Tags:
TS Văn học Trịnh Thu Tuyết nhận xét gì về đề thi Ngữ văn?
GiadinhNet - Theo TS. Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên Ngữ văn trường THPT Chu Văn An, Hà Nội), đề thi đảm bảo theo cấu trúc như mô hình đề từ 2017, ngữ liệu đề thi có dung lượng vừa phải phù hợp, có khả năng khơi gợi những suy nghĩ, xúc cảm mang giá trị nhân văn và có ý nghĩa thẩm mĩ sâu sắc cho học trò.
Dưới đây là phần nhận xét của TS. Trịnh Thu Tuyết về đề Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019 sáng 25/6:
I. Đọc hiểu (3,0 điểm):
Các câu hỏi từ Nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao hầu như không thay đổi từ nội dung, mức độ cho đến phạm vi kiến thức, kĩ năng… Câu hỏi 1: kiểm tra kiến thức về thể thơ đã lặp lại câu hỏi 1 của đề thi chính thức năm 2018. Nếu đối chiếu với đề thi tham khảo cho kì thi THPT quốc gia năm 2019, có thể thấy yêu cầu kiểm tra về kiến thức Tiếng Việt vẫn được lưu ý nhiều hơn so với kiểm tra khả năng suy nghĩ và cảm nhận về nội dung của ngữ liệu.
Có cảm giác về sự chênh trong mức độ khó và các tầng nghĩa cần hướng tới của các câu hỏi 2,3,4: nếu ở câu hỏi 2, sự thông hiểu chỉ dừng lại trong việc giải mã nội dung các dòng thơ tương đối hiển ngôn thì câu hỏi 3, khi yêu cầu học sinh phải chỉ ra hiệu quả của phép điệp trong 4 dòng thơ… có thể ít nhiều sẽ làm khó học trò bởi sự mơ hồ giữa 1 tầng nghĩa không hướng tới ý nghĩa của phần thông hiểu cũng như chủ đề sẽ hướng tới của phần nghị luận xã hội sau đó.
TS Trịnh Thu Tuyết - Nguyên giáo viên Ngữ văn Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội.
Bởi 15 câu thơ được trích trong bài “Trước biển” thực chất tách thành 2 đoạn với 2 tầng nghĩa: 6 câu đầu là những cảm nhận về biển/9 câu thơ sau là thể hiện khát vọng của con người trong sự liên tưởng tới những chân trời xa rộng của biển khơi - cho nên sự thiếu đồng nhất trong việc hướng tới chủ đề âu cũng là điều khó tránh.
Chính vì thế các câu hỏi 1,2,3 không hoàn toàn mang chức năng là sự chuẩn bị, khai phá, khơi mở cho nội dung vận dụng cao trong câu 4 và vấn đề nghị luận trong phần Làm văn.
Đề thi Ngữ văn Kỳ thi THPT Quốc gia 2019.
Phần Làm văn (7,0 điểm):
Câu 1 (2.0 điểm): Đề bài đưa ra yêu cầu nghị luận về “sức mạnh ý chí của con người trong cuộc sống” - đây là vấn đề tương đối phù hợp với 9 câu thơ sau của ngữ liệu Đọc hiểu, cũng tương đối phù hợp với phần vận dụng cao trong câu hỏi 4 phần đọc hiểu - sự phù hợp ấy sẽ giúp cho học trò những nền tảng đầu tiên của suy nghĩ, cảm nhận trong quá trình nghị luận. Tuy nhiên, có một vấn đề cần quan tâm về sự diễn đạt cần chính xác hơn trong câu lệnh.
Sẽ hoàn toàn chính xác với yêu cầu của một đoạn văn nếu câu lệnh được thay đổi theo cách: “…viết một đoạn văn về sức mạnh của ý chí con người trong cuộc sống”. Với yêu cầu đó, vấn đề nghị luận sẽ không phải là “sức mạnh ý chí của con người” mà là “ý chí của con người”; và giới hạn vấn đề nghị luận trong đoạn văn sẽ là “sức mạnh” của ý chí con người - khía cạnh nghị luận này tương đương với ý nghĩa, vai trò… mà học sinh đã rất quen thuộc trong quá trình ôn luyện viết đoạn văn.
Câu 2 (5,0 điểm) - Câu Nghị luận văn học: Ngữ liệu nghị luận là phần mở đầu của đoạn trích “Ai đã đặt tên cho dòng song” - một đoạn văn đẹp, giàu chất thơ, thể hiện sinh động vẻ đẹp hung vĩ, thơ mộng, đắm say của dòng sông Hương nơi thượng nguồn; cũng thể hiện đồng thời những nét đặc sắc nhất trong phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường: tài hoa và trí tuệ, sâu sắc và tình tứ, hướng nội và đắm say… Đây là một ngữ liệu giúp khơi gợi những xúc cảm thẩm mĩ phong phú của học trò.
Yêu cầu nghị luận được thể hiện trong 2 ý của câu lệnh: Ý thứ nhất là cảm nhận về hình tượng sông Hương là một nội dung phù hợp, chính xác với ngữ liệu, cũng là yêu cầu thể hiện vấn đề trọng tâm cơ bản của toàn bộ bài bút kí.
