Hà Nội
23°C / 22-25°C

Tuổi thơ không bạn chẳng được đến trường

Chủ nhật, 08:00 13/09/2015 | Xã hội

GiadinhNet - Mới vào thu nhưng ở những ngọn núi vùng biên lạnh như giữa mùa đông, chúng tôi thắt lòng khi chứng kiến những đứa trẻ chân trần, manh áo cộc, mỏng manh bước ra khỏi nhà từ rất sớm. Mù chữ khi đã lên 10 tuổi, thay vì đến trường các em phải vào rừng kiếm củi, gùi nước. Cuộc sống chốn thâm sơn khó khăn vẫn chất chồng…

 

Cô bé Vừ Thị Dính bị mù do không có điều kiện đi khám. 	Ảnh: P.V
Cô bé Vừ Thị Dính bị mù do không có điều kiện đi khám. Ảnh: P.V

 

Anh mù chữ, em mù mắt

Người Hà Giang gọi xã Sủng Là là “ốc đảo”, bởi đây là thung lũng nằm gọn trong cao nguyên đá Đồng Văn. Thung lũng này đã được chọn làm bối cảnh cho bộ phim nổi tiếng “Chuyện của Pao”. Đến đây, người ta nhớ đến một cô Pao xinh đẹp giữa những cánh đồng hoa cải. Nhưng những điều thơ mộng đẹp đẽ trong phim ảnh đó qua nhanh bởi cái thực tế khốn khó thường trực với những người dân nơi đây.

Ngôi nhà của ông Vừ Chá Sì lọt thỏm giữa rừng núi trập trùng. Bản Lao Xa là nơi xa nhất của Sủng Là, chỉ cách đường biên giới 2km về phía Bắc. Ông Vừa Chá Sì có 4 người con. Con gái đầu của ông đã đi lấy chồng. Đứa thứ hai bị thần kinh. Vừ Thị Chở là con thứ 3 năm nay 6 tuổi. Con gái út mù cả hai mắt. Những đường máu đỏ chực tứa ra từ đôi mắt đứa trẻ cứ ám ảnh chúng tôi. Bà Sì (vợ ông Sì) cho biết, con gái út của ông bà tên là Vừ Thị Dính, 4 tuổi, bị mù hơn 1 năm nay. Lòng chúng tôi quặn thắt khi bà Sì cho biết, 3 năm đầu đời, mắt của Dính bình thường. “Ban đầu, mắt Dính có một chấm đỏ ở giữa con ngươi. Nghĩ đau ít hôm là khỏi, ít hôm sau máu tươi tứa ra từ hai mắt và Dính không còn nhìn thấy gì nữa”, bà Sì nói. Bà bảo không có tiền đưa con đi khám, làm mắt Dính bị mù hẳn.

Nhìn em Vừ Thị Dính nhỏ thó, còi cọc và với đôi mắt hỏng cuộc đời coi như đã đóng sập cửa lại. Em ngồi thu lu trong góc nhà, sợ tiếng người lạ, tay bấu chặt người mẹ, xót xa cho em.

Nhà có 4 người con, hai đứa mắc bệnh cần được chăm sóc nhưng trong ngôi nhà vách đất giữa núi rừng này thường xuyên vắng bóng ông Sì. Bà Sì cho biết chồng bà thường sang Trung Quốc làm thuê. Có lúc chồng bà đi 10 ngày, có đợt đi liền vài tháng. Bà ngày nào cũng phải lên nương trồng ngô, lấy củi nên cũng không chăm sóc được con. Ở nhà, đứa anh thần kinh bỏ đi hoang, hai chị em trông nhau. Trong lúc người chị hái cỏ thì đứa em mù lòa bò lổm ngổm bốc đại miếng gì đó rơi dưới đất cho vào miệng nhai rồi phun ra phèo phèo. Tuổi thơ của các em quá cơ cực, lấm lem đất cát.

“Đường đi học xa lắm. Đi bộ nửa ngày đường. Hôm học hôm không, ở nhà trông em giúp mẹ là chính”, Vừ Thị Chở lí nhí trả lời chúng tôi. Tuy ở tận trong thung sâu nhưng đường rải bê tông từ điểm trường Lao Xa đã đi qua nhà, nhưng vì hoàn cảnh làm cho Chở không được đến trường đều đặn.

