Phương pháp dạy con pha trộn hai nền văn hóa của GS Ngô Bảo Châu
GiadinhNet - Đam mê Toán học, bận bịu với công tác nghiên cứu, giảng dạy và hàng loạt các dự án, sự kiện sau khi nổi tiếng khắp thế giới nhưng chưa bao giờ GS Ngô Bảo Châu quên mình đang đảm nhận vai trò người cha của ba cô con gái.
Gia đình GS Ngô Bảo Châu. |
Chưa chắc cái tốt cho mình đã tốt cho con
GS Ngô Bảo Châu lập gia đình ở tuổi 22 với người bạn gái học cùng chuyên toán thời phổ thông. Anh cho rằng, gia đình đã giúp anh cân bằng cuộc sống tinh thần với việc nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, vì kết hôn sớm nên ban đầu cuộc sống của vợ chồng anh cũng gặp nhiều khó khăn. Tại Đại học Paris XI, anh nhận mức lương 3.000 EUR mỗi tháng nhưng đã phải chi mất một nửa để trả tiền thuê nhà. Vì vậy, khi các con còn nhỏ, vợ chồng anh phải đưa về Hà Nội nhờ ông bà nội chăm sóc vì ở nước ngoài không có tiền thuê người giúp việc, bản thân lại phải làm việc nhiều không đủ thời gian chăm con. Khi các con được khoảng 4-5 tuổi, anh mới đưa sang Pháp ở cùng bố mẹ.
Có lẽ vì khoảng thời gian đầu vất vả như vậy và niềm đam mê Toán học đang vào giai đoạn “cao trào” nên đối với cô con gái cả, GS Châu luôn cảm thấy mình có khuyết điểm vì đã không gần gũi con nhiều hơn. “Có lần, cô bé nói với bố như thế này: “Bố không quan tâm đến bọn con, bố chỉ quan tâm đến môn toán của bố”. Trẻ con có ưu điểm luôn nói thật. Câu nói ngây thơ đó đã cảnh tỉnh tôi rất nhiều”, GS Châu cho biết. Cũng chính từ câu nói của con mà GS Châu nhận ra rằng, về chuyện dạy con, điều quan trọng nhất vẫn là dành thời gian cho trẻ. Điều này anh đã không làm được với con gái lớn vì khi cháu còn nhỏ thì anh cũng còn trẻ quá, đầu óc bị cuốn hút vào cái Bổ Đề. Tuy nhiên anh đã “nghiêm khắc rút kinh nghiệm” từ lời phê bình của con gái đầu để cố gắng làm tốt hơn với hai con gái sau.
GS Châu cho biết, lúc đầu anh khá tin vào các phương pháp giáo dục từ sách vở. Nhưng càng ngày, anh càng thấy chúng chỉ áp dụng được cho số lớn, không áp dụng được cho số nhỏ là mình và con cái của mình. Cái chính vẫn là phải có thời gian cho con, biết lắng nghe và động viên con. Anh chia sẻ: “Sai lầm lớn nhất mà bản thân tôi cũng đã mắc phải là nghĩ cái gì tốt cho mình thì ắt là tốt cho con. Nhưng để biết chính xác cái gì tốt cho con là rất khó. Tiềm năng của mỗi đứa trẻ rất khác nhau. Để hiểu được, phải cần nhiều thời gian lắng nghe và chia sẻ với con”.
Từ khi nhận ra điều quan trọng trên, GS Ngô Bảo Châu luôn dành nhiều nhất thời gian có thể để ở bên các con. Tuy nhiên là một người bận rộn nên anh phải tranh thủ mọi lúc, mọi nơi. “Học sinh bên Mỹ tan học vào khoảng 15 giờ chiều, lúc đó đang giờ làm việc nên tôi không thể thường xuyên đi đón con. Tuy nhiên, hôm nào vợ cần tôi đón bọn trẻ tôi vẫn thu xếp được. Nếu có điều kiện, tôi cũng thích được đi đón con. Tôi thường cùng các con đi bộ ra bến xe buýt, rồi đi xe buýt về nhà, vì tôi không thích lái xe. Trước cổng trường học của các con có một sân trượt băng. Vào mùa đông, hôm nào rỗi rãi mấy bố con trượt băng với nhau rồi đi bộ về. Từ trường Lab School, nơi các con học, đi bộ về đến nhà chỉ mất khoảng nửa tiếng. Buổi tối ở nhà, sau bữa ăn gia đình tôi hay ngồi tâm sự với cô gái bé nhất, sau khi bạn ấy đi ngủ thì tôi đọc sách”, GS chia sẻ về những khoảng thời gian ít ỏi để trò chuyện và vui chơi với các con.
