Tags:
TS Văn học Trịnh Thu Tuyết nhận xét gì về đề thi Ngữ văn?
GiadinhNet - Theo TS. Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên Ngữ văn trường THPT Chu Văn An, Hà Nội), đề thi đảm bảo theo cấu trúc như mô hình đề từ 2017, ngữ liệu đề thi có dung lượng vừa phải phù hợp, có khả năng khơi gợi những suy nghĩ, xúc cảm mang giá trị nhân văn và có ý nghĩa thẩm mĩ sâu sắc cho học trò.
Dưới đây là phần nhận xét của TS. Trịnh Thu Tuyết về đề Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019 sáng 25/6:
I. Đọc hiểu (3,0 điểm):
Các câu hỏi từ Nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao hầu như không thay đổi từ nội dung, mức độ cho đến phạm vi kiến thức, kĩ năng… Câu hỏi 1: kiểm tra kiến thức về thể thơ đã lặp lại câu hỏi 1 của đề thi chính thức năm 2018. Nếu đối chiếu với đề thi tham khảo cho kì thi THPT quốc gia năm 2019, có thể thấy yêu cầu kiểm tra về kiến thức Tiếng Việt vẫn được lưu ý nhiều hơn so với kiểm tra khả năng suy nghĩ và cảm nhận về nội dung của ngữ liệu.
Có cảm giác về sự chênh trong mức độ khó và các tầng nghĩa cần hướng tới của các câu hỏi 2,3,4: nếu ở câu hỏi 2, sự thông hiểu chỉ dừng lại trong việc giải mã nội dung các dòng thơ tương đối hiển ngôn thì câu hỏi 3, khi yêu cầu học sinh phải chỉ ra hiệu quả của phép điệp trong 4 dòng thơ… có thể ít nhiều sẽ làm khó học trò bởi sự mơ hồ giữa 1 tầng nghĩa không hướng tới ý nghĩa của phần thông hiểu cũng như chủ đề sẽ hướng tới của phần nghị luận xã hội sau đó.
TS Trịnh Thu Tuyết - Nguyên giáo viên Ngữ văn Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội.
Bởi 15 câu thơ được trích trong bài “Trước biển” thực chất tách thành 2 đoạn với 2 tầng nghĩa: 6 câu đầu là những cảm nhận về biển/9 câu thơ sau là thể hiện khát vọng của con người trong sự liên tưởng tới những chân trời xa rộng của biển khơi - cho nên sự thiếu đồng nhất trong việc hướng tới chủ đề âu cũng là điều khó tránh.
Chính vì thế các câu hỏi 1,2,3 không hoàn toàn mang chức năng là sự chuẩn bị, khai phá, khơi mở cho nội dung vận dụng cao trong câu 4 và vấn đề nghị luận trong phần Làm văn.
Đề thi Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019.
Phần Làm văn (7,0 điểm):
Câu 1 (2.0 điểm): Đề bài đưa ra yêu cầu nghị luận về “sức mạnh ý chí của con người trong cuộc sống” - đây là vấn đề tương đối phù hợp với 9 câu thơ sau của ngữ liệu Đọc hiểu, cũng tương đối phù hợp với phần vận dụng cao trong câu hỏi 4 phần đọc hiểu - sự phù hợp ấy sẽ giúp cho học trò những nền tảng đầu tiên của suy nghĩ, cảm nhận trong quá trình nghị luận. Tuy nhiên, có một vấn đề cần quan tâm về sự diễn đạt cần chính xác hơn trong câu lệnh.
Sẽ hoàn toàn chính xác với yêu cầu của một đoạn văn nếu câu lệnh được thay đổi theo cách: “…viết một đoạn văn về sức mạnh của ý chí con người trong cuộc sống”. Với yêu cầu đó, vấn đề nghị luận sẽ không phải là “sức mạnh ý chí của con người” mà là “ý chí của con người”; và giới hạn vấn đề nghị luận trong đoạn văn sẽ là “sức mạnh” của ý chí con người - khía cạnh nghị luận này tương đương với ý nghĩa, vai trò… mà học sinh đã rất quen thuộc trong quá trình ôn luyện viết đoạn văn.
Câu 2 (5,0 điểm) - Câu Nghị luận văn học: Ngữ liệu nghị luận là phần mở đầu của đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng song” - một đoạn văn đẹp, giàu chất thơ, thể hiện sinh động vẻ đẹp hung vĩ, thơ mộng, đắm say của dòng sông Hương nơi thượng nguồn; cũng thể hiện đồng thời những nét đặc sắc nhất trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường: tài hoa và trí tuệ, sâu sắc và tình tứ, hướng nội và đắm say… Đây là một ngữ liệu giúp khơi gợi những xúc cảm thẩm mĩ phong phú của học trò.
Yêu cầu nghị luận được thể hiện trong 2 ý của câu lệnh: Ý thứ nhất là cảm nhận về hình tượng sông Hương là một nội dung phù hợp, chính xác với ngữ liệu, cũng là yêu cầu thể hiện vấn đề trọng tâm cơ bản của toàn bộ bài bút kí.