Ý thứ hai, “nhận xét cách nhìn mang tính phát hiện về dòng sông của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường” thực chất là yêu cầu học sinh phải chỉ ra được góc nhìn mang tính chất mới mẻ, độc đáo của nhà văn về dòng sông Hương của xứ Huế - bởi theo tâm thế của văn học nghệ thuật từ văn, thơ, nhạc, họa từ xưa đến nay luôn hình dung miêu tả về sông Hương chỉ với một “khuôn mặt kinh thành” của một dòng sông êm đềm, phẳng lặng, nhiều khi buồn bã, tự như không trôi chảy…
Và ngược dòng không gian, tìm hiểu vẻ đẹp của sông Hương nơi thượng nguồn chính là góc nhìn mới mẻ, độc đáo ấy của nhà văn giúp người đọc có thể khám phá những gương mặt khác, những vẻ đẹp khác của dòng sông, cũng giúp lí giải được “vẻ đẹp dịu dàng và trí tuệ” của dòng sông trong thành Huế. Và do đó, nếu diễn đạt trong câu lệnh là “góc nhìn mới về sông Hương” có lẽ sẽ chính xác hơn là cách nhìn mang tính “phát hiện”.
Quang Anh
Bình luận (0)
Ý kiến của bạn
Vụ lật xe ở Lào Cai: Tình trạng 7 nạn nhân hiện đang cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức
Thời sự - 7 giờ trướcGĐXH - Tối 27/12, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận 7 nạn nhân trong vụ lật xe thảm khốc tại Lào Cai. Hầu hết các bệnh nhân đều trong tình trạng đa chấn thương, chấn thương sọ não, gãy xương phức tạp.
Kết quả điều tra vụ tai nạn khiến 9 người tử vong ở Lào Cai
Thời sự - 7 giờ trướcGĐXH - Tối ngày 27/12, thông tin từ UBND tỉnh Lào Cai cho biết, cơ quan chức năng đã thông tin sơ bộ kết quả điều tra vụ tai nạn giao thông làm tử vong 9 người tại xã Phình Hồ.
Vụ thả chó cắn người ở Hà Nội: Tạm giữ hình sự 2 đối tượng liên quan
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Liên quan đến vụ thả chó dữ cắn người xảy ra tại xã Hồng Vân (TP Hà Nội), Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra quyết định tạm giữ hình sự đối với Trần Quốc Lương và bố đẻ là Trần Nhật Hòa để điều tra về hành vi Gây rối trật tự công cộng.
3 con giáp Thân, Tý, Thìn dự báo đón nhận nhiều tin vui, tiền tài kéo tới trong tháng 11 âm lịch năm 2025
Đời sống - 10 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, 3 con giáp Thân – Tý – Thìn sẽ có những thay đổi ở mọi phương diện. Mọi người có thể tham khảo dưới đây.
Hình ảnh nhìn từ trên cao vụ tai nạn 'thảm khốc' ở Lào Cai
Thời sự - 11 giờ trướcGĐXH - Hiện trường vụ tai nạn ở xã Phình Hồ, tỉnh Lào Cai khiến 9 người tử vong là nơi có khúc cua tay áo, đường hẹp. Theo cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai, nguyên nhân sơ bộ được xác định là do phương tiện đột ngột bị mất phanh, lật xe ở khu vực lưng dốc.
Xuất hiện thủ đoạn lừa đảo mới đặc biệt nguy hiểm, người dân gửi tiền tiết kiệm chú ý
Thời sự - 11 giờ trướcCông an tỉnh Cà Mau cho biết, thời gian gần đây, trên không gian mạng xuất hiện thủ đoạn lừa đảo mới, đặc biệt nguy hiểm, nhắm vào người dân có nhu cầu gửi tiền tiết kiệm.
Gặp chú xe ôm bị lan truyền sai sự thật trên mạng: Tiết lộ về 2 chiếc xe PCX và SH trong nhà
Đời sống - 11 giờ trướcXem lại những hình ảnh và câu chuyện đang lan truyền trên mạng xã hội, chú Sơn không giấu được sự ngạc nhiên, bởi bản thân hoàn toàn không hay biết việc hình ảnh của mình bị sử dụng và chia sẻ rộng rãi.
Đổ trái phép hơn 360 tấn chất thải xây dựng ra môi trường, một đối tượng ở Lào Cai bị bắt
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Ngày 27/12, Công an tỉnh Lào Cai thông tin, mới đây Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố đối tượng đổ trái phép hơn 360 tấn chất thải xây dựng ra môi trường.
Hé lộ nguyên nhân ban đầu vụ tai nạn 'thảm khốc' ở Lào Cai
Thời sự - 12 giờ trướcGĐXH - Ngày 27/12, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai vừa có báo cáo ban đầu về nguyên nhân vụ tai nạn khiến 9 người tử vong và 9 người bị thương tại địa phương.
Danh tính các nạn nhân trong vụ tai nạn thương tâm ở Lào Cai
Thời sự - 13 giờ trướcGĐXH - Cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai đã xác định được danh tính và tình trạng sức khỏe của các nạn nhân trong vụ tai nạn giao thông tại xã Phình Hồ.
CSGT ở Huế nhặt được túi xách chứa số tiền lớn khi đang tuần tra
Thời sựGĐXH - Nhặt được túi xách chứa 23 triệu đồng, chiến sĩ CSGT ở Huế liên hệ với Công an phường để xác minh, trao trả cho người đánh rơi.
