoi của thời bao cấp, đạp chiếc xe đạp cọc cạch, thầy Tôn Thân đã không bao giờ nhận phong bì từ gia đình học sinh.  
 
Trong diễn văn tại lễ mừng GS Ngô Bảo Châu tại Mỹ Đình, GS đã nhắc tới thầy Tôn Thân đầu tiên, góp phần đào tạo ông về môn Toán (trong ảnh, thầy Tôn Thân và GS Ngô Bảo Châu trong vòng vây người hâm mộ)
 
Không thể để học trò coi thường mình

Thầy Tôn Thân là giáo viên dạy toán cấp II của nhiều nhân vật nổi tiếng: GS Ngô Bảo Châu, GS Vũ Hà Văn, GS Lê Hồng Vân, GS Vũ Đình Hòa, nhà báo Thu Uyên...

15 năm dạy các lớp chuyên toán của Hà Nội đặt tại Trường THCS Trưng Vương, bắt đầu từ năm 1969, thầy đã phát hiện và đào tạo nhiều HS, để rồi sau này, từ những viên gạch đầu tiên mà thầy đặt nền móng, từ sự yêu thương và công bằng của thầy đối với tất cả học trò, họ đã gặt hái nhiều thành công trên đường đời và luôn khắc ghi hình ảnh thân thương về thầy.
 
Đã có thời người ta rẻ rúng ngành sư phạm quá, khiến cho người giỏi không muốn vào ngành sư phạm. Nhưng nếu vì nghèo mà người thầy ưa được biếu xén quà cáp thì HS coi thường. Thời nào cũng thế, người ta luôn ngưỡng mộ những người thầy có cả trí tuệ và nhân cách .
Tôn Thân
Thầy Tôn Thân, trong căn nhà chuyển đến gần chục năm nay, mới được sửa sang lại từ năm ngoái, đã tràn ngập những bông hoa chúc mừng của học trò cũ đến trước ngày 20/11.
 
Có ai đó đã nói rằng, muốn biết được tình cảm thực của trò, phải biết đợi! Đợi khi nào các em không còn học ở trường nữa, thầy Thân đùa là "khi nào các em hết là con tin của mình", đã lặn lội ở phương trời nào mà về thăm mình mới là đáng quý, là thực. 
 
Thầy Tôn Thân kể, từ ngày còn ở trong căn nhà 22 mét vuông ở 16 Hàng Da, nơi gần chục người trong gia đình nhà thầy sinh sống, khi mà lương của thầy chỉ có 53 đồng/tháng, thầy đã không nhận bất cứ quà cáp biếu xén nào của phụ huynh.
 
Khi được hỏi về thời bao cấp, có hiện tượng phụ huynh biếu xén quà cáp không, thầy Tôn Thân nói, hiện tượng giáo viên lợi dụng phụ huynh vẫn có. Người thì nhờ suất tem phiếu mua cái này cái kia, người thì nhận lương thực, thực phẩm...

Cái thời khó khăn ấy, đúng là ai cũng nghèo, cũng khổ, nhưng không có nghĩa là phụ huynh không quan tâm đến các thầy cô và thực lòng muốn tặng cái này, cái nọ. Thầy có học trò có bố làm Giám đốc Sở Thương nghiệp, nhưng thầy không bao giờ nhờ cậy mối quan hệ đó để có suất mua ưu tiên cái gì, càng không nhận những quà biếu từ họ.

Thầy Thân nhớ có lần một phụ huynh rút thăm được suất mua cái quạt máy vì liên tục là lao động giỏi nhiều năm liền (ngày đó quạt máy cực hiếm và không phải ai cũng được quyền mua), cứ nằng nặc biếu thầy suất mua đó, nhưng thầy không dám nhận, vì cái tình ấy, vì món quà ấy lớn quá.  

GS Vũ Hà Văn (HS cũ của thầy Tôn Thân, khóa 1980-1981) đến thăm thầy giáo cũ. GS Vũ Hà Văn hiện là giáo sư đại học tại Mỹ, được coi là chuyên gia hàng đầu về Toán Tổ hợp.

 
Thầy Tôn Thân không nhận bất cứ quà cáp gì, mặc dù cả hai vợ chồng đều là giáo viên, lương tháng đều thấp, con ốm đau không đủ tiền mua thuốc, không tiền mua sữa. Nhà thầy ở căn gác 2 phố Hàng Da, ngày ngày phải xuống xách nước sạch từ tầng một lên (thường 10 giờ khuya mới xuống xách nước vì lúc đó vắng người), xách nước bẩn từ trên xuống đem đi đổ. Năm 1982, thầy được giải nhất Cuộc thi sáng kiến kinh nghiệm toàn quốc, được thưởng chiếc xe đạp Thống Nhất, nhưng hôm lĩnh thưởng phải dắt bộ về, vì sau đó phải sửa xe mới đi được.

Thầy bảo, "sở dĩ ngày đó, dù nghèo đến mấy, tôi không nhận quà biếu từ phụ huynh vì không muốn học trò coi thường mình. Trẻ con rất nhạy cảm, nếu mình làm không đúng là các em biết ngay. Nếu để các em coi thường thì mình không dạy các em được".

