Giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh: Phải từ cái... đầu!
GiadinhNet – Đó là ý kiến của TS Dương Quốc Trọng tại buổi họp báo của Hội thảo MCBGTKS đã thu hút sự tham gia và đặt câu hỏi từ các cơ quan thông tấn báo chí.
TS. Dương Quốc Trọng: Việc lựa chọn giới tính thai nhi là việc làm trái pháp luật. Tất cả các văn bản pháp luật quy phạm đều nghiêm cấm mọi hình thức lựa chọn giới tính thai nhi, kể cả về công nghệ sàng lọc biết sớm giới tính thai nhi, như việc sàng lọc tinh trùng. Đây là một việc được coi là hợp pháp tại Thái Lan nhưng là hành vi phạm pháp tại Việt Nam.
Bởi thế, Việt Nam đã rất quyết liệt trong việc thực thi các biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng GTKS. Vừa qua, sau khi nghiên cứu và thanh kiểm tra, Tổng cục Dân số - KHHGĐ đã phối hợp với thanh tra các Bộ: Thông tin - Truyền thông, Văn hóa - Thể thao và Du lịch thu hồi các ấn phẩm tuyên truyền cách thức lựa chọn giới tính thai nhi và đề nghị gỡ bỏ những nội dung này trên các website.
Về việc chẩn đoán thai nhi, Tổng cục Dân số - KHHGĐ cũng đã có những chuyến đi kiểm tra, rà soát tại một loạt các tỉnh, thành phố. Song để “bắt tận tay” hiện tượng này là điều rất khó khăn. Bởi không một ai tiết lộ một cách trực tiếp về giới tính thai nhi mà họ tìm các cách “lách luật” khác nhau. Chiêu thức này khiến cho việc xử lý bằng pháp luật trở nên rất khó khăn.
Tuy nhiên, bằng mọi nỗ lực, tại Hưng Yên chúng tôi cũng kiểm tra và phát hiện 2 trường hợp. Tại các cơ sở này, các nhà báo đã ghi hình được chuyện họ tiết lộ giới tính thai nhi. Nhờ sự phát hiện này mà Sở Y tế đã xử lý được.
Bởi thế giải pháp đưa ra là, tăng cường thanh, kiểm tra bên cạnh việc phối hơp nhiều giải pháp khác. Trung Quốc, đã làm mạnh hơn chúng ta rất nhiều. Họ coi hành vi lựa chọn giới tính thai nhi là một hành vi tội phạm, nặng nề giống như tội tham nhũng. Thế nhưng, dù có các biện pháp mạnh như vậy song Trung Quốc vẫn chưa đạt được các thành công về giảm thiểu tình trạng MCBGTKS. Nam ở quốc gia này vẫn nhiều hơn nữ rất nhiều và đang chịu nhiều hệ quả do việc MCBGTKS mang lại.
Tôi nói điều đó để thấy rằng, rõ ràng việc thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi là việc làm quan trọng hơn cả. Họ coi đó là loại tội nặng như là tham nhũng. Nhưng chưa bao giờ thành công , tỷ lệ nam vẫn rất nhiều. Tại các nước phát triển, công nghệ của họ phát triển hơn ta nhiều, nhưng ở các quốc gia này đâu có diễn ra tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Bởi thế, cái đầu, tư tưởng là quan trọng nhất. Thực tế nhất, ngay cả ở Mỹ, tỷ lệ người Trung Quốc tại Mỹ là số những người lựa chọn giới tính khi sinh nhiều nhất.
Tình trạng mất cân bằng GTKS nếu không can thiệp sẽ để lại hậu quả nặng nề. Dự báo Việt Nam sẽ “dư thừa” khoảng 2,3 đến 4,5 triệu nam giới trong tương lai. Vậy xin hỏi, Việt Nam sẽ thực hiện các biện pháp gì để khống chế tình trạng này?
TS. Dương Quốc Trọng: Tôi cho rằng thực hiện việc khống chế là rất khó, chúng ta chỉ có thể tìm mọi biện pháp để giảm thiểu tình trạng này. Bởi tầm quan trọng của nó mà Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Y tế phải làm việc với 10 tỉnh, TP. Như thế vẫn còn chưa đủ, Thủ tướng yêu cầu phải có một hội nghị quốc gia để huy động sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, từ cấp ủy Đảng, Chính quyền. Chúng tôi phấn đấu các năm tới sẽ vẫn giữ, duy trì mức sinh và tiến tới dần hạ thấp các biên độ để làm sao các năm sau, tình trạng sẽ đảo chiều. Như thế đã làm thành công rồi.
Đề nghị vị chuyên gia bình luận về thực trạng MCBGTKS tại Việt Nam và các giải pháp thực hiện?
Ông Christophe Guilmoto: Trong phần trả lời của tôi có nhiều điểm tương đồng với phần mà TS. Dương Quốc Trọng đã trình bày.
Tôi cho rằng việc xử lý các cá nhân vi phạm việc tiết lộ hoặc lựa chọn giới tính thai nhi là rất khó. Trên thế giới, tại các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc cũng rất khó để xử lý tình trạng này. Có những trường hợp có thể ghi âm, ghi hình nhưng là rất hãn hũu và khó làm. Rất khó để có thể bắt các cơ sở tư nhân thừa nhận trách nhiệm. Tôi cũng cho rằng, việc làm này là không hay lắm.
