Đái tháo đường - Hiểm họa của thế kỷ 21

Thứ bảy, 07:17 11/10/2008 | Sống khỏe

Trong khi số lượng bệnh nhân đái tháo đường tăng chóng mặt, nằm ngoài tầm kiểm soát thì chiến lược phòng, chữa trị bệnh đái tháo đường vẫn chưa giải quyết được nhiều vấn đề đơn giản.

Chưa hiểu hết bệnh

Rất nhiều người bệnh không hiểu vì sao mình lại bị bệnh đái tháo đường typ II và đái tháo đường typ I khác typ II như thế nào.

Theo PGS-TS Tạ Văn Bình, Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương, đối với đái tháo đường typ I, quá trình gây bệnh là quá trình huỷ hoại các tế bào beta của đảo tuỵ langerhans, khiến người bệnh thiếu hoặc không còn insulin trong máu. Còn nguyên nhân gây tiểu đường typ II là do lỗi về gene kết hợp với môi trường sống bị méo mó.

Ảnh minh họa.

Hiện nay, khoa học có thể chứng minh rất cụ thể các loại nguyên nhân gây đái tháo đường typ II bắt nguồn từ khiếm khuyết gene như: khiếm khuyết chức năng tế bào beta do gene, giảm hoạt tính của insulin do khiếm khuyết gene...

Người bị bệnh đái tháo đường đương nhiên sẽ dẫn đến rối loạn nội tiết. Đây là căn bệnh phát triển âm thầm, chính vì vậy mà gần như tất cả người bệnh đều phát hiện bệnh muộn, khi phát hiện bệnh cũng là lúc phải điều trị nhiều biến chứng mới.

Khi lượng đường trong máu ở bệnh nhân tăng cao cũng là lúc các biến chứng bắt đầu diễn ra rất nhanh, nếu không được điều trị tích cực. Các biến chứng mà người bị bệnh đái tháo đường thường gặp như: bệnh đáy mắt sẽ dẫn đến mù loà; viêm loét hai chân đến mức hoại tử và bị cắt cụt; tim mạch, thận, thần kinh ngoại vi...

Thống kê cho thấy, trong số những người bị bệnh đái tháo đường, có 6,1% người bị đục thủy tinh thể, bệnh lý võng mạc 27,8%. Những trường hợp bệnh nhân bị biến chứng bàn chân gặp nhiều ở Việt Nam đến mức các nhà chuyên môn đã đề nghị tổ chức đái tháo đường quốc tế đầu tư nghiên cứu chuyên sâu.

Với thực tế rất phức tạp trong điều trị bệnh đái tháo đường, PGS-TS Tạ Văn Bình cho rằng, điều trị bệnh này trở thành điều trị khó khăn nhất so với các loại bệnh tật khác. Sự phức tạp của bệnh đái tháo đường cũng khiến LHQ coi đây là hiểm hoạ đối với loài người trong thế kỷ 21.

Theo thống kê, trên thế giới, cứ 20 giây qua đi thì lại có một người bệnh đái tháo đường typ II có biến chứng bàn chân bị cắt cụt và cứ 10 giây lại có một người chết liên quan đến bệnh tiểu đường.

Các nghiên cứu về bệnh tiểu đường tại Bệnh viện Nội tiết cho thấy, tỷ lệ bệnh đái tháo đường tăng nhanh ở các quốc gia có nền kinh tế đang phát triển là do có sự thay đổi nhanh chóng về lối sống, thói quen ăn uống (ăn nhiều chất đạm, mỡ, ăn dư thừa năng lượng...), lối sống ít hoạt động thể lực...; tốc độ trẻ hoá bệnh nhân rất nhanh, người bị tiểu đường typ II ở độ tuổi 30 ngày càng nhiều.

Một thực tế đáng buồn là hiện nay, Việt Nam đã trở thành nước có tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường tăng nhanh nhất thế giới, PGS-TS Bình thừa nhận, tuy đã quan tâm nghiên cứu về hai lĩnh vực phòng bệnh cộng đồng và điều trị chuyên sâu, nhưng chúng ta vẫn đang đứng trước thực tế là các yếu tố nguy cơ của đái tháo đường typ II đang gia tăng đến mức chưa có biện pháp khống chế hữu hiệu.

Quá nhiều thách thức

So với thời điểm điều tra dịch tễ về bệnh đái tháo đường diễn ra 5 năm trước, đến nay, nhận thức về bệnh đái tháo đường của xã hội đã được nâng cao. Tuy nhiên, lãnh đạo Viện Nghiên cứu chiến lược phòng chống bệnh đái tháo đường Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với rất nhiều khó khăn để triển khai một chiến lược phòng chống căn bệnh thế kỷ hiệu quả.

Chiến lược phòng và chữa trị bệnh đái tháo đường được đưa ra từ nhiều năm qua, song cả hai mục tiêu lớn đều đang đứng trước những thách thức mà cả ngành y tế rất dễ lùi bước.

PGS-TS Bình ngậm ngùi, nguồn nhân lực dành cho chiến lược còn quá mỏng và yếu, gần như không đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh ngày một tăng cao. Việt Nam gần như chưa có đào tạo chuyên sâu đối với y tá, bác sỹ khám chữa bệnh đái tháo đường. Chất lượng bác sỹ tại các bệnh viện tuyến tỉnh gần như không đủ năng lực đào tạo các biến chứng của bệnh đái tháo đường.

Đến nay, Việt Nam cũng chỉ mới có khả năng chữa bệnh chuyên sâu đối với 2 biến chứng của bệnh nhân đái tháo đường: bệnh lý mạch máu và bệnh lý võng mạc. Theo yêu cầu quốc tế, một bác sỹ phải học 12 năm mới có đủ trình độ chuyên sâu để khám chữa bệnh đái tháo đường, trong khi ở nước ta chưa có chương trình đào tạo như thế.

