Tags:
Thâm cung bí sử (73 - 2): Ông nội tôi học những gì?
GiadinhNet - Qua những viên gạch nem nhiều nét khắc, tôi hiểu rằng ông nội tôi ngày xưa không học thư pháp mà chỉ học viết chữ cho ngay ngắn. Trong di vật của ông nội, quý nhất là 12 hòm sách.
Những cái hòm quét sơn ta màu cánh dán, rộng 30cm, dài khoảng 50cm, vừa vặn để xếp những cuốn sách chữ Nho vào đó. Đó là những cuốn sách được đóng rất chắc chắn bằng giấy dó, gồm đủ Tứ Thư Ngũ Kinh – những bộ sách căn bản của Nho học. Ngũ Kinh gồm: Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Dịch, Kinh Lễ, Kinh Xuân Thu. Tứ thư là: Đại học, Mạnh tử, Luận ngữ, Trung dung. Ngoài ra, các nhà nho còn đọc, nghiên cứu thêm các sách về thuật phong thủy, thuật tướng số và thuật bốc thuốc Bắc.
Phải đỗ đạt một chút mới được làm thầy Đồ. Mấy cụ học trò của ông nội tôi giờ còn sống nói rằng ông tôi đã từng dự kỳ thi Hương. Bây giờ ở TP Vinh còn có địa danh gọi là Trường Thi. 40 năm trước đây tôi đã lọ mọ đến Trường Thi để xem ông nội tôi ngày xưa thi như thế nào. Nhưng cái Trường Thi cũ thời nhà Nguyễn không còn dấu vết nên tôi không biết chuyện thi cử ngày xưa như thế nào cả. Nhưng nhà thơ Trần Hữu Thung thì biết và giảng giải cho tôi như sau: “Chế độ thi cử triều Nguyễn chia ra thi Hương, thi Hội, thi Đình. Thi Hương tổ chức tại địa phương. Vào thời Nguyễn, năm 1807 có 6 nơi thi Hương trong toàn quốc. Cả miền Nam chỉ có một trường thi Gia Định. Miền Trung có 3 trường thi là Huế, Nghệ An, Thanh Hóa. Miền Bắc có 2 trường thi là Hà Nội và Nam Định. Trường thi là một khoảng đất rộng hình chữ nhật, có hàng rào tre bao quanh. Phần bên ngoài gọi là ngoại liêm. Bên trong gọi là nội liêm. Ngoại liêm dành cho các sĩ tử. Nội liêm dành cho ban giám khảo. Các quan chấm thi, coi thi, ai được chỉ định vào ban giám khảo phải ở trong nội liêm cho đến hết kỳ thi mới được về để đề phòng lộ đề thi và đáp án. Diện tích trường thi được chia bởi 2 đường thẳng góc, thành 4 phần bằng nhau, gọi là tứ vi. Nơi 2 đường giao nhau có hình chữ thập nên gọi là thập đạo, có chòi canh và một thập đạo trưởng canh giữ. Thí sinh các tỉnh phải đến đó thi. Trường thi ở Vinh gồm thí sinh Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình. Ba tỉnh này đông dân và nhiều nho sinh nên mỗi kỳ thi, sĩ tử đông lắm. Nhà sử học Lê Văn Hưu chép rằng: “Sĩ tử chen chúc dẫm chết nhau ở trường thi”. Kỳ thi Hương có 3 trường liên tiếp. Trường nhất thi vào ngày mùng 1, trường nhì thi ngày mùng 6, trường tam thi ngày 12 và khoảng 20 ngày sau sẽ niêm yết danh sách người đỗ. Ông nội tôi vào đến tam trường tức là đã qua kỳ thi thứ 3. Thí sinh rớt ở kỳ thi thứ nhất rất nhiều. Kỳ thi thứ 2 rụng cũng nhiều nên kỳ thứ ba sĩ tử còn lại rất ít.
(Còn nữa)
Khánh Hoàng
Bình luận
Ý kiến của bạn
Tin liên quan
Thất tình thôi mà như tận thế: Top cung hoàng đạo khiến cả bạn bè phải 'chịu trận' theo
Gia đình - 1 giờ trướcGĐXH - Có những cung hoàng đạo thất tình lại khiến cả thế giới xung quanh phải "lao đao" theo họ.