Trời lạnh, hai chị em có áo ấm, có cả mũ len, nhưng bây giờ chưa lạnh nên cất để dành. Chở kể: “Con có một cái áo lạnh, em con cũng vậy, các anh chị ở dưới xuôi cho”. Rồi em khoe: “Con có tới hai bộ đồ. Bộ mùa hè và bộ mùa đông”. Bộ đồ hai anh em đang mặc trên người sẽ được sử dụng thường trực cho hết mùa đông. Ở Lao Xa còn nhiều trẻ em khác cùng có điểm chung là đều nghèo và học muộn so với tuổi, thậm chí một số em còn không được đến trường.

Đi kiếm củi, hái măng khi trống trường đã điểm

Theo chân bà Phạm Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã Phố Cáo (Đồng Văn) và Công an xã Vừ Sính Chá, chúng tôi vào một căn nhà nhỏ thôn Tá Tò. Đây là nhà của 3 cha con ông Giàng Chứ Thùng. Ông Thùng cho biết, hai cô con gái của ông đang đi làm nương, vợ ông đã chết trong rừng mấy năm trước. Ông Thùng mới 50 tuổi nhưng không chịu đi làm, chỉ có hai cô con gái, đứa lớn sinh năm 2000, đứa nhỏ sinh năm 2003 đi làm nuôi cha. “Từ ngày mẹ mất, cả hai chị em phải nghỉ học. Hai chị em hàng ngày hái cỏ cho bò, ngày mùa thì đi trồng, thu hoạch ngô”, anh Vừ Sính Chá cho biết.

Ông Thùng cười: “Phải nghỉ học ở nhà đi làm chứ. Nuôi bò, nuôi lợn, trồng ngô. Lớn tý nữa thì đi lấy chồng rồi”. Theo bà Hiền, cán bộ địa phương đã nhiều lần đến thuyết phục ông Thùng cho con đi học nhưng ông vẫn nhất quyết bắt con gái nghỉ học ở nhà lao động. “Không phải là lao động phụ, hai con gái ông Thùng là lao động chính. Ông Thùng chỉ làm mấy việc vặt ở nhà. Trước đây, ông Thùng cũng làm trưởng thôn nhưng ông nặng nề tập tục lắm. Con gái là phải làm lụng. Ông Thùng bảo giờ có đứa nào hỏi cưới con, ông đồng ý ngay. Bởi khi đó ông sẽ được một món tiền kha khá”, bà Hiền cho biết.

Chúng tôi hỏi ông Thùng sau này con đi lấy chồng, ai sẽ lên nương trồng ngô cho ông. Ông Thùng cười: “Có thằng cháu sẽ đến ở rồi nhé. Không lo”. Quả thật, theo phong tục người Mông ở Tá Tò, khi không có con trai, cơ ngơi của gia đình sẽ được để lại cho cháu trai. Vì thế, ông Thùng chẳng lo nghĩ gì và nhất quyết không cho con gái đến trường(!?).

Cũng giống như nhiều trẻ em khác ở cung đường biên giới, Giàng Mí Phứ  không đến trường. Đối với cậu bé 13 tuổi này, mùa đông hay mùa hè chỉ khác nhau giữa nóng và lạnh thôi chứ không có khái niệm đến trường và nghỉ hè. Ngày của Giàng Mí Phứ là vác gùi theo chân cha mẹ lên rẫy hoặc các em tự mang gùi đi lấy nước ở các khe suối. Phứ cho biết: “Em không có bạn”.

Dọc theo các bóng cây rậm rạp trên cung đường này chúng tôi bắt gặp khá nhiều trẻ em đang nhọc nhằn mưu sinh cùng cha mẹ. Mùa khô đến các em chủ yếu đi lấy nước ở các con khe, con suối, đi kiếm củi, hái măng, hái nấm, đứa dắt díu trông cả đàn em... Dù tiếng trống trường đã điểm sau những ngày hè nhưng trên những cung đường biên giới Hà Giang, nhiều đứa trẻ vẫn không được đến trường.

 

Trên đường dẫn chúng tôi đi thăm những gia đình khó khăn, bà Phạm Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã Phố Cáo (Đồng Văn) cho biết: “Đầu năm học nào, chính quyền cũng phối hợp với nhà trường vận động trẻ trong độ tuổi tới trường. Tuy nhiên, có những trường hợp không thay đổi, nhiều gia đình có suy nghĩ con gái lớn lên chỉ để lấy chồng, khi chưa lấy chồng thì ở nhà làm nương, làm rẫy. Thay đổi quan niệm đó không dễ một chút nào”.

H.Nguyên – H.Phương/Báo Gia đình & Xã hội

Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Sức khỏe các nạn nhân vụ cháy quán ăn TP Hồ Chí Minh hiện ra sao?

Sức khỏe các nạn nhân vụ cháy quán ăn TP Hồ Chí Minh hiện ra sao?

