Chế độ dinh dưỡng cho người tăng huyết áp nguyên phát
GĐXH - Hơn 1 tỷ người trên thế giới đang sống chung với bệnh cao huyết áp. Việc thay đổi chế độ ăn có thể làm giảm đáng kể tình trạng tăng huyết áp. Một số nghiên cứu đã chỉ ra các loại thực phẩm nên và không nên dành cho người bị huyết áp cao.
1. Vai trò của chế độ dinh dưỡng đối với người tăng huyết áp nguyên phát
Tăng huyết áp nguyên phát là loại tăng huyết áp phổ biến nhất với 95% trường hợp mắc bệnh và các trường hợp này có biến chứng dần theo thời gian.
Tăng huyết áp nguyên phát thường không thể xác định được nguyên nhân tăng huyết áp một cách cụ thể, chính vì vậy nó còn được gọi là tăng huyết áp vô căn.
Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu đều được xem là nguyên nhân chính của các bệnh mạn tính như suy tim, xơ vữa động mạch, suy thận, đái tháo đường... Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu không điều trị dẫn tới các biến chứng nguy hiểm: đột quỵ, tai biến mạch máu não,….
Ăn uống hợp lý là một biện pháp không thể thiếu để phòng bệnh tăng huyết áp. Một chế độ ăn hạn chế muối, giảm năng lượng và rượu có thể đủ để làm giảm huyết áp ở phần lớn bệnh nhân tăng huyết áp.
2. Người bị tăng huyết áp nguyên phát cần bổ sung các loại dưỡng chất nào? Hạn chế những thực phẩm nào?
2.1. Người bị tăng huyết áp nguyên phát nên ăn gì?
ThS.BS Ngô Quỳnh Trang, Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng - Bệnh viện Bạch Mai cho biết, người bị tăng huyết áp nguyên phát cần bổ sung những loại dinh dưỡng như:
- Các loại gạo, mỳ, ngô, khoai củ, sắn, bún, phở. Ưu tiên ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, yến mạch, bánh mỳ đen hoặc ngũ cốc xay xát dối
- Ăn đa dạng các loại thịt, cá, tôm, cua, đậu phụ… (đặc biệt là cá: ăn cá ít nhất 3 - 4 lần/tuần).
- Dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu hạt cải, dầu vừng,…)
- Ăn đa dạng rau, quả trái cây, trung bình khoảng 300-400g rau hoặc trái cây/ngày
- Các loại hạt: đậu đỗ, hạt lạc, hạt bí, hạt hướng dương, hạt điều, óc chó, hạnh nhân,…
- Thực phẩm giàu Kali: rau giền, rau khoai lang, rau ngót, rau bí, khoai tây, khoai sọ, hạt điều, chuối, bơ, ổi, kiwi,...
2.2. Người bị tăng huyết áp nguyên phát nên kiêng ăn gì?
- Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh chứa nhiều muối: thịt muối, cá muối, giò, chả, pate, dưa muối, cà muối, xúc xích, lạp xưởng,…
- Thực phẩm chứa nhiều Cholesterol: Phủ tạng động vật (tim, lòng, óc…), tủy xương, lòng đỏ trứng
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa: dầu dừa, dầu cọ, mỡ động vật, bơ động vật, sữa toàn phần
- Thực phẩm chứa nhiều đường: đường kính, nước ngọt, bánh kẹo, kem, chè…
- Các chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá…. giới hạn dưới 2 đơn vị cồn/ngày với nam và 1 đơn vị cồn/ngày với nữ; 1 đơn vị cồn tương đương 1 cốc bia hơi 330ml, 1 ly rượu vang 100 ml hoặc 1 chén rượu mạnh 30ml.
3. Gợi ý một số những món ăn cho những người bị tăng huyết áp nguyên phát
Chế độ ăn uống để ngăn chặn tăng huyết áp (DASH) có thể làm giảm huyết áp tâm thu khoảng 6 đến 11 mmHg ở cả người tăng huyết áp cũng như người bình thường. DASH nhấn mạnh vào ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau, sữa ít béo, các loại hạt, cá, thịt nạc và chất béo không bão hòa. Chế độ này chứa nhiều canxi, chất xơ, kali và magiê, đồng thời ít chất béo toàn phần, chất béo bão hòa, cholesterol và natri.
