Hà Nội
23°C / 22-25°C

Nguy cơ mắc bệnh lao vì... stress

Thứ sáu, 15:00 18/05/2018 | Sống khỏe

GiadinhNet - “Nguy cơ mắc lao bao gồm việc tiếp xúc với người bị lao thường xuyên. Bệnh cũng dễ mắc khi cơ thể suy giảm hệ miễn dịch như người nhiễm HIV, suy dinh dưỡng, mắc bệnh mãn tính, đái tháo đường hay những người căng thẳng thần kinh, stress…”, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết.


Khi bị ho trên 2 tuần cần đi chụp phổi để phát hiện bệnh lao sớm.     Ảnh: T.G

Khi bị ho trên 2 tuần cần đi chụp phổi để phát hiện bệnh lao sớm. Ảnh: T.G

Bệnh tăng nặng vì chủ quan

Hơn một năm trước, anh N.V.T thấy người mệt mỏi, ho kéo dài và hay sốt nhẹ về chiều và đêm. Đi khám, anh được phát hiện bị bệnh lao. Điều trị một thời gian thấy lên cân, không còn bị ho kéo dài, da dẻ hồng hào nghĩ đã khỏi bệnh nên anh tự ngưng dùng thuốc. Gần đây, anh lại hay bị ho kéo dài. Nghĩ chỉ là ho thông thường, uống thuốc vào là khỏi nên anh chủ quan. Thế nhưng, những cơn ho vẫn cứ giày vò, cơ thể anh ngày càng gầy, xanh xao. Khi thấy ho ra máu, gia đình mới vội đưa anh vào viện. Lúc này các bác sỹ cho biết anh đã bị lao kháng thuốc. Dù anh được điều trị phác đồ mới nhưng khả năng thành công thấp.

Chị Chu Thị Thanh (ở Quảng Ninh) trước đó, chị thấy ho và sốt kéo dài nghĩ là sốt virus. Dùng các loại thuốc mà không đỡ, gia đình khuyên lên Bệnh viện Phổi Trung ương kiểm tra, chị mới biết mình bị lao. Ban đầu chị không tin vào kết quả vì gia đình không ai mắc bệnh này. Khi bác sĩ giải thích, chị mới chấp nhận điều trị theo phác đồ.

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung cho biết, có nhiều trường hợp không có triệu chứng gì nhưng khi vào viện đã ở trong giai đoạn nặng. Bởi có nhiều người cho rằng lao chỉ hay gặp ở người nghèo và có tính chất di truyền nên nếu gia đình nào có người bị lao thường bị hàng xóm xa lánh. Nhưng đây là một quan niệm hết sức sai lầm.

Vi khuẩn lao trú ngụ ở các hang, hốc trong cơ thể. Tuy nhiên, không phải bất cứ ai mang vi khuẩn lao cũng mắc bệnh lao. Điều này có nghĩa những người khỏe mạnh vẫn đang có vi khuẩn lao trong người. Người nghèo có nguy cơ mắc lao cao hơn 2,5 lần và cái nghèo khiến họ không đủ điều kiện điều trị khỏi bệnh hoàn toàn.

Điều trị lao khác với các bệnh khác cần thời gian dài, ít nhất 6 tháng thậm chí 2 năm nếu lao kháng thuốc. Dù vậy, nhiều bệnh nhân không kiên trì bỏ dở phác đồ điều trị nên dễ tái phát, dẫn tới tình trạng lao kháng thuốc ngày càng tăng. Nguy cơ lây bệnh sang những người khác rất cao.

Ngoài ra, bệnh lao là do vi khuẩn lao gây ra, bệnh truyền nhiễm từ người này sang người khác qua đường hô hấp, không phải là bệnh di truyền. Đây là căn bệnh nguy hiểm thứ 2 trong những bệnh nhiễm trùng gây tử vong trên thế giới. Ở Việt Nam, năm 2016 ước tính có 126.000 người mắc lao mới, số người chết do lao ước tính là 13.000 người, cao hơn nhiều so với số tử vong do tai nạn giao thông.

“Đáng ngại là một người mắc bệnh lao không được điều trị, mỗi năm sẽ gây bệnh cho 15 - 20 người khác. Vì vậy, giúp cho phát hiện sớm và điều trị khỏi bệnh cho người mắc lao chính là giúp cho mỗi chúng ta giảm nguy cơ mắc lao và tiến tới chấm dứt bệnh lao. Nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lao cao gồm những người tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây; trường hợp suy giảm miễn dịch như người nhiễm HIV, suy dinh dưỡng, mắc bệnh mạn tính, đái tháo đường hay những người căng thẳng thần kinh, stress… Người sử dụng các loại thuốc giảm miễn dịch kéo dài như Corticoid, hoá chất điều trị ung thư có nguy cơ mắc lao cao, cần phải cảnh giác để chủ động phát hiện bệnh lao”, PGS Nhung cho hay.