Thời sự - 3 giờ trước

GĐXH - Liên quan đến các nạn nhân bị thương vụ cháy quán ăn ở TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, hai nạn nhân còn tỉnh táo đang được hồi sức tích cực.

Buôn lậu 13 cây vàng, 500 máy đào tiền điện tử qua biên giới

Buôn lậu 13 cây vàng, 500 máy đào tiền điện tử qua biên giới

Pháp luật - 4 giờ trước

GĐXH - Lực lượng Công an đã đấu tranh thành công nhiều chuyên án lớn về buôn lậu, gian lận thương mại. Trong đó, nổi bật là vụ buôn lậu với số lượng lớn vàng và vụ vận chuyển trái phép 500 máy đào tiền điện tử qua biên giới.

Danh tính 4 nạn nhân thiệt mạng trong vụ cháy quán ăn rạng sáng tại TPHCM

Danh tính 4 nạn nhân thiệt mạng trong vụ cháy quán ăn rạng sáng tại TPHCM

Thời sự - 4 giờ trước

GĐXH - Liên quan vụ cháy nghiêm trọng xảy ra tại quán bún ốc trên đường Trần Hưng Đạo (phường Cầu Ông Lãnh, TP.HCM), danh tính 4 người tử vong được xác định.

Lên mạng xã hội mua súng về phòng thân, nam thanh niên bị khởi tố

Lên mạng xã hội mua súng về phòng thân, nam thanh niên bị khởi tố

Pháp luật - 6 giờ trước

GĐXH - Kết quả điều tra xác định, Thương lên mạng xã hội đặt mua 1 khẩu súng ổ quay kèm theo 1 viên đạn từ một người không quen biết rồi đem về cất giữ nhằm phòng thân. Tuy nhiên, chưa kịp sử dụng thì Thương bị cơ quan chức năng phát hiện, thu giữ.

Từ 2026, hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo tại nhiều vị trí có sự thay đổi?

Từ 2026, hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo tại nhiều vị trí có sự thay đổi?

Đời sống - 7 giờ trước

GĐXH - Bộ Nội vụ đề xuất điều chỉnh hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo từ 1/1/2026 để phù hợp nhiệm vụ của từng vị trí sau sắp xếp.

Xe tải 'chim mồi' bị CSGT xử phạt vì đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Xe tải 'chim mồi' bị CSGT xử phạt vì đi vào làn khẩn cấp trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Pháp luật - 7 giờ trước

GĐXH - Từ phản ánh của cộng đồng mạng về chiếc xe tải di chuyển bất thường được cho là "chim mồi" để "bẫy" các phương tiện khác trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) đã nhanh chóng vào cuộc xác minh và xử lý nghiêm hành vi vi phạm.

Hàng nghìn nạn nhân trên cả nước bị đối tượng Mai Văn Tới lừa đảo như thế nào?

Hàng nghìn nạn nhân trên cả nước bị đối tượng Mai Văn Tới lừa đảo như thế nào?

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng là sử dụng tài khoản Facebook chạy quảng cáo để tiếp cận nạn nhân, sau đó dụ dỗ, lôi kéo kêu gọi đầu tư mua bán tiền ảo qua mạng internet trên sàn giao dịch JPX.

3 con giáp hưởng phúc quý nhân, thuận lợi mọi việc vào cuối tháng 10 âm lịch

3 con giáp hưởng phúc quý nhân, thuận lợi mọi việc vào cuối tháng 10 âm lịch

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà dự báo tử vi tháng 10 âm lịch 2025 của 12 con giáp cho thấy, các con giáp Thân – Dậu – Tuất sẽ có những biến đổi lớn về mọi mặt theo hướng tích cực dưới đây.

Cháy quán ăn ở trung tâm TP.HCM lúc rạng sáng, 4 người tử vong

Cháy quán ăn ở trung tâm TP.HCM lúc rạng sáng, 4 người tử vong

Thời sự - 9 giờ trước

Theo Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cơ sở 2 của bệnh viện (Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn) tiếp nhận 6 nạn nhân vụ cháy, trong đó 4 người tử vong trước khi nhập viện.

Tháng sinh Âm lịch tiết lộ người bản lĩnh và nghị lực, cuộc đời sóng gió mấy cũng đứng vững

Tháng sinh Âm lịch tiết lộ người bản lĩnh và nghị lực, cuộc đời sóng gió mấy cũng đứng vững

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Dưới đây là các tháng sinh âm lịch tiêu biểu cho tinh thần kiên trì, luôn nỗ lực để đạt được thành công trong cuộc sống.

Top