NSDN Trung Kiên: Người nghệ sĩ tài hoa cả đời cống hiến cho nghệ thuật, hết lòng vì con cháu

Lời tiễn biệt xúc động của nhạc sĩ Quốc Trung dành cho cha - NSND Trung Kiên

NSND Trung Kiên sinh năm 1939 tại Kiến Xương, Thái Bình, là giọng ca nam cao nổi tiếng của dòng nhạc cách mạng với các tác phẩm như: Đất nước trọn niềm vui, Quảng Bình quê ta ơi, Cô lái tàu, Tình ca, Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn, Chào sông Mã anh hùng, Quà tháng năm dâng Người, Bài ca Trường Sơn, Hồ Chí Minh đẹp nhất tên người...

Lúc sinh thời NSND Trung Kiên từng khẳng định với tất cả niềm tự hào của một người nghệ sĩ, suốt hơn 70 năm sống trên đời và cũng chẳng ít hơn đó là bao số năm cầm mic, chưa bao giờ kể cả khi đã bước qua tuổi ngoài 70 mà ông hát nhép. Ngoài tham gia ca hát phục vụ khán giả nước nhà, NSND Trung Kiên còn là một nhà quản lý, ông từng là Thứ trưởng.

Chân dung NSND Trung Kiên.

Trong sự nghiệp âm nhạc, NSND Trung Kiên nổi danh cùng lớp NSND đầu tiên như Quý Dương, Trần Hiếu, Thanh Huyền, Kiều Hưng. Là một nghệ sĩ với chất giọng ténor sang trọng, khỏe, sáng, kịch tích, trữ tình, một chất giọng chuẩn để thể hiện các vai trong opera, cũng như romance cổ điển, tên tuổi của NSND Trung Kiên gắn liền với những bài ca cách mạng nức tiếng một thời.

Trưởng thành trong gian khổ, NSND Trung Kiên vẫn nhớ rằng, hồi đó được đi hát cho bộ đội là một niềm tự hào, chẳng phải để nổi danh, chẳng để so bì lẫn nhau, chỉ bởi đơn giản nghệ sĩ nào cũng nghĩ mình đang đóng góp một phần cho cuộc chiến vĩ đại của dân tộc, đang góp một phần nhỏ sức mình để động viên những người lính đã chiến đấu anh dũng vì đất nước.

Quốc Trung là con trai duy nhất của NSND Trung Kiên.

Ngoài ca hát, NSND Trung Kiên còn là nhà giáo có nhiều đóng góp cho sự nghiệp đào tạo các tài năng âm nhạc của nước nhà. Ông chính là người thầy của nhiều ca sĩ nổi tiếng hiện nay như Phương Nga, Bích Thủy, Đăng Dương. Những cống hiến đó của NSND đã được ghi nhận và đã đưa ông đến với một nhiệm vụ mà ông chưa từng nghĩ tới trong cuộc đời mình khi dấn thân vào con đường của người nghệ sĩ, trở thành một thứ trưởng.

Về đời tư, NSND Trung Kiên kết hôn với ca sĩ - giảng viên Nhạc viện Hà Nội, Thanh Nga và họ có một con trai duy nhất là nhạc sĩ Quốc Trung. Lúc vợ còn sống, NSND Trung Kiên rất yêu bà. Sự phóng khoáng, quảng giao và nghị lực phi thường của bà là một điểm đặc biệt mà ông vô cùng nhớ. Khi còn sống, mẹ của Quốc Trung là người rất rộng rãi, rất nhiều bạn bè và được nhiều người yêu quý. Là hai người nghệ sĩ đều có cái tôi cá nhân cao nên NSND Trung Kiên và bà Thanh Nga đều cố gắng dành cho nhau những khoảng tự do nhất định, tôn trọng bản năng sống của nhau, có lẽ đó là lý do không nhỏ khiến cuộc hôn nhân của ông bà hạnh phúc và bền vững cho đến ngày bà mất.

NSND Trung Kiên hát cùng cháu gái Thiện Thanh.

Còn mối quan hệ với con trai, trong mắt NSND Trung Kiên, Quốc Trung chính là "trung tâm" trong mọi suy nghĩ của ông. NSND Trung Kiên dồn hết tình yêu thương và kỳ vọng vào anh. Xét về tính cách 2 cha con trái ngược nhau: NSND Trung Kiên tình cảm, nhưng nghiêm khắc và cứng rắn, còn Quốc Trung thì rất dễ mềm lòng. Tuy 2 cha con ít khi có thể ngồi nói chuyện lâu với nhau, nhưng cả hai đều có cách riêng để thể hiện tình cảm của mình.

Dù có một cậu con trai nhưng NSND Trung Kiên không nuôi con theo kiểu lãng mạn thường thấy của các nghệ sĩ mà rất nghiêm khắc. Quốc Trung là con một, lại theo đuổi âm nhạc, nhưng từ bé, anh đã được bố mẹ huấn luyện việc nấu cơm, rửa bát, quét nhà, hay chuyện thêu thùa, may vá anh đều biết một ít. Nhiều người có thể không tin, ra ngoài là nhạc sĩ nổi tiếng, nhưng về nhà, việc gì vốn thuộc về phụ nữ, Quốc Trung cũng có thể làm được.

Trong suốt cuộc đời của NSND Trung Kiên, dù sự nghiệp thành công đến mấy nhưng ông vẫn phải trải qua một nỗi đau lớn. Đó là nỗi đau mất vợ. Từ khi bà Thanh Nga qua đời, vắng bà, ngôi nhà của 2 cha con ông mất hẳn đi những tiếng cười, dù ngôi nhà đó đã có thêm sự hiện diện của 2 đứa trẻ - 2 người con của nhạc sĩ Quốc Trung. Sau khi vợ mất, con trai ly hôn, NSND Trung Kiên đã lặng lẽ giúp đỡ Quốc Trung chăm sóc 2 con nhỏ.

NSND Trung Kiên lúc sinh thời cùng người vợ thứ 2 và 2 cháu trai gái Thiện Thanh, Đăng Quang.

May mắn cho ông khi chông chênh nhất, ông gặp Trần Bạch Thu Hà - Nguyên Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Có thể nói, sự xuất hiện của NSND Thu Hà trong ngôi nhà của cha con NSND Trung Kiên và Quốc Trung là một nốt nhạc trọn vẹn trong bản nhạc của gia đình chính khách - nghệ sĩ đó. Chính bà đã là niềm an ủi những ngày tháng tuổi xế chiều của người nghệ sĩ tài hoa hết lòng cho nền âm nhạc cách mạng nước nhà.

Đỗ Quyên (th)

NSND Trung Kiên qua đời