Nhóm thực phẩm | Số đơn vị | Kích thước 1 đơn vị | Thực phẩm nên dùng | Lợi ích |
Ngũ cốc | 6-8 đơn vị/ngày | 1 lát bánh mì gối ½ bát cơm | Gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen | Cung cấp năng lượng và chất xơ |
Rau | 4-5 đơn vị/ngày | 75 gram phần rau ăn được | Ăn đa dạng: cải xanh, rau muống, rau ngót,… | Cung cấp chất xơ, kali, magie |
Hoa quả | 4-5 đơn vị/ngày | 75 gram quả | Ăn đa dạng: táo, chuối, cam, quýt, bưởi, xoài,… | Cung cấp chất xơ, kali, magie |
Thịt, cá | Dưới 6 đơn vị/ngày | 30g thịt, cá bỏ xương hoặc 1 quả trứng | Thịt nạc, gia cầm bỏ da, cá, hải sản | Cung cấp protein, magie, canxi |
Dầu ăn | 2-3 đơn vị/ngày | 5ml dầu ăn/ bơ | Dầu thực vật, sốt mayonnaise ít béo | Cung cấp năng lượng |
Sữa | 2-3 đơn vị/ngày | 100 ml sữa/ sữa chua 15g phô mai | Sữa/ sữa chua/ phô mai ít béo hoặc tách béo | Cung cấp canxi và protein |
Hạt | 4-5 đơn vị/ tuần | 40-50g hạt 10 gram bơ lạc
| Hạt lạc, Hạnh nhân, hạt điều, óc chó, hạt hướng dương, đậu Hà Lan, đậu thận | Cung cấp năng lượng, protein, magie, chất xơ |
Đường | Dưới 5 đơn vị/ tuần | 1 thìa cà phê đường, mật ong (5g) | Hạn chế bánh kẹo, nước ngọt, thực phẩm thêm đường. |
Những lưu ý khi người bị viêm da cơ địa tập thể thao
Sống khỏe - 1 giờ trướcGĐXH - Hoạt động thể chất có thể làm cho trái tim của bạn trở nên khỏe mạnh hơn, tâm hồn vui tươi hơn. Tuy nhiên, nếu bạn bị viêm da cơ địa thì có thể gặp phải một số triệu chứng mẩn đỏ và ngứa. Vậy người bị viêm da cơ địa cần lưu ý điều gì khi tập luyện?
Người phụ nữ 54 tuổi ở Hà Nội đi cấp cứu sau khi trải đệm ngủ dưới sàn nhà
Y tế - 3 giờ trướcGĐXH - Trong khi ngủ, bà H bất ngờ nghe tiếng sột soạt, cảm giác đau nhói sâu bên trong tai. Dị vật lạ khiến bệnh nhân đau nhức, ngứa ngáy không ăn, không ngủ được.
Vì sao viêm đại tràng dễ tái phát?
Sống khỏe - 3 giờ trướcCó nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng viêm đại tràng. Tuy nhiên, nếu bệnh không được điều trị đúng cách hoặc điều trị dứt điểm sẽ dễ dẫn đến tình trạng tái phát.
Loại thịt giàu dinh dưỡng tốt cho đường huyết, người bệnh tiểu đường nên ăn để tăng đề kháng, kéo dài tuổi thọ
Bệnh thường gặp - 4 giờ trướcGĐXH - Người bệnh tiểu đường tiêu thụ thịt bò một cách cân đối và điều độ sẽ không làm tăng đường huyết bởi chỉ số đường huyết của thịt bò bằng 0.
3 bệnh trẻ hay gặp lúc giao mùa và cách phòng tránh
Mẹ và bé - 7 giờ trướcThời tiết chuyển mùa, virus, vi khuẩn phát triển nên dễ gây bệnh ở trẻ. Ngoài ra do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu nên dễ mắc các bệnh lây nhiễm trong đó có ho, sổ mũi, sốt, cảm cúm….
Biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não
Sống khỏe - 10 giờ trướcThiếu máu lên não là tình trạng máu nuôi lên não không đủ, khiến tế bào não không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất cần thiết. Thiếu máu lên não là một dấu hiệu cảnh báo nhồi máu não có thể xảy ra trong tương lai nếu không được phòng ngừa.
Các dạng u nang buồng trứng hay gặp, có nguy hiểm?
Sống khỏe - 10 giờ trướcU nang buồng trứng là bệnh phụ khoa hay gặp, đa số là lành tính. Mặc dù tỷ lệ chuyển thành ung thư buồng trứng không nhiều nhưng đây là loại ung thư có độ ác tính cao và thường không có triệu chứng gì trong giai đoạn sớm, chỉ có thể phát hiện khi khám phụ khoa và siêu âm.
Các bài tập bổ ích cho người bị tăng huyết áp nguyên phát
Sống khỏe - 11 giờ trướcGĐXH - Theo ước tính của WHO có 1,28 tỷ người trưởng thành trên toàn cầu trong độ tuổi từ 30 đến 79 bị tăng huyết áp. Tăng huyết áp làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ... Dưới đây là các bài tập đơn giản có thể thực hiện tại nhà giúp hạ huyết áp một cách tự nhiên. Thực hiện các hoạt động này không chỉ cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể.
5 nhóm thực phẩm phụ nữ mãn kinh, tiền mãn kinh cần bổ sung ngay để ngừa bệnh tật lúc về già
Bệnh thường gặp - 22 giờ trướcGĐXH - Theo nghiên cứu, tuổi mãn kinh trung bình là 51,4 tuổi, tiền mãn kinh xảy ra chừng độ trước 2 - 5 năm.
Lợi ích và rủi ro khi dùng gừng
Sống khỏe - 1 ngày trướcCủ gừng không chỉ được sử dụng như một loại gia vị mà còn dùng cho mục đích y học, làm giảm đầy hơi, chướng bụng và điều trị nhiều tình trạng sức khỏe khác...
Người phụ nữ 54 tuổi ở Hà Nội đi cấp cứu sau khi trải đệm ngủ dưới sàn nhà
Y tếGĐXH - Trong khi ngủ, bà H bất ngờ nghe tiếng sột soạt, cảm giác đau nhói sâu bên trong tai. Dị vật lạ khiến bệnh nhân đau nhức, ngứa ngáy không ăn, không ngủ được.