Ý thứ hai, “nhận xét cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường” thực chất là yêu cầu học sinh phải chỉ ra được góc nhìn mang tính chất mới mẻ, độc đáo của nhà văn về dòng sông Hương của xứ Huế - bởi theo tâm thế của văn học nghệ thuật từ văn, thơ, nhạc, họa từ xưa đến nay luôn hình dung miêu tả về sông Hương chỉ với một “khuôn mặt kinh thành” của một dòng sông êm đềm, phẳng lặng, nhiều khi buồn bã, tự như không trôi chảy…
Và ngược dòng không gian, tìm hiểu vẻ đẹp của sông Hương nơi thượng nguồn chính là góc nhìn mới mẻ, độc đáo ấy của nhà văn giúp người đọc có thể khám phá những gương mặt khác, những vẻ đẹp khác của dòng sông, cũng giúp lí giải được “vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ” của dòng sông trong thành Huế. Và do đó, nếu diễn đạt trong câu lệnh là “góc nhìn mới về sông Hương” có lẽ sẽ chính xác hơn là cách nhìn mang tính “phát hiện”.
Quang Anh
Bình luận
Ý kiến của bạn
Cha mẹ bắt buộc phải thực hiện quy định này để đăng ký thường trú, tạm trú cho trẻ mới sinh
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Theo Nghị định 154/2024/NĐ-CP, trong thời hạn tối đa 60 ngày, kể từ ngày trẻ đăng ký khai sinh thì cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú cho con.
Ninh Bình: Xe ô tô con bị vò nát sau tai nạn, tài xế may mắn thoát ra khỏi xe 'không một vết xước'
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Vụ tai nạn giao thông liên hoàn xảy ra tại phường Tam Điệp (tỉnh Ninh Bình) khiến một chiếc ô tô con bị biến dạng hoàn toàn. Điều kỳ diệu là tài xế của chiếc xe bị "vò nát" vẫn tự thoát ra khỏi xe mà không hề bị thương tích nghiêm trọng.
Thời khắc sinh tử của người đàn ông ở lại giữ nhà trong bão số 13
Xã hội - 4 giờ trướcKhi bão số 13 đổ bộ, ông Đỗ Thành An không còn đường nào thoát, chỉ biết bám vào bàn thờ gia tiên để "lỡ chết thì vợ đi tránh bão về dễ thấy"
USTH tham dự Đại hội UNTA 2025 hướng đến phát triển nghiên cứu nông nghiệp thông minh, chuyển đổi xanh
Giáo dục - 5 giờ trướcGĐXH - Từ ngày 5 đến 8/11 tại Thái Nguyên, Đại hội thường niên Mạng lưới các Trường Đại học về Nông nghiệp Nhiệt đới (University Network for Tropical Agriculture – UNTA) năm 2025 đã diễn ra với sự tham dự của hàng chục cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu và chuyên gia đến từ nhiều quốc gia trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương và châu Âu.
Cảnh đổ nát ở những ngôi làng ven biển Quảng Ngãi sau bão số 13
Xã hội - 5 giờ trướcDo ảnh hưởng của cơn bão số 13, nhiều ngôi làng ven biển ở Quảng Ngãi đã bị sóng lớn tàn phá khủng khiếp.
Số cuối ngày sinh Âm lịch của người biết tích lũy: Càng sống tốt, tiền càng tự tìm đến
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Những người có ngày sinh Âm lịch kết thúc bằng các số dưới đây thường phát tài muộn, càng tích lũy phúc đức càng giàu sang bền vững.
Thời tiết hôm nay (8/11): Miền Bắc sắp đón mưa to
Xã hội - 7 giờ trướcGĐXH - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, ngày 8/11, khu vực Hà Nội nhiều mây, cục bộ có mưa vừa, mưa to, đêm và sáng trời lạnh.
Để đăng ký thường trú, tạm trú hợp pháp, mỗi công dân cần nắm rõ những điều này
Đời sống - 8 giờ trướcGĐXH - Đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú là thủ tục hành chính mà công dân thực hiện để thông báo nơi ở của mình cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Để đăng ký thường trú, tạm trú hợp pháp, người dân cần chuẩn bị những giấy tờ gì?
Tin sáng 8/11: Hé lộ tiền thưởng "khủng" vụ việc bán 140 vé số trúng giải mà mới có 1 người đến nhận; chồng bị bắt vì buôn bán hàng giả, ca sĩ Đoàn Di Băng có liên quan?
Thời sự - 9 giờ trướcGĐXH - Chủ đại lý đăng thông báo lên mạng xã hội để những người mua vé số biết tin và đến nhận thưởng; Ông Nguyễn Quốc Vũ – Tổng giám đốc VB Group bị bắt với cáo buộc sản xuất, buôn bán hàng giả. Vợ ông, ca sĩ Đoàn Di Băng là người tham gia bán sản phẩm của công ty do chồng mình làm chủ, có liên quan không?
Ba nhà giáo 9X sắp được Bộ GD&ĐT vinh danh dịp 20/11 là ai?
Giáo dục - 17 giờ trướcMới 35 tuổi, ba nhà giáo này trở thành đại diện tiêu biểu cho thế hệ giáo viên trẻ năng động, sáng tạo, góp phần lan tỏa tinh thần đổi mới trong giáo dục.
Khoảnh khắc xe tải tông trúng hàng loạt phương tiện trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên
Đời sốngGĐXH - Chiều 11/7, trên cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên đã xảy ra vụ tai nạn giao thông liên hoàn khiến ít nhất 6 phương tiện bị hư hỏng, giao thông ùn tắc kéo dài.
