Cách rửa bát tiết kiệm sạch bong và tận dụng nước vo gạo của người Hà Nội xưa
GiadinhNet - Ăn cơm xong đến phiên ai đi rửa bát, nhưng phải biết rửa tiết kiệm, bát đĩa sạch, thơm tho. Theo lời kể của chuyên gia ẩm thực Vũ Thị Tuyết Nhung, nhờ cách dùng nước vo gạo thời ấy mà mẹ của chị có bạn hiền lâu năm.
Cách rửa bát xưa sạch bong thơm tho
Trong bài "Cách dọn mâm cơm và để phần cơm của người Hà Nội xưa - nét đẹp của sẻ chia và ký ức đăng trên giadinh.suckhoedoisong.vn, chuyên gia ẩm thực Vũ Thị Tuyết Nhung đã chia sẻ rằng, các gia đình Hà Nội xưa thường rất đông con, chỉ có bố đi làm lo nuôi sống cả nhà. Nhiều nhà bố ra chiến trường, mẹ vào nhà máy, xí nghiệp làm tối mắt tối mũi - nên trẻ em hầu như tự lực hết các việc nhà, nhẹ nhất là việc dọn mâm bát và rửa bát.
Vì thế mới có chuyện chị em tôi phân chia nhau rửa bát theo phiên, để ăn cơm xong tới phiên ai thì tự động rửa bát, khỏi tị nạnh nhau nảy máu mắt.
Bữa nào cũng vậy, cứ ăn cơm xong là các chị em hè nhau bê mâm bát, xoong nồi xuống bếp, cất lại các thứ thức ăn dự trữ như lạc vừng, dấm mắm vào chạn, trộn cơm cho chó, mèo... rồi tới bê các loại bát đũa bẩn ra cạnh bể nước cho người tới phiên làm nhiệm vụ rửa bát.

Xưa bát đũa bẩn được bê ra sân cho người tới phiên làm nhiệm vụ ngồi rửa bát. Ảnh minh họa.
Xưa không có nước rửa bát như bây giờ, hầu như chỉ dùng miếng xơ mướp già, rửa bát lần 1 bằng nước vo gạo đặc, rồi tráng lại bằng ấm nhôm, hay nồi nước nóng đặt ghé bên bếp than quả bàng đã bít bớt lửa, hoặc bếp mùn cưa đã sắp tàn.
Bát đĩa rửa xong sẽ được úp vào chiếc rổ sảo to để nóc bể nước ngoài sân cho róc nước, trước khi cất vào chạn. Nếu là rửa bát sau bữa cơm trưa, rổ bát sẽ được phơi nắng chiều cho khô nỏ, sạch bong, thơm tho.
Và câu chuyện nhờ nước vo gạo mà có thêm thêm bạn hiền
Trước khi rửa bát, thì các loại cấn cá, lá rau, cháy nồi phải được cạo vét thật kỹ đổ vào chiếc vại sành Hương Canh đựng nước vo gạo to tướng để ở góc sân.
Nước vo gạo được dùng để rửa bát đầu tiên, sau đó để lắng, chắt bớt nước trong đi rồi đổ nước đục vào vại nước vo gạo. Cái chậu nước gạo cũng khá nặng, có lần tôi bê lên đổ vào vại, nhỡ tay đánh rơi khiến nó vỡ thành hai mảnh to tướng, và bị mẹ tôi mắng là "con gái hậu đậu".
Dịp Tết nhà có bánh chưng, mỗi khi bóc bánh dọn mâm là mẹ tôi thường để ý đi từ nhà trên xuống bếp, nhắc các con phải ngâm mấy tấm lá bánh chưng lớp trong cùng vào chậu, hoặc vại nước gạo để gợt hết đám hạt gạo nếp nhừ bét, sót trong những góc lá bánh vào vại, xong giũ sạch, mới được vứt lá bánh bỏ vào bồ rác.
Đứa nào làm biếng, mẹ nghi nghi là vào lật bồ rác kiểm tra lá bánh, sót hạt gạo nào là bị mẹ mắng ngay lập tức là không biết tiết kiệm cho người nuôi lợn.
Người nuôi lợn là bà lấy nước gạo quen thuộc ở dưới bãi sông Hồng. Cứ hai ngày một lần bà lên phố gõ cổng sau vào xin nước gạo, đổ vào đôi thùng cao su to, gánh đem về nhà bên bãi sông Hồng để nuôi lợn.

Mỗi khi rửa bát, cơm thừa canh cặn, cuộng rau đều được cho vào vại nước gạo để có người lấy về nuôi lợn. Ảnh minh họa.
Tôi còn nhớ khi bà lấy nước gạo áo nâu khăn vấn báo tin cưới được cô con dâu áo xanh sĩ lâm, tóc cặp ba lá - thì ngay lập tức "truyền" việc ra phố gánh nước gạo về nuôi lợn cho cô con dâu ngay.
Nhưng vẫn giữ lệ, cuối tháng cô con dâu lại đem cho nhà tôi một chiếc chổi lúa rơm nếp, một chiếc chổi nan tre hoặc một chiếc chổi sể từ thân cây thanh hao hoa vàng dài ngất nghểu để nhà tôi dùng quét nhà, quét sân, quét hè.
Mẹ tôi thường cất mấy chiếc chổi sể thanh hao ấy lên gác bếp, khi nhà có ai đau bụng, hay cảm gió là đốt chổi thanh hao dưới gầm hơ cho người nằm úp bụng phía trên. Hơ lửa nhanh tay qua lại một lát là tự dưng hết bệnh - kỳ lạ thế.
Nhờ cách rửa bát tiết kiệm và việc lấy nước gạo nuôi lợn thời ấy mà mẹ tôi có bạn hiền. Trải mấy chục năm gia đình tôi và gia đình bà lấy nước gạo ở bãi sông Hồng trở nên rất thân thiết, chuyện vui chuyện buồn đều chia sẻ.
Mỗi khi cô con dâu chửa đẻ, nghỉ gánh nước gạo thì bà mẹ chồng lại lên phố lấy nước gạo về nuôi lợn. Gặp mẹ tôi mời miếng trầu vỏ, hai bà lại chuyện như pháo rang, nước cốt trầu vương đầy khóe miệng chả kịp quết.
Chiếc vại nước gạo góc sân lấp lửng lá rau thừa, vỏ chuối héo, thi thoảng bốc mùi chua chua khó chịu - thế mà rất hữu ích cho nhiều gia đình đất bãi khi xưa nuôi lợn, nuôi gà.
Tới tận bây giờ tôi còn nhớ mãi cái vại nước gạo màu gạch nung cũ kỹ, miệng vại chắp con lươn xi măng đen sì, nằm im lìm ở góc sân nhà, mấy chục năm chả suy suyển.


