Hà Nội
23°C / 22-25°C

Tuổi thơ không bạn chẳng được đến trường

Chủ nhật, 08:00 13/09/2015 | Xã hội

GiadinhNet - Mới vào thu nhưng ở những ngọn núi vùng biên lạnh như giữa mùa đông, chúng tôi thắt lòng khi chứng kiến những đứa trẻ chân trần, manh áo cộc, mỏng manh bước ra khỏi nhà từ rất sớm. Mù chữ khi đã lên 10 tuổi, thay vì đến trường các em phải vào rừng kiếm củi, gùi nước. Cuộc sống chốn thâm sơn khó khăn vẫn chất chồng…

 

Cô bé Vừ Thị Dính bị mù do không có điều kiện đi khám. 	Ảnh: P.V
Cô bé Vừ Thị Dính bị mù do không có điều kiện đi khám. Ảnh: P.V

 

Anh mù chữ, em mù mắt

Người Hà Giang gọi xã Sủng Là là “ốc đảo”, bởi đây là thung lũng nằm gọn trong cao nguyên đá Đồng Văn. Thung lũng này đã được chọn làm bối cảnh cho bộ phim nổi tiếng “Chuyện của Pao”. Đến đây, người ta nhớ đến một cô Pao xinh đẹp giữa những cánh đồng hoa cải. Nhưng những điều thơ mộng đẹp đẽ trong phim ảnh đó qua nhanh bởi cái thực tế khốn khó thường trực với những người dân nơi đây.

Ngôi nhà của ông Vừ Chá Sì lọt thỏm giữa rừng núi trập trùng. Bản Lao Xa là nơi xa nhất của Sủng Là, chỉ cách đường biên giới 2km về phía Bắc. Ông Vừa Chá Sì có 4 người con. Con gái đầu của ông đã đi lấy chồng. Đứa thứ hai bị thần kinh. Vừ Thị Chở là con thứ 3 năm nay 6 tuổi. Con gái út mù cả hai mắt. Những đường máu đỏ chực tứa ra từ đôi mắt đứa trẻ cứ ám ảnh chúng tôi. Bà Sì (vợ ông Sì) cho biết, con gái út của ông bà tên là Vừ Thị Dính, 4 tuổi, bị mù hơn 1 năm nay. Lòng chúng tôi quặn thắt khi bà Sì cho biết, 3 năm đầu đời, mắt của Dính bình thường. “Ban đầu, mắt Dính có một chấm đỏ ở giữa con ngươi. Nghĩ đau ít hôm là khỏi, ít hôm sau máu tươi tứa ra từ hai mắt và Dính không còn nhìn thấy gì nữa”, bà Sì nói. Bà bảo không có tiền đưa con đi khám, làm mắt Dính bị mù hẳn.

Nhìn em Vừ Thị Dính nhỏ thó, còi cọc và với đôi mắt hỏng cuộc đời coi như đã đóng sập cửa lại. Em ngồi thu lu trong góc nhà, sợ tiếng người lạ, tay bấu chặt người mẹ, xót xa cho em.

Nhà có 4 người con, hai đứa mắc bệnh cần được chăm sóc nhưng trong ngôi nhà vách đất giữa núi rừng này thường xuyên vắng bóng ông Sì. Bà Sì cho biết chồng bà thường sang Trung Quốc làm thuê. Có lúc chồng bà đi 10 ngày, có đợt đi liền vài tháng. Bà ngày nào cũng phải lên nương trồng ngô, lấy củi nên cũng không chăm sóc được con. Ở nhà, đứa anh thần kinh bỏ đi hoang, hai chị em trông nhau. Trong lúc người chị hái cỏ thì đứa em mù lòa bò lổm ngổm bốc đại miếng gì đó rơi dưới đất cho vào miệng nhai rồi phun ra phèo phèo. Tuổi thơ của các em quá cơ cực, lấm lem đất cát.

“Đường đi học xa lắm. Đi bộ nửa ngày đường. Hôm học hôm không, ở nhà trông em giúp mẹ là chính”, Vừ Thị Chở lí nhí trả lời chúng tôi. Tuy ở tận trong thung sâu nhưng đường rải bê tông từ điểm trường Lao Xa đã đi qua nhà, nhưng vì hoàn cảnh làm cho Chở không được đến trường đều đặn.