Ho, sốt kéo dài hai tuần cần nghĩ tới lao

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung cho hay, bệnh lao có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm, chữa đúng phương pháp và đủ thời gian. Nước ta là một trong số ít các nước có thể điều trị được tất cả các thể lao, trong đó có thể lao thông thường, lao đa kháng và thậm chí là lao siêu kháng thuốc với tỷ lệ chữa khỏi cao.

Dấu hiệu cơ bản của bệnh lao là ho kéo dài, có thể gầy sút cân, sốt, ra mồ hôi... Tuy nhiên, ho cũng là dấu hiệu của nhiều bệnh thông thường như viêm phổi, viêm phế quản, giãn phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi... nên nhiều người chủ quan ngộ nhận lao với những bệnh thông thường nên chẩn đoán chậm. Điều này khiến bệnh có nguy cơ lây lan rộng trong cộng động và khó chữa, đặc biệt là lao phổi.

“Nếu ho, sốt kéo dài 2 tuần cần nghĩ đến bệnh lao. Đôi khi không cần đến hai tuần, mọi người nên đi chụp X-quang phổi để loại trừ. Kỹ thuật này ở đâu cũng thực hiện được từ tuyến huyện. Cùng với đó nên làm xét nghiệm đờm tìm vi khuẩn lao, đặc biệt nếu có bất thường trên phim X-quang phổi có thể làm xét nghiệm Xpert để chẩn đoán sớm bệnh lao. Trước đây, phải cần tới 2 - 4 tháng mới biết kết quả có vi trùng lao hay không và vi trùng có kháng thuốc hay không. Nhưng với xét nghiệm Xpert sẽ cho kết quả sau 2 giờ đồng hồ. Nếu làm được như thế sẽ phát hiện sớm, việc điều trị cũng trở nên dễ sàng”, PGS.TS Nhung khuyến cáo, đây chính là chiến lược 2 X (X-quang- Xpert) của Việt Nam, sẽ được áp dụng rộng rãi trong thời gian tới đây.

Khi được xác định mắc bệnh lao, người bệnh không nên quá lo lắng vì lao ngày nay có thể chữa lành. Nếu được phát hiện sớm, khả năng chữa khỏi tới 90%. Trước tiên, bệnh nhân lao cần thực hiện theo hướng dẫn của nhân viên y tế dù điều trị trong mạng lưới chương trình chống lao hay điều trị ở y tế tư nhân. Hiện nay, thuốc điều trị lao được cấp miễn phí trên phạm vi toàn quốc kể cả lao đa kháng và lao siêu kháng.

Trong quá trình điều trị phải tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc điều trị dùng thuốc đúng và đủ thời gian. Bệnh nhân điều trị đủ thời gian theo 2 giai đoạn tấn công và duy trì. Không được tự ý ngừng thuốc khi cảm thấy khoẻ, bởi như vậy vi khuẩn lao có cơ hội sống sót và phát triển thành lao kháng thuốc. Lúc đó việc điều trị lao kháng thuốc sẽ khó khăn hơn gấp nhiều lần. Khi uống thuốc có thể xảy ra các phản ứng phụ, cần liên hệ ngay với cán bộ y tế, tuyệt đối không tự ý ngừng thuốc, rất nguy hiểm.

Để phòng tránh bệnh, ngay từ lúc mới sinh, trẻ nhỏ có thể trạng bình thường cần được tiêm chủng vaccine BCG giúp ngăn ngừa các bệnh lao cấp tính. Bệnh lao chủ yếu lây qua đường không khí, vì vậy người bệnh, không được khạc nhổ bừa bãi xuống đất, mà phải nhổ vào giấy hoặc cốc rồi đem đốt đi. Khi bệnh đang tiến triển thì nên ngủ giường riêng, dùng riêng chén đũa, cốc chén và nhất là ở phòng thoáng, có thông khí tốt. Đeo khẩu trang hoặc dùng khăn che miệng khi ho, giao tiếp với người khác. Cần kiên trì điều trị lao đúng thời gian và theo hướng dẫn của thầy thuốc cho đến khi khỏi hẳn.