Thầy Tôn Thân, sau nhiều lần phụ huynh tha thiết đề nghị, đã phải chấp nhận một loại quà, đó là sách. Những phụ huynh có điều kiện đi nước ngoài, thường mua tặng thầy sách dạy Toán bằng nhiều thứ tiếng.

Thầy Tôn Thân cho biết, nhờ hàng chục cuốn sách Toán mà phụ huynh và học trò tặng, bằng các thứ tiếng Anh, Nga, Pháp, Đức mà về sau thầy đã áp dụng dạy cho học trò rất hiệu quả và trau dồi khả năng viết sách Toán từ lớp 6 đến lớp 9 của mình một cách xuất sắc.

Thầy cảm động mãi một chuyện đã qua nhiều năm, học trò Đặng Hoàng Trung (khóa học 1976-1977), một trong ba học sinh đầu tiên của thầy được huy chương Toán quốc tế (kỳ thi lần thứ 16), sau khi được đi học ở nước ngoài đã gửi về một kiện hàng toàn sách Toán, nặng 20 kg, nhờ mẹ phải đưa tận tay thầy trước ngày 20/11.

Ngày 19/11, trời mưa tầm tã, thế mà vị phụ huynh ấy, ướt lướt thướt, đi bộ ôm kiện sách Toán bọc ni lông con gửi đến tặng thầy. Khi bóng người mẹ ấy đã khuất sau góc phố, thầy mới giật mình nhớ ra nhà Trung cách nhà thầy 2 cây số...

Người thầy của những nhà khoa học lớn
 
15 năm dạy chuyên toán ở trường Trung học cơ sở Trưng Vương, thầy Tôn Thân đã dạy 7 khóa học trò với 215 HS giỏi toán, đạt 42 giải toàn quốc. Năm 1974, đội tuyển Việt Nam lần đầu tiên dự thi toán quốc tế ở Đức, có 5 HS thì có tới 4 em là HS cũ của thầy.

Đó là Hoàng Lê Minh (Huy chương Vàng toán quốc tế), Đặng Hoàng Trung (Huy chương Đồng), Vũ Đình Hòa (Huy chương Bạc). Thầy mỉm cười nhớ lại khóa đầu tiên có Hoàng Lê Minh đạt HCV, và kết thúc khóa thứ 7 cũng có học trò cũ Ngô Bảo Châu đạt Huy chương Vàng. 

Học trò cũ vẫn đến thăm thầy Tôn Thân. Với họ, thầy Tôn Thân là người thầy tỏa sáng về trí tuệ và nhân cách.

 
Mặc dù rất tự hào về những học trò thành danh trong khoa học hay trở thành nhà doanh nghiệp lớn, thầy vẫn thương và quan tâm nhiều đến những học trò chẳng may thất bại, nghèo khó.

Thầy cảm động khi nhớ lại, có một học trò sau nhiều năm ra trường vẫn lận đận nên nhất quyết không về thăm thầy theo lớp cũ, không phải trò không nhớ thầy, mà anh quyết tâm phải thành công mới dám về thăm thầy. Nhưng thầy Thân bảo, với thầy, học trò nào cũng như nhau, ai cũng có điểm mạnh, điểm yếu, không chỉ học trò giỏi thầy mới yêu quý.

GS Vũ Đình Hòa, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội - người nhiều lần dẫn đoàn HS Việt Nam đi thi Olympic Toán quốc tế - từng có hồi ức về người thầy mà GS kính trọng thực sự:

"Khi cũng là người thầy trên bục giảng, tôi thấy đây là điều cốt yếu nhất của ngành sư phạm. Không có một phương pháp giảng dạy nào là tốt nếu người thầy không có tình yêu đằm thắm dành cho học trò...Thầy đã gợi cho HS của mình những ước mơ thật lớn, những đích thật cao xa.
 
Với thầy Thân, chúng tôi đã được học bằng hình thức dạy học tiên tiến nhất. Có lẽ, thầy là người thứ hai sau bố mẹ luôn lo lắng thật sự cho chúng tôi. Những điều đó thầy làm bằng trái tim và và bằng cái tâm của một con người vì tương lai, chứ không phải vì thành tích cá nhân trước mắt. Tôi biết rất rõ điều đó, vì khi đó chúng tôi là những đứa trẻ ngây thơ nhưng nhạy cảm..."
 
Thầy Tôn Thân, sinh năm 1943, là chuyên viên nghiên cứu cao cấp của Viện Chiến lược và chương trình giáo dục (nay là Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam).
 
Thầy có hơn 49 đầu sách về giáo dục toán học, chủ biên nhiều sách toán từ lớp 6 đến lớp 9. Thầy được nhận danh hiệu Nhà giáo nhân dân năm 2006. Phương pháp dạy học mà thầy rất tâm đắc là: Đừng bắt người ta uống, hãy bắt người ta khát.

