Chế độ dinh dưỡng cho người tăng huyết áp nguyên phát
GĐXH - Hơn 1 tỷ người trên thế giới đang sống chung với bệnh cao huyết áp. Việc thay đổi chế độ ăn có thể làm giảm đáng kể tình trạng tăng huyết áp. Một số nghiên cứu đã chỉ ra các loại thực phẩm nên và không nên dành cho người bị huyết áp cao.
1. Vai trò của chế độ dinh dưỡng đối với người tăng huyết áp nguyên phát
Tăng huyết áp nguyên phát là loại tăng huyết áp phổ biến nhất với 95% trường hợp mắc bệnh và các trường hợp này có biến chứng dần theo thời gian.
Tăng huyết áp nguyên phát thường không thể xác định được nguyên nhân tăng huyết áp một cách cụ thể, chính vì vậy nó còn được gọi là tăng huyết áp vô căn.
Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu đều được xem là nguyên nhân chính của các bệnh mạn tính như suy tim, xơ vữa động mạch, suy thận, đái tháo đường... Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu không điều trị dẫn tới các biến chứng nguy hiểm: đột quỵ, tai biến mạch máu não,….
Ăn uống hợp lý là một biện pháp không thể thiếu để phòng bệnh tăng huyết áp. Một chế độ ăn hạn chế muối, giảm năng lượng và rượu có thể đủ để làm giảm huyết áp ở phần lớn bệnh nhân tăng huyết áp.
2. Người bị tăng huyết áp nguyên phát cần bổ sung các loại dưỡng chất nào? Hạn chế những thực phẩm nào?
2.1. Người bị tăng huyết áp nguyên phát nên ăn gì?
ThS.BS Ngô Quỳnh Trang, Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng - Bệnh viện Bạch Mai cho biết, người bị tăng huyết áp nguyên phát cần bổ sung những loại dinh dưỡng như:
- Các loại gạo, mỳ, ngô, khoai củ, sắn, bún, phở. Ưu tiên ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, yến mạch, bánh mỳ đen hoặc ngũ cốc xay xát dối
- Ăn đa dạng các loại thịt, cá, tôm, cua, đậu phụ… (đặc biệt là cá: ăn cá ít nhất 3 - 4 lần/tuần).
- Dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu hạt cải, dầu vừng,…)
- Ăn đa dạng rau, quả trái cây, trung bình khoảng 300-400g rau hoặc trái cây/ngày
- Các loại hạt: đậu đỗ, hạt lạc, hạt bí, hạt hướng dương, hạt điều, óc chó, hạnh nhân,…
- Thực phẩm giàu Kali: rau giền, rau khoai lang, rau ngót, rau bí, khoai tây, khoai sọ, hạt điều, chuối, bơ, ổi, kiwi,...
2.2. Người bị tăng huyết áp nguyên phát nên kiêng ăn gì?
- Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh chứa nhiều muối: thịt muối, cá muối, giò, chả, pate, dưa muối, cà muối, xúc xích, lạp xưởng,…
- Thực phẩm chứa nhiều Cholesterol: Phủ tạng động vật (tim, lòng, óc…), tủy xương, lòng đỏ trứng
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa: dầu dừa, dầu cọ, mỡ động vật, bơ động vật, sữa toàn phần
- Thực phẩm chứa nhiều đường: đường kính, nước ngọt, bánh kẹo, kem, chè…
- Các chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá…. giới hạn dưới 2 đơn vị cồn/ngày với nam và 1 đơn vị cồn/ngày với nữ; 1 đơn vị cồn tương đương 1 cốc bia hơi 330ml, 1 ly rượu vang 100 ml hoặc 1 chén rượu mạnh 30ml.
3. Gợi ý một số những món ăn cho những người bị tăng huyết áp nguyên phát
Chế độ ăn uống để ngăn chặn tăng huyết áp (DASH) có thể làm giảm huyết áp tâm thu khoảng 6 đến 11 mmHg ở cả người tăng huyết áp cũng như người bình thường. DASH nhấn mạnh vào ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau, sữa ít béo, các loại hạt, cá, thịt nạc và chất béo không bão hòa. Chế độ này chứa nhiều canxi, chất xơ, kali và magiê, đồng thời ít chất béo toàn phần, chất béo bão hòa, cholesterol và natri.