Trời lạnh, hai chị em có áo ấm, có cả mũ len, nhưng bây giờ chưa lạnh nên cất để dành. Chở kể: “Con có một cái áo lạnh, em con cũng vậy, các anh chị ở dưới xuôi cho”. Rồi em khoe: “Con có tới hai bộ đồ. Bộ mùa hè và bộ mùa đông”. Bộ đồ hai anh em đang mặc trên người sẽ được sử dụng thường trực cho hết mùa đông. Ở Lao Xa còn nhiều trẻ em khác cùng có điểm chung là đều nghèo và học muộn so với tuổi, thậm chí một số em còn không được đến trường.

Đi kiếm củi, hái măng khi trống trường đã điểm

Theo chân bà Phạm Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã Phố Cáo (Đồng Văn) và Công an xã Vừ Sính Chá, chúng tôi vào một căn nhà nhỏ thôn Tá Tò. Đây là nhà của 3 cha con ông Giàng Chứ Thùng. Ông Thùng cho biết, hai cô con gái của ông đang đi làm nương, vợ ông đã chết trong rừng mấy năm trước. Ông Thùng mới 50 tuổi nhưng không chịu đi làm, chỉ có hai cô con gái, đứa lớn sinh năm 2000, đứa nhỏ sinh năm 2003 đi làm nuôi cha. “Từ ngày mẹ mất, cả hai chị em phải nghỉ học. Hai chị em hàng ngày hái cỏ cho bò, ngày mùa thì đi trồng, thu hoạch ngô”, anh Vừ Sính Chá cho biết.

Ông Thùng cười: “Phải nghỉ học ở nhà đi làm chứ. Nuôi bò, nuôi lợn, trồng ngô. Lớn tý nữa thì đi lấy chồng rồi”. Theo bà Hiền, cán bộ địa phương đã nhiều lần đến thuyết phục ông Thùng cho con đi học nhưng ông vẫn nhất quyết bắt con gái nghỉ học ở nhà lao động. “Không phải là lao động phụ, hai con gái ông Thùng là lao động chính. Ông Thùng chỉ làm mấy việc vặt ở nhà. Trước đây, ông Thùng cũng làm trưởng thôn nhưng ông nặng nề tập tục lắm. Con gái là phải làm lụng. Ông Thùng bảo giờ có đứa nào hỏi cưới con, ông đồng ý ngay. Bởi khi đó ông sẽ được một món tiền kha khá”, bà Hiền cho biết.

Chúng tôi hỏi ông Thùng sau này con đi lấy chồng, ai sẽ lên nương trồng ngô cho ông. Ông Thùng cười: “Có thằng cháu sẽ đến ở rồi nhé. Không lo”. Quả thật, theo phong tục người Mông ở Tá Tò, khi không có con trai, cơ ngơi của gia đình sẽ được để lại cho cháu trai. Vì thế, ông Thùng chẳng lo nghĩ gì và nhất quyết không cho con gái đến trường(!?).

Cũng giống như nhiều trẻ em khác ở cung đường biên giới, Giàng Mí Phứ  không đến trường. Đối với cậu bé 13 tuổi này, mùa đông hay mùa hè chỉ khác nhau giữa nóng và lạnh thôi chứ không có khái niệm đến trường và nghỉ hè. Ngày của Giàng Mí Phứ là vác gùi theo chân cha mẹ lên rẫy hoặc các em tự mang gùi đi lấy nước ở các khe suối. Phứ cho biết: “Em không có bạn”.

Dọc theo các bóng cây rậm rạp trên cung đường này chúng tôi bắt gặp khá nhiều trẻ em đang nhọc nhằn mưu sinh cùng cha mẹ. Mùa khô đến các em chủ yếu đi lấy nước ở các con khe, con suối, đi kiếm củi, hái măng, hái nấm, đứa dắt díu trông cả đàn em... Dù tiếng trống trường đã điểm sau những ngày hè nhưng trên những cung đường biên giới Hà Giang, nhiều đứa trẻ vẫn không được đến trường.

 

Trên đường dẫn chúng tôi đi thăm những gia đình khó khăn, bà Phạm Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã Phố Cáo (Đồng Văn) cho biết: “Đầu năm học nào, chính quyền cũng phối hợp với nhà trường vận động trẻ trong độ tuổi tới trường. Tuy nhiên, có những trường hợp không thay đổi, nhiều gia đình có suy nghĩ con gái lớn lên chỉ để lấy chồng, khi chưa lấy chồng thì ở nhà làm nương, làm rẫy. Thay đổi quan niệm đó không dễ một chút nào”.

H.Nguyên – H.Phương/Báo Gia đình & Xã hội

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Lái xe bằng chân, thiếu niên 16 tuổi bị phạt 2,7 triệu

Lái xe bằng chân, thiếu niên 16 tuổi bị phạt 2,7 triệu

Pháp luật - 1 giờ trước

Nam thiếu niên 16 tuổi dùng chân lái xe máy ở huyện Tuy An bị công an phạt hơn 2,7 triệu đồng.