Phương Thuận

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Ăn món này, người đàn ông qua đời vì đường trong máu mất kiểm soát, bác sĩ nhắc: 3 thứ không ngọt nhưng rất hại với người tiểu đường!

Ăn món này, người đàn ông qua đời vì đường trong máu mất kiểm soát, bác sĩ nhắc: 3 thứ không ngọt nhưng rất hại với người tiểu đường!

Sống khỏe - 2 giờ trước

Nếu nghĩ rằng chỉ kiêng đường là tránh được tiểu đường hay lúc mắc bệnh rồi tránh xa đồ ngọt và thịt là đủ thì bạn đã sai. Người đàn ông trong câu chuyện này cũng vậy!

Bác sĩ cảnh báo: 5 dấu hiệu men gan tăng cao, gan đang 'kêu cứu' mà bạn không hay biết

Bác sĩ cảnh báo: 5 dấu hiệu men gan tăng cao, gan đang 'kêu cứu' mà bạn không hay biết

Bệnh thường gặp - 4 giờ trước

GĐXH - Gan không biết nói, nhưng nó biết “thét lên” khi men gan tăng cao. 5 dấu hiệu sau chính là tiếng cảnh báo bạn đừng phớt lờ.

Hồi sinh sự sống cho bé gái mắc suy giảm miễn dịch nặng bằng ghép tế bào gốc

Hồi sinh sự sống cho bé gái mắc suy giảm miễn dịch nặng bằng ghép tế bào gốc

Sống khỏe - 6 giờ trước

18 tháng tuổi, bé T.L mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh thể nặng kết hợp - một thể bệnh nặng nhất trong nhóm rối loạn miễn dịch bẩm sinh đã vượt qua hành trình ghép tế bào gốc tủy xương đầy thách thức để được hồi sinh.

Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

Sống khỏe - 8 giờ trước

Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của một cơ thể khỏe mạnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Đi bộ là bài thuốc trường thọ nhưng nên chú ý tới tốc độ hay số bước chân? Nghiên cứu hé lộ điều bất ngờ

Đi bộ là bài thuốc trường thọ nhưng nên chú ý tới tốc độ hay số bước chân? Nghiên cứu hé lộ điều bất ngờ

Sống khỏe - 10 giờ trước

Nhiều người lựa chọn đi bộ để cải thiện sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Nhưng khi đi bộ, nên chú ý vào tốc độ hay số bước chân để có được lợi ích?

Dấu hiệu cảnh báo bệnh tuyến giáp cần khám ngay, tuyệt đối không chủ quan

Dấu hiệu cảnh báo bệnh tuyến giáp cần khám ngay, tuyệt đối không chủ quan

Bệnh thường gặp - 10 giờ trước

GĐXH - Bác sĩ khuyến cáo, người dân khi có biểu hiện bất thường vùng cổ như cổ to nhanh, nuốt vướng, khó thở, khàn tiếng kéo dài nên đến khám sớm để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bác sĩ cảnh báo: 5 món quen thuộc trên mâm cơm âm thầm đẩy mỡ máu tăng vù vù

Bác sĩ cảnh báo: 5 món quen thuộc trên mâm cơm âm thầm đẩy mỡ máu tăng vù vù

Bệnh thường gặp - 21 giờ trước

GĐXH - Nhiều món ăn quen thuộc trên mâm cơm Việt tưởng bổ dưỡng nhưng lại là “kẻ giấu mặt” khiến mỡ máu tăng nhanh không ngờ.

Thời điểm ăn sáng lý tưởng để sống thọ khỏe mạnh

Thời điểm ăn sáng lý tưởng để sống thọ khỏe mạnh

Sống khỏe - 22 giờ trước

Một nghiên cứu mới tại Vương quốc Anh cho thấy những người lớn tuổi ăn sáng muộn có nguy cơ tử vong sớm cao hơn.

Thoát đột quỵ nhờ đi khám do biểu hiện lạ sau khi ăn sáng

Thoát đột quỵ nhờ đi khám do biểu hiện lạ sau khi ăn sáng

Sống khỏe - 1 ngày trước

Một người đàn ông ngoài 60 tuổi sau khi ăn sáng bất ngờ chóng mặt, buồn nôn, nôn ói.

Người phụ nữ 46 tuổi nguy kịch do nhiễm loại vi khuẩn hay gặp mùa mưa bão

Người phụ nữ 46 tuổi nguy kịch do nhiễm loại vi khuẩn hay gặp mùa mưa bão

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng sốt cao liên tục 39-40 độ C, huyết áp tụt, nhanh chóng chuyển sang sốc, suy đa tạng.

Top