Người bị tăng huyết áp cần lưu ý chế độ ăn uống hàng ngày. (Ảnh minh họa)
Nhóm thực phẩm | Số đơn vị | Kích thước 1 đơn vị | Thực phẩm nên dùng | Lợi ích |
Ngũ cốc | 6-8 đơn vị/ngày | 1 lát bánh mì gối ½ bát cơm | Gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen | Cung cấp năng lượng và chất xơ |
Rau | 4-5 đơn vị/ngày | 75 gram phần rau ăn được | Ăn đa dạng: cải xanh, rau muống, rau ngót,… | Cung cấp chất xơ, kali, magie |
Hoa quả | 4-5 đơn vị/ngày | 75 gram quả | Ăn đa dạng: táo, chuối, cam, quýt, bưởi, xoài,… | Cung cấp chất xơ, kali, magie |
Thịt, cá | Dưới 6 đơn vị/ngày | 30g thịt, cá bỏ xương hoặc 1 quả trứng | Thịt nạc, gia cầm bỏ da, cá, hải sản | Cung cấp protein, magie, canxi |
Dầu ăn | 2-3 đơn vị/ngày | 5ml dầu ăn/ bơ | Dầu thực vật, sốt mayonnaise ít béo | Cung cấp năng lượng |
Sữa | 2-3 đơn vị/ngày | 100 ml sữa/ sữa chua 15g phô mai | Sữa/ sữa chua/ phô mai ít béo hoặc tách béo | Cung cấp canxi và protein |
Hạt | 4-5 đơn vị/ tuần | 40-50g hạt 10 gram bơ lạc
| Hạt lạc, Hạnh nhân, hạt điều, óc chó, hạt hướng dương, đậu Hà Lan, đậu thận | Cung cấp năng lượng, protein, magie, chất xơ |
Đường | Dưới 5 đơn vị/ tuần | 1 thìa cà phê đường, mật ong (5g) | Hạn chế bánh kẹo, nước ngọt, thực phẩm thêm đường. |

Các xét nghiệm cần làm khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc ung thư vú
Mẹ và bé - 1 giờ trướcKhi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nghi ngờ ung thư vú, cần gặp bác sĩ chuyên khoa sớm để được đánh giá, thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị kịp thời.

5 lợi ích sức khỏe từ thịt vịt không nên bỏ qua
Sống khỏe - 3 giờ trướcThịt vịt thường bị xem là 'béo' hơn so với thịt gà nhưng khi hiểu rõ về thành phần dinh dưỡng và có cách chế biến hợp lý, thịt vịt hoàn toàn có thể trở thành một phần bổ dưỡng trong chế độ ăn hàng ngày.

Nhóm người nào có nguy cơ bị mất nước trong mùa hè?
Sống khỏe - 6 giờ trướcMùa hè nóng nực, việc bổ sung nước là rất quan trọng giúp cơ thể đảm bảo được sự hoạt động bình thường. Những người có nguy cơ mất nước cần chú ý uống nước nhiều hơn.

5 nhóm thực phẩm dễ gây ung thư nhất
Sống khỏe - 7 giờ trướcUng thư do nhiều nguyên nhân, với tỷ lệ mắc và tử vong ngày càng gia tăng trên toàn cầu. Mặc dù có nhiều yếu tố góp phần vào sự phát triển của ung thư nhưng chế độ ăn uống đóng một vai trò không nhỏ.

Người đàn ông 39 tuổi nguy cơ vỡ u gan chia sẻ đã lựa chọn chữa bệnh theo cách này!
Bệnh thường gặp - 19 giờ trướcGĐXH - Người bệnh nhận viện và được theo dõi vỡ u gan cho biết, anh được chẩn đoán u gan cách đây 5 tháng. Tuy nhiên, anh lựa chọn sử dụng thuốc nam tại nhà.

Phát hiện ung thư giai đoạn cuối từ một dấu hiệu kéo dài 2 tháng
Sống khỏe - 22 giờ trướcLiên tục đại tiện ra máu nhưng bà L. nghĩ rằng mình mắc bệnh trĩ, khi đi khám, bác sĩ phát hiện nữ bệnh nhân mắc ung thư trực tràng giai đoạn cuối.

Bé 10 tuổi ở Phú Thọ bị dị tật tủy sống từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Mẹ và bé - 1 ngày trướcGĐXH - Một số yếu tố nguy cơ gây dị tật tủy sống như: Thiếu axit folic trong thai kỳ, tiền sử gia đình có người mắc dị tật ống thần kinh, một số thuốc hoặc bệnh lý người mẹ mắc trong quá trình mang thai...

Chạy đua với thời gian, hồi sinh 5 cuộc đời từ nghĩa cử hiến tạng
Y tế - 1 ngày trướcGĐXH - Bệnh viện E vừa triển khai thành công lấy đa tạng từ người cho chết não, để hồi sinh sự sống cho 3 người bệnh và đem lại ánh sáng cho 2 người bệnh khác.

Người đàn ông bất ngờ phát hiện bị ung thư biểu mô từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Trong lần khám gần đây, người đàn ông mắc ung thư biểu mô có biểu hiện mệt mỏi, xanh xao, kết quả xét nghiệm máu cho thấy chỉ số hồng cầu thấp...

Bất ngờ 4 loại rau củ mùa hè người bệnh suy thận không nên ăn thường xuyên
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Người bệnh suy thận nên hạn chế những thực phẩm chứa kali. Trong khi rau củ và trái cây tươi lại chứa nhiều kali. Vậy nên việc chọn lựa rau phù hợp với người bệnh suy thận là rất quan trọng.

Chấn động: Bé gái 3 tháng tuổi bị người thân xâm hại tình dục
Y tếGĐXH - Tại bệnh viện, các bác sĩ phát hiện bé bị rách màng trinh và tổn thương âm đạo khoảng 1,5 cm.