Bí mật nghỉ hưu hạnh phúc: Cụ ông làm đúng 3 điều khiến con cái tranh nhau phụng dưỡng
Gia đình - 4 giờ trướcGĐXH - Dù đã nghỉ hưu nhiều năm, ông vẫn khỏe mạnh, vui vẻ và được các con trai vô cùng hiếu thảo, thậm chí còn "tranh nhau" đón về chăm sóc.
Tưởng nói chơi cho vui, ai ngờ 'toang' thật: 5 câu khiến bạn mất điểm thảm hại trong mắt người khác!
Gia đình - 16 giờ trướcGĐXH - Một câu vô tâm cũng đủ khiến bạn “mất điểm” không phanh trong mắt người khác. Nói khéo hay toang, là ở miệng bạn!
Làm việc cật lực để nghỉ hưu sớm, rồi nhận ra bi kịch không ai nói: Khi tiền không giải quyết được sự cô đơn
Gia đình - 16 giờ trướcGĐXH - Nhiều người dành cả thanh xuân làm việc cật lực, tiết kiệm đến mức tằn tiện chỉ để đạt được một điều duy nhất là nghỉ hưu sớm. Nhưng trớ trêu thay, khi giấc mơ ấy trở thành hiện thực, họ lại nhanh chóng muốn… quay trở lại làm việc.
Sau tuổi 50, dù có tiền hay không bạn cũng nên giúp con cái mình hai điều quan trọng này: Đây chính là sự khôn ngoan và tầm nhìn đích thực
Gia đình - 19 giờ trướcGĐXH - Nói thẳng ra, đó là cách vừa vun đắp cho cuộc đời của con, vừa làm trọn vẹn tuổi già của chính mình. Đây mới là người lớn tuổi có tầm nhìn nhất.
Không chồng, lương hưu chưa đến 10 triệu, tôi vẫn thảnh thơi nhờ 6 nguồn thu nhập
Gia đình - 20 giờ trướcGĐXH - Tôi không hề lo lắng về tiền bạc bởi ngoài lương hưu, tôi đã tạo cho mình thêm 6 nguồn thu nhập ổn định.
Bí mật mẹ tiết lộ trước lúc lâm chung khiến con trai U40 ngã quỵ
Gia đình - 1 ngày trướcBí mật mẹ tiết lộ khiến tôi ngã qụy. Tôi vừa thương, vừa hờn trách mẹ rất nhiều. Bí mật ấy mẹ đã giấu bao năm, tại sao lúc cuối đời còn cho tôi biết?
Đi công tác cùng vợ, người đàn ông ngang nhiên ngoại tình ngay phòng bên cạnh
Chuyện vợ chồng - 1 ngày trướcTrong chuyến công tác tới Bắc Kinh, một người đàn ông ngang nhiên ngoại tình ở ngay phòng bên cạnh phòng hai vợ chồng đang lưu trú tại khách sạn.
Cung hoàng đạo nữ yêu mù quáng: Càng yêu càng dễ đau
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Với một số cung hoàng đạo nữ, cảm xúc chiếm trọn con tim khiến họ quên mất bản thân, chỉ biết sống vì người mình yêu.
Dạy con điều này, cả đời sau cha mẹ không phải hối tiếc, con cái sống hạnh phúc hơn
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người biết ơn thường sống hạnh phúc hơn. Biết ơn người khác không chỉ là phép lịch sự cơ bản, mà còn là nền tảng để xây dựng nhân cách cao đẹp, hướng tới một cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh.
Sau tuổi 50, dù có tiền hay không bạn cũng nên giúp con cái mình hai điều quan trọng này: Đây chính là sự khôn ngoan và tầm nhìn đích thực
Gia đìnhGĐXH - Nói thẳng ra, đó là cách vừa vun đắp cho cuộc đời của con, vừa làm trọn vẹn tuổi già của chính mình. Đây mới là người lớn tuổi có tầm nhìn nhất.