GS Ngô Bảo Châu và cô con gái út |
Bố với con không nên là bạn
Thừa hưởng gen di truyền và sự giáo dục khoa học của bố mẹ, những đứa con của GS Ngô Bảo Châu đều rất ngoan ngoãn, học giỏi. Cô chị cả Ngô Thanh Hiên hiện đang là sinh viên Trường ĐH Chicago. Khi nói về người bố nổi tiếng, cô bé tiết lộ: “Với em, bố vẫn là một người bố chứ không phải người nổi tiếng. Ở nhà bố vẫn là một người bố bình thường, vẫn gần gũi, quan tâm các con. Bố Châu không nóng tính nhưng khi phòng của em bừa bộn, bố vẫn nhắc nhở dọn dẹp. Hồi nhỏ, em thực sự chưa biết bố làm gì, chỉ biết bố luôn miệt mài làm việc. Chỉ trước hôm bố đi nhận giải, em mới biết bố đạt giải thưởng danh giá về Toán học”. |
Từ sự phân định rạch ròi trên mà GS Châu đưa ra những yêu cầu nhất định đối với con. Anh cho rằng: “Học cái gì cũng phải có phương pháp, chứ không thể học kiểu lãng tử được. Với trẻ con, ban đầu cần phải gò vào khuôn, sau đó thì mới có thể nổi loạn, phá cách. Trước hết phải có cách thì mới có cái gì mà phá, chứ ngay từ đầu đã hỗn mang thì mức độ sáng tạo sẽ rất vừa phải. Các triết lý chung chỉ nên dừng ở mức là bảo mình không nên làm gì, chứ không nên bảo mình phải làm gì và phải làm như thế nào”.
Sự nghiêm khắc của vị giáo sư còn thể hiện ở việc dạy các con tiết kiệm. Anh cho biết: “Có những chuyện không nên nói với trẻ con, điển hình là tiền. Trẻ con nhà tôi chỉ hiểu sơ sơ là tiền dùng để mua các thứ đồ dùng và cần tiết kiệm tiền. Hoàn toàn không có khái niệm là phải đi làm để kiếm tiền. Có bé nhà tôi được bố đưa ra công viên chơi. Tôi hỏi bé thích chơi trò gì. Bé nói trò gì cũng được, miễn là không tốn tiền. Cô này “ki bo” giống hệt bố. Nhưng tôi nghĩ rằng, biết tiết kiệm chính là cách tốt nhất để không bị lệ thuộc vào đồng tiền. Có thì tốt, không có thì thôi”.
Chính mẹ GS Châu - PGS.TS Trần Lưu Vân Hiền cũng phải công nhận về sự nghiêm khắc của anh đối với các con: “Tôi thường nói đùa rằng, ba cô con gái của Châu sống như binh sĩ trong trại lính. Mẹ các cháu cũng nói vậy. Các cháu được chiều khi sống cùng ông bà ở Hà Nội, song khi trở lại Pháp thì phải vào khuôn khổ vì hai đứa không có nhiều thời gian để chiều chuộng con. Châu bảo các kênh truyền hình ở bên đó không có lợi cho trẻ em vì toàn chiếu những chương trình quảng cáo. Vì thế những đứa trẻ không được bố khuyến khích xem tivi kể từ khi sang đó”.
Bên cạnh sự nghiêm khắc theo truyền thống Á Đông, GS Châu cũng rất coi trọng sự phát triển nhân cách cho con qua các hoạt động xã hội – phương pháp giáo dục điển hình của người phương Tây. Ở trường con anh học có chương trình phục vụ cộng đồng. Mỗi tuần cô bé lớn phải đến một cơ sở để chuẩn bị đồ ăn và bưng bê phục vụ những người nghèo nhất trong xã hội. Tuy cũng lo khi con phải đến một khu vực hơi kém về an ninh, nhưng anh thấy đó là hoạt động mà con học được rất nhiều thứ.
“Tôi thấy trẻ con có khả năng thích ứng nhanh thật. Ở chỗ phục vụ cộng đồng, cô bé lớn nhà tôi vừa bưng đồ ăn cho mấy ông bà Tây, vừa cười đùa vui vẻ. Tôi rất muốn học được cái khả năng đó từ cô bé nhưng khó quá. Mình quen là nói gì cũng phải nghĩ rồi, nên nhiều lúc cần nói dăm ba chuyện vui vẻ cho những người xung quanh ấm lòng thì không làm được một cách tự nhiên nữa. Những hoạt động tập thể như đi cắm trại, đi bộ, đi xe đạp việt dã, tham gia hoạt động xã hội một cách có tổ chức, có lẽ là cách giáo dục tốt nhất về các kỹ năng sống cho các em. Tuổi vị thành niên là cái tuổi người ta bắt đầu có ý thức về bản thân, nên rất say sưa tìm hiểu mình. Vì thế mà khả năng giao tiếp xã hội có phần kém đi so với các em bé cấp một, cấp hai: đấy là cái tuổi nửa ông nửa thằng. Vì vậy, nếu trẻ không thích thì mình cũng không nên ép. Nhưng tôi nghĩ, phần đông các em thích các hoạt động tập thể nếu nó không đi kèm với quá nhiều tiết mục giáo điều”, GS cho biết.