Lắp camera xử phạt nguội trên đường Vành đai 3 trên cao

Lắp camera xử phạt nguội trên đường Vành đai 3 trên cao

Thời sự - 1 giờ trước

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, thời gian tới Công an thành phố sẽ báo cáo cấp trên để lắp đặt thêm camera phạt nguội trên tuyến Vành đai 3.

Nguyên Chủ tịch xã ở Quảng Bình bị khởi tố

Nguyên Chủ tịch xã ở Quảng Bình bị khởi tố

Pháp luật - 2 giờ trước

GĐXH - Ông Vinh là người trực tiếp ký vào các hóa đơn thu tiền từ người đấu giá, giấy tờ thanh toán công trình do Nguyễn Thị Loan lập khống, dẫn đến ngân sách Nhà nước bị chiếm đoạt.

Sau hơn một năm thi công, cầu vượt sông lớn ở Nam Định lộ diện ra sao?

Sau hơn một năm thi công, cầu vượt sông lớn ở Nam Định lộ diện ra sao?

Đời sống - 2 giờ trước

GĐXH - Cầu Đống Cao nối liền giữa huyện Ý Yên - Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định sau hơn 1 năm thi công, các trụ cầu đã nhô khỏi mặt nước, nhiều nhịp cầu đã lắp dầm kết nối.

Miền Bắc xuất hiện nắng nóng gay gắt sau không khí lạnh gây mưa đá, dông lốc

Miền Bắc xuất hiện nắng nóng gay gắt sau không khí lạnh gây mưa đá, dông lốc

Thời sự - 2 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết ngày mai, khu vực Tây Bắc Bắc Bộ và vùng núi phía Tây của Bắc và Trung Trung Bộ bắt đầu có nắng nóng cục bộ với nhiệt độ cao nhất ngày có nơi trên 35 độ. Dự báo mùa hè năm nay, nắng nóng gay gắt hơn so với trung bình nhiều năm.

Không có loại giấy tờ đặc biệt quan trọng này, tài xế vẫn lái xe đầu kéo 'cõng' hàng siêu trường ra đường và cái kết

Không có loại giấy tờ đặc biệt quan trọng này, tài xế vẫn lái xe đầu kéo 'cõng' hàng siêu trường ra đường và cái kết

Xã hội - 2 giờ trước

GĐXH - Xe đầu kéo chờ hàng siêu trường xuất phát từ TP Đà Nẵng đến Huế để phục vụ thi công dự án. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng kiểm tra, tài xế không cung cấp được giấy tờ liên quan.

Hàng triệu phụ huynh Hà Nội đón nhận tin vui khi mức học phí giảm mạnh!

Hàng triệu phụ huynh Hà Nội đón nhận tin vui khi mức học phí giảm mạnh!

Giáo dục - 2 giờ trước

GĐXH - Chính sách học phí đã được HĐND TP Hà Nội thông qua. Theo đó, mức thu học phí năm học 2023-2024 ở Hà Nội là 24.000-217.000 đồng một tháng, giảm gần một nửa so với mức cũ.

Xác minh vụ nhóm người nghi là cán bộ xã say rượu, gây gổ với người dân sau va chạm giao thông

Xác minh vụ nhóm người nghi là cán bộ xã say rượu, gây gổ với người dân sau va chạm giao thông

Đời sống - 4 giờ trước

GĐXH - Đoạn video ghi lại hình ảnh nhóm người nghi là cán bộ xã có biểu hiện say rượu, đánh người sau va chạm giao thông tại huyện Tân Sơn (Phú Thọ) được lan truyền trên mạng xã hội, khiến nhiều người không khỏi bất bình.

Độc lạ con ngách ở Hà Nội với hàng chục căn nhà 'mặc đồng phục'

Độc lạ con ngách ở Hà Nội với hàng chục căn nhà 'mặc đồng phục'

Đời sống - 4 giờ trước

GĐXH - Con ngách nhỏ tại quận Tây Hồ, Hà Nội dài chưa đến 100m, thế nhưng lại có hàng chục căn nhà với phần cổng được thiết kế, màu sắc giống nhau, tạo nên sự nổi bật, lạ mắt, thu hút nhiều bạn trẻ tới check in, chụp ảnh.

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Sáu ngày 29/3/2024

Xã hội - 4 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Sáu ngày 29/3/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.

Top