Tôi cho rằng chúng ta phải có các giải pháp mạnh tay hơn. Ví dụ như tại Trung Quốc, đã có những trường hợp bị tước thẻ hành nghề khi bị bắt quả tang vi phạm việc lựa chọn giới tính thai nhi.
Tôi nghĩ, MCBGTKS lần đầu tiên xảy ra trên diện rộng trên thế giới, ở nhiều nước, với những bối cảnh khác nhau. Những gì chúng ta đang làm là thử nghiệm mà chưa có bài học xuyên suốt, giống nhau ở các quốc gia.
Bởi thế, vấn đề truyền thông là quan trọng nhất. Bởi MCBGTKS là một vấn đề rất vô hình, nó chỉ hữu hình khih chúng ta nhìn thấy bằng các con số và tận mắt chứng kiến những hệ quả của nó trong đời sống xã hội. Bởi thế việc truyền thông thay đổi nhận thức, thay đổi hành vi là rất quan trọng.
Bên cạnh đó, việc giảm thiểu MCBGTKS là một việc cần sự chung tay của cả cộng đồng. Chỉ một Bộ, Ban, Ngành, chỉ một cơ quan không thể làm thay đổi được cả cục diện mà đó là vấn đề cần sự kết hợp chung của cả cộng động, mà ở đó thay đổi quan niệm, quan điểm về giới là một việc làm cốt lõi.
Theo kinh nghiệm từ các nước, chính phủ hỗ trợ các gia đình sinh con một bề như việc chu cấp tiền học cho con, tiền cho cha mẹ khi về già, lúc con gái đã đi lấy chồng… Đó cũng là một trong những giải pháp.
Nói như vậy, là tôi muốn khẳng định rằng, việc giảm thiểu MCBGTKS là việc làm chung của không chỉ một cơ quan nào, nó đòi hỏi trách nhiệm chung của toàn xã hội.
10 năm, người phụ nữ Hà Nội mổ đẻ đến 5 lần
Dân số và phát triển - 15 giờ trướcGĐXH - Khi mang thai lần 5, sản phụ được phát hiện rau tiền đạo trung tâm và rau cài răng lược xâm lấn sâu vào tử cung, một tình trạng vô cùng nguy hiểm, đặc biệt ở sản phụ có nhiều vết mổ cũ.
Lan tỏa thông điệp 'Là con gái để tỏa sáng'
Dân số và phát triển - 15 giờ trướcGĐXH - Hội thi "Là con gái để tỏa sáng" năm 2025 do Sở Y tế Nghệ An phối hợp tổ chức tại xã Quỳ Hợp tạo nên không khí sôi nổi, ý nghĩa, giúp nữ sinh thể hiện tài năng, trí tuệ và hiểu biết về dân số, sức khỏe sinh sản vị thành niên.
Thanh niên 25 tuổi suýt mất cơ hội làm cha vì bị hẹp bao quy đầu nặng
Dân số và phát triển - 22 giờ trướcGĐXH - Trường hợp hẹp bao quy đầu nặng như anh H. cần phẫu thuật để dễ dàng vệ sinh, cải thiện chất lượng đời sống tình dục và phòng bệnh nguy hiểm.
Ăn kiêng và tập gym giảm 7kg trong 2 tháng, nữ sinh 16 tuổi đột ngột mất kinh: Nguy hiểm khó lường
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Sau khi giảm 7kg trong 2 tháng do ăn kiêng và tập gym, nữ sinh quay trở về chế độ sinh hoạt bình thường nhưng 10 tháng nay mất kinh.
6 triệu chứng cảnh báo viêm đường tiết niệu và cách phòng ngừa hiệu quả
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcViêm đường tiết niệu là bệnh lý phổ biến, xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo và gây viêm nhiễm. Đây là vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, đặc biệt là phụ nữ. Vậy cách phòng ngừa tình trạng này như thế nào?
Quảng Ninh: Thêm nhiều giải pháp nâng cao chất lượng dân số
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Để nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn, Quảng Ninh cần 100% xã có CLB tiền hôn nhân, CLB giảm mất cân bằng giới tính; TYT truyền thông sàng lọc sinh.
4 món ăn mẹ bầu nên tránh tuyệt đối trong thai kỳ
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcDinh dưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của thai nhi và sức khỏe người mẹ nên việc lựa chọn thực phẩm an toàn và tránh các món ăn nguy hiểm là điều các mẹ bầu cần đặc biệt chú ý.
Kết hôn sau 2 năm không có 'tin vui', thanh niên 27 tuổi đi khám bất ngờ phát hiện nguyên nhân chính gây vô sinh
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH - Anh C. bị giãn tĩnh mạch thừng tinh hai bên kèm cong dương vật. Đây là nguyên nhân chính gây vô sinh ở bệnh nhân 27 tuổi này.
Cục Dân số phát động cuộc thi 'Tôi là tuyên truyền viên dân số giỏi'
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH – Cuộc thi nhằm hưởng ứng 65 năm kỷ niệm ngày thành lập ngành Dân số Việt Nam (1961-2026). Đây cũng là dịp tri ân, động viên các cán bộ dân số, truyền thông dân số, cộng tác viên dân số trong toàn bộ hệ thống dân số trên toàn quốc, tôn vinh các tấm gương làm tốt trong công tác dân số.
Có thể uống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt không?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcUống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt là điều có thể. Tuy nhiên, phụ nữ nên tìm hiểu về thời điểm sử dụng và biện pháp tránh thai dự phòng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