Cách bố trí nội thất phòng khách có diện tích hẹp thêm thông thoáng, rộng rãi
Không gian sống - 1 giờ trướcGĐXH - Nếu biết cách bố trí nội thất cho phòng khách có diện tích nhỏ, hẹp thì điều kiện không gian không phải là “trở ngại” khiến căn nhà của bạn giảm đi tính thẩm mỹ cũng như thỏa mãn các nhu cầu sử dụng của các thành viên trong gia đình.

Động thổ, khai trương, xuất hành tuần mới 19/5 - 25/5/2025 nên biết các khung giờ đẹp này để may mắn, tài lộc
Ở - 13 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia cho biết, trong tuần mới 19/5 - 25/5/2025 thực hiện các công việc động thổ, khai trương, xuất hành nên chọn các khung giờ đẹp dưới đây để may mắn, tài lộc.

Trương Ngọc Ánh xúc động khoe con gái lớn phổng phao, hiếm hoi khoe cảnh bên trong biệt thự tiền tỷ
Ở - 17 giờ trướcGĐXH - Nhiều người chú ý đến khung cảnh bên trong penthouse của ngôi sao phim Đồng tiền xương máu. Mang màu trắng chủ đạo, cơ ngơi của nữ diễn viên bày biện nhiều khung hình gia đình và cây xanh vô cùng ấm cúng.

Các vị trí đặt gương hợp phong thủy cho gia chủ mệnh Kim hút tài lộc, may mắn
Ở - 19 giờ trướcGĐXH - Gia chủ mệnh Kim nên đặt gương ở phòng khách, hướng Tây để thu hút tài lộc, tránh đặt gương đối diện cửa chính hoặc giường ngủ để không hao tài tốn của.

Đây là lý do vì sao cần phải vệ sinh tủ lạnh định kỳ để vừa đảm bảo sức khỏe và tuổi thọ của tủ
Mẹo vặt - 19 giờ trướcGĐXH - Vệ sinh tủ lạnh sạch sẽ, gọn gàng, khử khuẩn hiệu quả là việc cần phải được thực hiện thường xuyên và định kỳ. Vì tủ lạnh là nơi bảo quản và dự trữ thực phẩm ăn uống cho gia đình, nó cần phải sạch.

Các món ăn từ cải ngọt thanh mát, dễ ăn và vô cùng bổ dưỡng
Ở - 21 giờ trướcGĐXH - Cải ngọt là một loại rau cải dễ ăn và dễ chế biến thành nhiều món ăn ngon khác nhau. Nếu như bạn chưa biết cải ngọt nấu món gì ngon, hãy theo dõi bài viết dưới đây ngay.

Top cây ăn quả cho bóng mát được yêu thích nhất
Ở - 22 giờ trướcGĐXH - Các bạn đang muốn tìm kiếm cho mình một loại cây ăn quả che bóng mát cho khu vườn của gia đình. Tuy nhiên lại không biết nên trồng loại cây nào là phù hợp nhất. Hãy cùng chúng tôi khám phá những loại cây ăn quả lấy bóng mát có trong bài viết sau.

Người phụ nữ ở Sơn La biến khu đất 200m2 ngập rác thành vườn sum sê rau trái
Không gian sống - 23 giờ trướcTrong hơn 1 tháng, chị Quý (Sơn La) cải tạo bãi đất vốn bỏ không, nhiều cỏ rác thành một khu vườn sạch sẽ, phân luống khoa học để trồng rau, củ sạch, an toàn cho đại gia đình.

Cách chọn số may mắn hợp mệnh Kim mang lại may mắn, tài lộc
Ở - 1 ngày trướcGĐXH - Trong phong thủy, việc lựa chọn con số phù hợp với mệnh được tin rằng sẽ mang lại may mắn và tài lộc cho gia chủ. Đối với người mệnh Kim, việc xác định con số hợp mệnh dựa trên quy luật ngũ hành tương sinh và tương hợp.

Người mệnh Kim không nên dùng vật liệu này để xây nhà nếu không muốn bất ổn trong công việc, gia đình
Ở - 1 ngày trướcGĐXH - Người mệnh Kim nếu sử dụng những vật liệu không tương sinh, thậm chí tương khắc, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến vận khí của cả gia đình, gây ra sự bất ổn trong đời sống cũng như công việc.

Cách để kiểm tra phong thủy căn nhà khiến gia chủ dễ thành công, yên tâm làm ăn, nhiều lộc
ỞGĐXH – Phong thủy nhà ở hiện là vấn đề được nhiều người quan tâm. Căn nhà được xem là một trong những yếu tố trợ lực giúp mang tới sự may mắn trong cuộc sống, nhất là đường tài lộc.