Thực tế này khiến chất lượng điều trị bệnh đái tháo đường còn hạn chế. Mong muốn của những người trong ngành là có hệ thống đào tạo lại và đào tạo chuyên sâu riêng với bác sỹ, y tá, nhưng điều đó hiện nay hoàn toàn chưa thể làm được vì điều kiện kinh tế và xã hội chưa cho phép, nhận thức của nhiều người có chức vụ trong xã hội về căn bệnh thế kỷ này chưa đúng tầm...

Thách thức lớn nhất đối với việc phòng bệnh là thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt và lối sống của người dân. Hiện nay ở nước ta, tỷ lệ người có nguy cơ mắc mới bệnh đái tháo đường rất cao. Nếu không nâng được nhận thức của người dân về căn bệnh này thì ngành y không thể thoát khỏi tình trạng quá tải khi khám chữa bệnh cho bệnh nhân đái tháo đường trong nhiều thập niên tới.

Chiến lược phòng, chữa trị bệnh đái tháo đường chỉ hiệu quả khi từng người dân nhận thức đúng hơn về căn bệnh được dự báo là có thể sẽ gây ra hiểm hoạ cho nhân loại trong những năm tiếp theo./.

Theo Quyền Thành

VOV

thuhuyen

Chia sẻ facebook

Bình luận (0)

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Cùng chuyên mục

Bệnh gì khiến người phụ nữ 27 tuổi cao 1,6m nhưng chỉ nặng 17,5kg bị "teo dạ dày" và qua đời: BS khuyến cáo loại vi khuẩn có liên quan

Bệnh thường gặp - 11 phút trước

Đối với nhiều cô gái, giảm cân là một bước thiết yếu để trở nên xinh đẹp hơn. Tuy nhiên, giảm cân quá mức có thể gây hại cho sức khỏe.

Loại thực phẩm rẻ tiền ngăn ngừa tế bào ung thư hiệu quả, tiếc là nhiều người Việt ăn chưa đủ

Sống khỏe - 20 phút trước

GĐXH - Bổ sung đủ chất xơ không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn góp phần kìm hãm sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư.

Bé gái 14 tuổi mắc ung thư đại tràng, bác sĩ đưa ra cảnh báo về những đồ ăn sáng cần tránh

Sống khỏe - 2 giờ trước

GĐXH - Bữa sáng có ảnh hưởng lớn nhất đến sức khỏe lâu dài của trẻ, đừng tùy tiện mà cho trẻ ăn cho qua bữa.

Nam kỹ sư 26 tuổi đột ngột phát hiện suy thận giai đoạn 4 sau lần đi khám đau ngón chân

Sống khỏe - 4 giờ trước

GĐXH - Chẳng ai ngờ được, bất thường ở ngón chân và bàn chân của nam kỹ sư trẻ cơ bắp này lại là dấu hiệu suy thận nặng.

Người phụ nữ 35 tuổi tử vong vì uống nước theo cách 'lạ đời'

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Một phụ nữ 35 tuổi tử vong do uống quá nhiều nước trong một khoảng thời gian ngắn. Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ "ngộ độc nước", biết để tránh "rước bệnh vào thân".

Ngày càng nhiều người tử vong vì ung thư dạ dày? Bác sĩ khuyên: Trời lạnh lười đến mấy cũng phải nhớ làm 5 việc

Sống khỏe - 8 giờ trước

Đừng vì lười biếng nhất thời mà đánh đổi sức khỏe, "trả giá đắt" bằng ung thư dạ dày!

7 "tín hiệu SOS" khi cơ thể thiếu collagen trầm trọng, ăn thêm 5 món để bổ sung gấp!

Sống khỏe - 18 giờ trước

Thiếu hụt collagen không chỉ khiến nhan sắc chị em "xuống cấp" mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

Người có lá lách và dạ dày suy yếu thường lộ ngay ra trên mặt: Thay đổi 4 thói quen giúp phục hồi một nửa

Bệnh thường gặp - 21 giờ trước

Lá và dạ dày yếu có thể dẫn đến hàng trăm bệnh. Muốn bảo vệ nó, trước tiên, bạn cần chú trọng đến chế độ ăn uống của mình.

3 người trong nhà cùng phát hiện u tuyến giáp: 2 sai lầm của người mẹ khiến ai cũng giật mình

Sống khỏe - 21 giờ trước

GĐXH - Bà Triệu thừa nhận sai lầm vì tin rằng muối i-ốt và tương đậu nành có khả năng phòng ngừa ung thư nên bà đã cho cả gia đình sử dụng trong thời gian dài.

Bác sĩ bất ngờ khi thấy thực quản bệnh nhân loét nặng: 'Thủ phạm' là sai lầm nhiều người Việt mắc

Bệnh thường gặp - 21 giờ trước

Người phụ nữ Hà Nội đi khám do nghi ngờ trào ngược dạ dày. Tuy nhiên, nội soi thực quản cho thấy có ổ loét lớn.

Xem nhiều

Chuyên gia chỉ rõ món ăn 'đắt khách' khi thời tiết chuyển lạnh không phải ai cũng nên ăn

Sống khỏe

GĐXH - Những ngày trời lạnh, tiết hầm ngải cứu ăn cùng trứng vịt lộn lại trở thành món khoái khẩu của nhiều người vì cảm giác ấm bụng, no lâu. Tuy nhiên, theo chuyên gia dinh dưỡng, món ăn quen thuộc này tiềm ẩn không ít rủi ro và có một số nhóm đối tượng được khuyến cáo nên tránh hoặc hạn chế.