Tags:
TS Văn học Trịnh Thu Tuyết nhận xét gì về đề thi Ngữ văn?
GiadinhNet - Theo TS. Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên Ngữ văn trường THPT Chu Văn An, Hà Nội), đề thi đảm bảo theo cấu trúc như mô hình đề từ 2017, ngữ liệu đề thi có dung lượng vừa phải phù hợp, có khả năng khơi gợi những suy nghĩ, xúc cảm mang giá trị nhân văn và có ý nghĩa thẩm mĩ sâu sắc cho học trò.
Dưới đây là phần nhận xét của TS. Trịnh Thu Tuyết về đề Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019 sáng 25/6:
I. Đọc hiểu (3,0 điểm):
Các câu hỏi từ Nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao hầu như không thay đổi từ nội dung, mức độ cho đến phạm vi kiến thức, kĩ năng… Câu hỏi 1: kiểm tra kiến thức về thể thơ đã lặp lại câu hỏi 1 của đề thi chính thức năm 2018. Nếu đối chiếu với đề thi tham khảo cho kì thi THPT quốc gia năm 2019, có thể thấy yêu cầu kiểm tra về kiến thức Tiếng Việt vẫn được lưu ý nhiều hơn so với kiểm tra khả năng suy nghĩ và cảm nhận về nội dung của ngữ liệu.
Có cảm giác về sự chênh trong mức độ khó và các tầng nghĩa cần hướng tới của các câu hỏi 2,3,4: nếu ở câu hỏi 2, sự thông hiểu chỉ dừng lại trong việc giải mã nội dung các dòng thơ tương đối hiển ngôn thì câu hỏi 3, khi yêu cầu học sinh phải chỉ ra hiệu quả của phép điệp trong 4 dòng thơ… có thể ít nhiều sẽ làm khó học trò bởi sự mơ hồ giữa 1 tầng nghĩa không hướng tới ý nghĩa của phần thông hiểu cũng như chủ đề sẽ hướng tới của phần nghị luận xã hội sau đó.
TS Trịnh Thu Tuyết - Nguyên giáo viên Ngữ văn Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội.
Bởi 15 câu thơ được trích trong bài “Trước biển” thực chất tách thành 2 đoạn với 2 tầng nghĩa: 6 câu đầu là những cảm nhận về biển/9 câu thơ sau là thể hiện khát vọng của con người trong sự liên tưởng tới những chân trời xa rộng của biển khơi - cho nên sự thiếu đồng nhất trong việc hướng tới chủ đề âu cũng là điều khó tránh.
Chính vì thế các câu hỏi 1,2,3 không hoàn toàn mang chức năng là sự chuẩn bị, khai phá, khơi mở cho nội dung vận dụng cao trong câu 4 và vấn đề nghị luận trong phần Làm văn.
Đề thi Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019.
Phần Làm văn (7,0 điểm):
Câu 1 (2.0 điểm): Đề bài đưa ra yêu cầu nghị luận về “sức mạnh ý chí của con người trong cuộc sống” - đây là vấn đề tương đối phù hợp với 9 câu thơ sau của ngữ liệu Đọc hiểu, cũng tương đối phù hợp với phần vận dụng cao trong câu hỏi 4 phần đọc hiểu - sự phù hợp ấy sẽ giúp cho học trò những nền tảng đầu tiên của suy nghĩ, cảm nhận trong quá trình nghị luận. Tuy nhiên, có một vấn đề cần quan tâm về sự diễn đạt cần chính xác hơn trong câu lệnh.
Sẽ hoàn toàn chính xác với yêu cầu của một đoạn văn nếu câu lệnh được thay đổi theo cách: “…viết một đoạn văn về sức mạnh của ý chí con người trong cuộc sống”. Với yêu cầu đó, vấn đề nghị luận sẽ không phải là “sức mạnh ý chí của con người” mà là “ý chí của con người”; và giới hạn vấn đề nghị luận trong đoạn văn sẽ là “sức mạnh” của ý chí con người - khía cạnh nghị luận này tương đương với ý nghĩa, vai trò… mà học sinh đã rất quen thuộc trong quá trình ôn luyện viết đoạn văn.
Câu 2 (5,0 điểm) - Câu Nghị luận văn học: Ngữ liệu nghị luận là phần mở đầu của đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng song” - một đoạn văn đẹp, giàu chất thơ, thể hiện sinh động vẻ đẹp hung vĩ, thơ mộng, đắm say của dòng sông Hương nơi thượng nguồn; cũng thể hiện đồng thời những nét đặc sắc nhất trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường: tài hoa và trí tuệ, sâu sắc và tình tứ, hướng nội và đắm say… Đây là một ngữ liệu giúp khơi gợi những xúc cảm thẩm mĩ phong phú của học trò.
Yêu cầu nghị luận được thể hiện trong 2 ý của câu lệnh: Ý thứ nhất là cảm nhận về hình tượng sông Hương là một nội dung phù hợp, chính xác với ngữ liệu, cũng là yêu cầu thể hiện vấn đề trọng tâm cơ bản của toàn bộ bài bút kí.
