Tags:
Thâm cung bí sử (73 - 2): Ông nội tôi học những gì?
GiadinhNet - Qua những viên gạch nem nhiều nét khắc, tôi hiểu rằng ông nội tôi ngày xưa không học thư pháp mà chỉ học viết chữ cho ngay ngắn. Trong di vật của ông nội, quý nhất là 12 hòm sách.
Những cái hòm quét sơn ta màu cánh dán, rộng 30cm, dài khoảng 50cm, vừa vặn để xếp những cuốn sách chữ Nho vào đó. Đó là những cuốn sách được đóng rất chắc chắn bằng giấy dó, gồm đủ Tứ Thư Ngũ Kinh – những bộ sách căn bản của Nho học. Ngũ Kinh gồm: Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Dịch, Kinh Lễ, Kinh Xuân Thu. Tứ thư là: Đại học, Mạnh tử, Luận ngữ, Trung dung. Ngoài ra, các nhà nho còn đọc, nghiên cứu thêm các sách về thuật phong thủy, thuật tướng số và thuật bốc thuốc Bắc.
Phải đỗ đạt một chút mới được làm thầy Đồ. Mấy cụ học trò của ông nội tôi giờ còn sống nói rằng ông tôi đã từng dự kỳ thi Hương. Bây giờ ở TP Vinh còn có địa danh gọi là Trường Thi. 40 năm trước đây tôi đã lọ mọ đến Trường Thi để xem ông nội tôi ngày xưa thi như thế nào. Nhưng cái Trường Thi cũ thời nhà Nguyễn không còn dấu vết nên tôi không biết chuyện thi cử ngày xưa như thế nào cả. Nhưng nhà thơ Trần Hữu Thung thì biết và giảng giải cho tôi như sau: “Chế độ thi cử triều Nguyễn chia ra thi Hương, thi Hội, thi Đình. Thi Hương tổ chức tại địa phương. Vào thời Nguyễn, năm 1807 có 6 nơi thi Hương trong toàn quốc. Cả miền Nam chỉ có một trường thi Gia Định. Miền Trung có 3 trường thi là Huế, Nghệ An, Thanh Hóa. Miền Bắc có 2 trường thi là Hà Nội và Nam Định. Trường thi là một khoảng đất rộng hình chữ nhật, có hàng rào tre bao quanh. Phần bên ngoài gọi là ngoại liêm. Bên trong gọi là nội liêm. Ngoại liêm dành cho các sĩ tử. Nội liêm dành cho ban giám khảo. Các quan chấm thi, coi thi, ai được chỉ định vào ban giám khảo phải ở trong nội liêm cho đến hết kỳ thi mới được về để đề phòng lộ đề thi và đáp án. Diện tích trường thi được chia bởi 2 đường thẳng góc, thành 4 phần bằng nhau, gọi là tứ vi. Nơi 2 đường giao nhau có hình chữ thập nên gọi là thập đạo, có chòi canh và một thập đạo trưởng canh giữ. Thí sinh các tỉnh phải đến đó thi. Trường thi ở Vinh gồm thí sinh Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình. Ba tỉnh này đông dân và nhiều nho sinh nên mỗi kỳ thi, sĩ tử đông lắm. Nhà sử học Lê Văn Hưu chép rằng: “Sĩ tử chen chúc dẫm chết nhau ở trường thi”. Kỳ thi Hương có 3 trường liên tiếp. Trường nhất thi vào ngày mùng 1, trường nhì thi ngày mùng 6, trường tam thi ngày 12 và khoảng 20 ngày sau sẽ niêm yết danh sách người đỗ. Ông nội tôi vào đến tam trường tức là đã qua kỳ thi thứ 3. Thí sinh rớt ở kỳ thi thứ nhất rất nhiều. Kỳ thi thứ 2 rụng cũng nhiều nên kỳ thứ ba sĩ tử còn lại rất ít.
(Còn nữa)
Khánh Hoàng
Bình luận
Ý kiến của bạn
Tin liên quan
Vừa cưới được 3 ngày, nhà chồng đã họp khẩn chia tài sản, lời bố chồng thông báo khiến con dâu không kìm được thốt lên: "Tại sao lại như vậy?"
Gia đình - 45 phút trướcĐêm đó, tôi không ngủ được. Sáng hôm sau, tôi quyết định nói chuyện với chồng.
4 con giáp chia tay dứt khoát, hai từ 'hối hận' không có trong từ điển
Gia đình - 4 giờ trướcGĐXH - Tình hết, có người day dứt, lưu luyến, có người chọn cách chấp nhận, dùng thời gian để chữa lành vết thương. Vậy lúc chia tay, con giáp nào tuyệt tình nhất?
7 câu người EQ cao rất hay dùng nơi công sở khiến họ ghi điểm với cấp trên và đồng nghiệp
Gia đình - 5 giờ trướcGĐXH - Việc ứng xử khéo léo nơi công sở có thể giúp người EQ cao có thêm nhiều cơ hội mới cho bản thân.
Đàn cá Koi hơn trăm triệu ngửa bụng chỉ sau vài tiếng, biết "thủ phạm" xong tôi lặng lẽ bảo chồng xách đồ ra ở riêng
Gia đình - 6 giờ trướcKhông ai hiểu vì sao một người học thức và đạo mạo như bố chồng tôi lại sở hữu tật xấu khó ưa như thế.
4 cung hoàng đạo hay bị ghen ghét vì tài năng
Gia đình - 7 giờ trướcGĐXH - Năng lực xuất sắc của những người thuộc 4 cung hoàng đạo này khiến người khác phải đố kị.
Đại học Harvard: Những đứa trẻ thành công khi trưởng thành đều có 6 đặc điểm này trước 7 tuổi
Nuôi dạy con - 10 giờ trướcGĐXH - Nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy, một số đặc điểm của trẻ dưới 7 tuổi có thể tồn tại lâu dài, thậm chí vĩnh viễn, và ảnh hưởng lớn đến tương lai của chúng.
U70 về quê Thanh Minh, chỉ ăn cùng 1 bữa cơm, tôi nhận ra 3 kiểu họ hàng tránh càng xa càng tốt
Gia đình - 12 giờ trước3 kiểu họ hàng còn không bằng người ngoài, cần tránh càng xa càng tốt.
Mẹ ốm nặng, gọi điện nhưng không con nào nhấc máy, đến khi các con gọi lại, chỉ nói được một câu khiến mẹ đau trào nước mắt
Gia đình - 1 ngày trướcTôi biết mình không còn nhiều thời gian nữa nhưng tôi không trách các con.
11 câu nói EQ thấp nhiều người vẫn hay dùng trong giao tiếp hàng ngày khiến mối quan hệ bị hủy hoại
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Vô tình mắc những lỗi giao tiếp này sẽ khiến chỉ số EQ của bạn giảm nghiêm trọng.
9 cách thúc đẩy IQ vượt trội cho con theo chỉ dẫn của Harvard
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Dưới đây là 7 tiêu chuẩn nuôi dạy trẻ phát triển IQ được Đại học Harvard đề xuất.
Cung hoàng đạo là người tình tuyệt vời khi yêu
Gia đìnhGĐXH - Những cung hoàng đạo này bản thân họ cũng đã toát ra sự hấp dẫn 'chết người' với những hành động lãng mạn và sự thấu hiểu, quan tâm đối phương một cách tinh tế.