Theo Vietnamnet

kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Chân dung chàng trai 10x dẫn đầu kỳ thi bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội

Chân dung chàng trai 10x dẫn đầu kỳ thi bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội

Giáo dục - 1 giờ trước

GĐXH - Vũ Ngọc Duy (sinh năm 2001) vừa trở thành thủ khoa kỳ thi bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội 2025 với 25,09/30 điểm.

Video: Màn chọn chuyên ngành top 10 bác sĩ nội trú Đại học Y Hà Nội 2025 gây sốt mạng xã hội

Video: Màn chọn chuyên ngành top 10 bác sĩ nội trú Đại học Y Hà Nội 2025 gây sốt mạng xã hội

Giáo dục - 2 giờ trước

GĐXH - Trường Đại học Y Hà Nội tổ chức sự kiện Match Day 2025 - nơi các tân bác sĩ nội trú hô vang nguyện vọng, khẳng định bản lĩnh, niềm tin và khát vọng cống hiến cho sức khỏe cộng đồng.

Tiếp vụ loạt nhà xưởng trên đất dự án ở phường Cầu Giấy - Hà Nội: Hiểm họa cháy nổ rình rập

Tiếp vụ loạt nhà xưởng trên đất dự án ở phường Cầu Giấy - Hà Nội: Hiểm họa cháy nổ rình rập

Thời sự - 2 giờ trước

GĐXH - Nguy cơ cháy nổ, ô nhiễm môi trường luôn rình rập tại các điểm rửa xe, nhà xưởng tạm bợ “mọc” ngay trên đất dự án, ở phường Cầu Giấy, Hà Nội.

Hai cây trầm quý ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm quý ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Xã hội - 2 giờ trước

GĐXH - Hai cây trầm hương cổ thụ ở Hà Tĩnh vừa được công nhận là Cây Di sản Việt Nam, đánh dấu một mốc quan trọng trong việc bảo tồn di sản thiên nhiên và giá trị văn hóa địa phương.

Bịa chuyện CSGT nhận tiền, nam thanh niên bị xử phạt

Bịa chuyện CSGT nhận tiền, nam thanh niên bị xử phạt

Thời sự - 2 giờ trước

GĐXH - Bịa chuyện cảnh sát giao thông nhận tiền để "thử độ phản hồi" của đường dây nóng, nam thanh niên ở Hà Tĩnh bị công an xử phạt 2,5 triệu đồng.

Tiết lộ điều ít biết về ứng viên phó giáo sư ngành Vật lý trẻ nhất Việt Nam năm 2025

Tiết lộ điều ít biết về ứng viên phó giáo sư ngành Vật lý trẻ nhất Việt Nam năm 2025

Giáo dục - 2 giờ trước

GĐXH - Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã công bố danh sách ứng viên phó giáo sư và giáo sư thuộc 26 lĩnh vực được đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn năm 2025. Trong các ứng viên phó giáo sư ngành Vật lý có tiến sĩ Đỗ Quang Lộc là người trẻ nhất.

Danh tính các đối tượng hành hung dã man 2 anh em giúp người gặp nạn ở Bắc Ninh

Danh tính các đối tượng hành hung dã man 2 anh em giúp người gặp nạn ở Bắc Ninh

Pháp luật - 6 giờ trước

GĐXH - Cơ quan Công an tỉnh Bắc Ninh đã xác định được danh tính 2 đối tượng liên quan đến vụ đánh người trên là Trịnh Đình Long (SN 1994) và Trịnh Đình Luân (SN 1991), là hai anh em ruột, đều trú tại thôn Lập Ái, xã Đại Lai, tỉnh Bắc Ninh.

Tháng sinh Âm lịch của người dễ mến, nhờ đó mà nhân duyên vượng, quý nhân luôn kề bên

Tháng sinh Âm lịch của người dễ mến, nhờ đó mà nhân duyên vượng, quý nhân luôn kề bên

Đời sống - 8 giờ trước

GĐXH - Trong tử vi, tháng sinh Âm lịch có ảnh hưởng lớn đến tính cách, nhân duyên của mỗi người. Có những người nhờ khí chất, ngoại hình và cách cư xử mà đi đến đâu cũng được yêu mến.

Cấp đổi bằng lái xe hạng B cần làm các thủ tục gì? Đối tượng nào được sở hữu loại bằng này?

Cấp đổi bằng lái xe hạng B cần làm các thủ tục gì? Đối tượng nào được sở hữu loại bằng này?

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Theo quy định, người từ 18 tuổi mới được sở hữu bằng lái xe hạng B. Muốn có bằng lái xe hạng này, lái xe cần đáp ứng những điều kiện gì?

Đợt mưa lớn diện rộng ở miền Bắc kéo dài đến khi nào?

Đợt mưa lớn diện rộng ở miền Bắc kéo dài đến khi nào?

Thời sự - 10 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, mưa lớn ở miền núi và trung du Bắc Bộ tiếp diễn đến hôm nay. Cảnh báo hiện tượng sạt lở đất, lũ quét có thể xảy ra ở nhiều nơi.

Top