Ý thứ hai, “nhận xét cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường” thực chất là yêu cầu học sinh phải chỉ ra được góc nhìn mang tính chất mới mẻ, độc đáo của nhà văn về dòng sông Hương của xứ Huế - bởi theo tâm thế của văn học nghệ thuật từ văn, thơ, nhạc, họa từ xưa đến nay luôn hình dung miêu tả về sông Hương chỉ với một “khuôn mặt kinh thành” của một dòng sông êm đềm, phẳng lặng, nhiều khi buồn bã, tự như không trôi chảy…
Và ngược dòng không gian, tìm hiểu vẻ đẹp của sông Hương nơi thượng nguồn chính là góc nhìn mới mẻ, độc đáo ấy của nhà văn giúp người đọc có thể khám phá những gương mặt khác, những vẻ đẹp khác của dòng sông, cũng giúp lí giải được “vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ” của dòng sông trong thành Huế. Và do đó, nếu diễn đạt trong câu lệnh là “góc nhìn mới về sông Hương” có lẽ sẽ chính xác hơn là cách nhìn mang tính “phát hiện”.
Quang Anh
Ý kiến của bạn
Người phụ nữ ở Quảng Ninh bị lừa đảo gần 6 tỷ đồng như thế nào?
Pháp luật - 2 giờ trướcGiadinhNet - Lấy nhiều lý do khác nhau như không chuyển đúng số tiền, nộp tiền phần trăm... đối tượng đã lừa người phụ nữ ở Quảng Ninh tổng cộng gần 6 tỷ đồng.
Gã trai bao nuôi 17 gái bán dâm để phục vụ khách
Pháp luật - 2 giờ trướcQuang trực tiếp tuyển, bao nuôi cho 17 gái bán dâm ở TP Lào Cai. Sau đó, Quang thiết lập mạng lưới "cộng tác viên" là các lễ tân nhà nghỉ, lái xe ôm, lái taxi... để tìm khách.
Hài cốt liệt sĩ với nhiều di vật được phát hiện, cất bốc sau hàng chục năm nằm lại chiến trường
Xã hội - 2 giờ trướcGiadinhNet - Ngày 18/8, thông tin từ Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị được biết, lực lượng của đội quy tập hài cốt liệt sĩ vừa phát hiện và tiến hành cất bốc 4 bộ hài cốt liệt sĩ.
Nam thanh niên bị đánh gục bằng điếu cày
Pháp luật - 3 giờ trướcSau khi nhận 2 cú đánh bằng điếu cày, nam thanh niên ngã gục, bất tỉnh. Công an huyện Sông Mã (Sơn La) đang xác minh vụ việc.
Bắt "tú ông" cầm đầu đường dây gái bán dâm
Pháp luật - 3 giờ trướcGiadinhNet - Quang khai nhận trực tiếp tuyển dụng, bao nuôi gái bán dâm ở nhiều nơi và sẽ điều phối khi khách hàng có nhu cầu.
Vụ án lúc rạng sáng (P1): Cái chết bí ẩn của người phụ nữ đơn thân
Pháp luật - 4 giờ trướcGiadinhNet - Làng quê Lĩnh Đông (xã Phạm Mệnh, Kinh Môn, Hải Dương) bao năm nay vốn yên bình. Bỗng một ngày đầu tháng 1/2016, người dân phát hiện bà Nguyễn Thị H tử vong ngay chính căn nhà của mình. Một không khí hoang mang, lo lắng bao trùm.
Từ vụ nữ sinh tố thầy giáo quấy rối tình dục, điều bạn trẻ cần biết để nhận diện hành vi quấy rối?
Xã hội - 4 giờ trướcGiadinhNet – Sự việc nữ sinh năm 3 trường Đại học thủ đô Hà Nội tố cáo một thầy giáo quấy rối đang gây chú ý dư luận. Theo các chuyên gia, việc nhận diện hành vi quấy rối vẫn còn nhiều hạn chế ở các bạn trẻ.
Thông tin mới nhất vụ hỏa hoạn ở Bảo tàng lịch sử Thừa Thiên Huế
Xã hội - 5 giờ trướcGiadinhNet - Ngày 18/8, ông Phan Thanh Hải - Giám đốc Sở VHTT Thừa Thiên Huế cho biết, đã có báo cáo về vụ cháy xảy ra tại Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế.
Án chung thân cho người phụ nữ vận chuyển thuê 20.000 viên ma túy để lấy 20 triệu đồng
Pháp luật - 5 giờ trướcGiadinhNet - Dù nhận biết bên trong số hàng được một người phụ nữ khác nhờ vận chuyển có lượng lớn ma túy, đối tượng Thủy vẫn đồng ý vận chuyển giúp để nhận số tiền 20 triệu đồng.
Xúc động lễ cầu siêu đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19 ở TP.HCM
Thời sự - 6 giờ trướcDù đã 1 năm trôi qua, nỗi đau cũng dần nguôi ngoai nhưng những ký ức về khoảng thời gian chống chọi với đại dịch khiến chúng ta không thể nào quên.
Vụ cô gái 23 tuổi mất tích bí ẩn ở Hà Nội: Lời chia sẻ của người xuyên đêm tìm kiếm
Thời sựGiadinhNet - Bất chấp màn đêm bao phủ hay ngày nắng cháy da, đội cứu hộ vẫn đang nỗ lực tìm kiếm cô gái trẻ 23 tuổi mất tích bí ẩn tại khu vực cầu Cù Sơn.