Minh Trí
Hào hùng Lễ diễu binh, diễu hành Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
Thời sự - 11 phút trướcLễ diễu binh, diễu hành Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ với khí thế hào hùng, có sự tham gia của hơn 12.000 người diễn ra sáng nay tại TP Điện Biên.
Tử vi tuần mới 6/5 - 12/5/2024, các con giáp này đối mặt thách thức nên chú ý ngay điều này để vận may kéo tới
Đời sống - 52 phút trướcGĐXH – Theo dự báo tử vi tuần mới 6/5 - 12/5/2024, các tuổi Tý, Thìn, Tỵ, Ngọ, Thân... đối mặt thách thức nên chú ý điều này để vận may kéo tới.
Tội ác của kẻ cướp, giết nữ nhân viên quán cà phê ở TP.HCM
Pháp luật - 2 giờ trướcĐóng giả là khách vào quán cà phê “nhạy cảm”, đối tượng ra tay tàn độc với nữ nhân viên để cướp tài sản. Trong quá trình trốn chạy, hắn đã bị hơn 1.000 cảnh sát vây bắt trong khu rừng 50ha.
Người dân miền Bắc tiếp tục hứng chịu kiểu thời tiết cực đoan kéo dài trong những ngày tới
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, khu vực miền Bắc tiếp tục xuất hiện mưa rào và dông có thể kèm theo sấm sét, lốc xoáy và gió giật mạnh. Dự báo hiện tượng thời tiết cực đoan còn kéo dài trong những ngày tới.
Ký ức không phai của chiến sĩ Điện Biên Phủ
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - "Mấy ngày nay, ông ấy tỉ mẩn ngồi đính những huân huy chương được tặng lên chiếc áo trắng mới nhất rồi treo ngay ngắn trong phòng. Những bài hát, vần thơ những ngày "khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt" ở chiến dịch Điện Biên Phủ được ông ngân nga suốt ngày. Cả nhà như sống lại những tháng ngày hào hùng của dân tộc" – vợ cựu binh Võ Nguộc (chiến sĩ Điện Biên Phủ) tâm sự.
Hiện trường sạt lở ở Hà Tĩnh khiến 3 công nhân tử vong, 4 người bị thương
Thời sự - 5 giờ trướcKhu vực xảy ra sạt lở ở Hà Tĩnh khiến 7 công nhân thương vong có địa hình đồi núi. Nhóm công nhân đặt lán cách trụ móng thi công đường điện 500kV khoảng 100m.
Tin sáng 7/5: Midu tổ chức lễ cưới với chồng doanh nhân tại Đà Lạt chiều nay, khách mời có quy định đặc biệt; Miền Bắc sắp mưa lớn diện rộng
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - Nguồn tin thân cận diễn viên Midu cho biết cô và doanh nhân Minh Đạt làm đám cưới riêng tư tại một resort ở TP Đà Lạt, Lâm Đồng vào chiều 7/5.
Sáng nay, tổ chức trọng thể Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
Thời sự - 5 giờ trướcĐúng 7h45 phút, Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" chính thức diễn ra tại mảnh đất Điện Biên lịch sử.
Gen Z ở Huế giành giải thưởng tiền tỷ nhờ hùng biện tiếng Anh về di sản
Giáo dục - 5 giờ trướcTham gia cuộc thi "Hue Z - Gen Z cùng di sản văn hóa Huế", học sinh, sinh viên tại Huế được nhận giải thưởng cao nhất có trị giá lên đến 9 tỷ đồng.
Nhân chứng kể giây phút đất đá sạt lở khiến 3 người tử vong ở Hà Tĩnh
Thời sự - 5 giờ trướcNhân chứng kể lại, khoảng 15 phút sau khi 18 công nhân vào lán trại trú mưa, đất đá sạt lở bất ngờ ập xuống. Mọi người tháo chạy tán loạn, nhưng 3 công nhân không kịp thoát ra, bị đất đá vùi lấp dẫn tới tử vong.
Diễn biến mới nhất vụ hai mẹ con tử vong bất thường trong ngôi nhà bốc cháy ở Thanh Hóa
Xã hộiGĐXH - Bước đầu cơ quan chức năng nhận định B. V. G. đã phóng hỏa đốt nhà khiến người mẹ đẻ ngủ dưới tầng 1 chết cháy, sau đó dùng dao tự sát.