Hệ thống hầm ngầm sông Tô Lịch sẽ 'giải quyết' tình trạng ngập trên toàn thành phố Hà Nội như thế nào?
GiadinhNet - Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, việc thay đổi chức năng sông Tô Lịch theo hướng trở thành một tuyến cảnh quan trong đô thị và chức năng thoát nước thay bằng hệ thống hầm ngầm dọc sông, xác định trong quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt. Đây là cơ sở để sông Tô Lịch tăng khả năng thoát nước lưu vực cho trận mưa lên đến 500mm.
Hội thảo khoa học Quốc gia về "Giải pháp tổng thể cải tạo sông Tô Lịch thành công viên Lịch sử - Văn hóa - Tâm linh (công viên Hữu nghị Việt – Nhật) và xây dựng các thiết chế văn hóa, hệ thống hầm ngầm chống ngập kết hợp cao tốc ngầm sông Tô Lịch", vừa được tổ chức tại Hà Nội.
UBND TP Hà Nội, Liên hiệp các hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) chủ trì Hội thảo. Đồng chủ trì là Công ty CP Tập đoàn môi trường Việt Nhật JVE (JVE Group) và Trung tâm dịch thuật, dịch vụ văn hóa và khoa học-Công nghệ (CTCS).
Sông Tô Lịch có nguy cơ trở thành "sông chết"
Tại hội thảo, ông Phan Xuân Dũng – Chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam khẳng định, sông Tô Lịch có giá trị văn hóa, lịch sử rất lớn với Thủ đô. Nếu chúng ta không có quyết tâm chính trị cao với những giải pháp đúng đắn, khoa học thì sông Tô Lịch có khả năng trở thành dòng "sông chết".

Toàn cảnh buổi Hội thảo khoa học Quốc gia về đề xuất hồi sinh sông Tô Lịch.
Trước thực trạng trên, Công ty CP Tập đoàn môi trường Việt Nhật JVE và Trung tâm dịch thuật, dịch vụ văn hóa và khoa học - Công nghệ đã đề xuất xây dựng hầm ngầm chống ngập kết hợp cao tốc ngầm dọc sông Tô Lịch và hồi sinh sông này thành công viên Lịch sử - Văn hóa – Tâm Linh.
Ông Nguyễn Tuấn Anh – Chủ tịch HĐQT JVE cho biết: "Điểm nhấn của đề xuất là xây dựng nên điểm nhấn về văn hóa và khai thác được hệ giá trị văn hóa 1.000 năm Thăng Long ngay dọc sông Tô Lịch. Ngoài ra, nếu dòng sông ngầm có hệ thống ngầm chống ngập, kết hợp cao tốc thì bao nhiêu nước sẽ chảy xuống hạ lưu, mà không ùn ứ ở các hố ga, ùn ứ cục bộ ở các khu dân cư".

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh – Chủ tịch HĐQT JVE, khi đã hồi sinh, sông Tô Lịch không chỉ đơn thuần là một dòng sông chứa đầy nước xanh biếc, trong veo như ngày xưa, mà còn được nâng tầm trở thành 1 dòng sông di sản.
"Khi có hệ thống hầm ngầm chống ngập kết hợp cao tốc, mưa lớn nước sẽ chảy vào hệ thống này và thoát nhanh xuống, không liên quan đến mực nước của dòng sông. Hệ thống hầm ngầm này giống như dòng sông ngầm ở dưới sông Tô Lịch có tác dụng tích trữ nước, khi mưa bão đi qua mới bơm nước ra ngoài. Từ đó sẽ khắc phục được tình trạng mưa ngập như hiện nay ở Hà Nội. Giải pháp chống ngập này đã được xây dựng ở Nhật Bản và đem lại hiệu quả rất cao", ông Tuấn Anh giải thích.
Theo ông Tuấn Anh: "Khi đã hồi sinh, sông Tô Lịch không chỉ đơn thuần là một dòng sông chứa đầy nước xanh biếc, trong veo như ngày xưa, mà còn được nâng tầm trở thành 1 dòng sông di sản. Bởi di sản không tồn tại trên những trang sách, trang báo, mà di sản là điểm đến văn hóa cho Thủ đô Hà Nội".
Làm sao để "nâng tầm" sông Tô Lịch?
Tại Hội thảo, ông Dương Đức Tuấn – Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, sông Tô Lịch có 3 nguồn bổ cập nước chính là nước Hồ Tây qua đập điều tiết; sông Lừ và nguồn nước mưa; nước thải từ 24 cửa xả thải lớn dọc 2 bên bờ sông. Trong hệ thống thoát nước của Hà Nội, sông Tô Lịch và lưu vực sông có mật độ dân cư rất cao, tốc độ phát triển đô thị hóa rất mạnh. Do đó, nước thải sinh hoạt đều đổ vào hệ thống thoát nước chung như cống, kênh mương,… rồi đổ ra sông Tô Lịch và các sông: Kim Ngưu, Lừ, Sét. Hiện sông Tô Lịch giống như kênh thoát nước thải của thành phố và được coi là dòng sông chết.

Theo ông Dương Đức Tuấn – Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, dự án kết hợp 3 mục tiêu như đề xuất là công trình rất lớn, có ý nghĩa đặt biệt với Thủ đô.
Theo ông Tuấn, suốt quá trình phát triển, sông Tô Lịch là một dòng sông Lịch Sử, hàm chứa những giá trị văn hóa, nguồn gốc và giá trị cảnh quan.
Gần đây, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 15 (ngày 5/5/2022) về phương hướng phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, xác định nhiệm vụ cụ thể về xử lý ô nhiễm môi trường, đặc biệt là sông Tô Lịch.
Trong quá trình kiểm soát, cải thiện ô nhiễm môi trường sông Tô Lịch, TP Hà Nội đã triển khai các dự án đầu tư. Trong đó có dự án thoát nước nhằm cải thiện môi trường giai đoạn 1 và giai đoạn 2 sử dụng vốn ODA. Bao gồm cải tạo hạ tầng thoát nước khu vực nội thành Hà Nội, cải tạo kè và công trình hạ tầng kỹ thuật dọc sông Tô Lịch gồm cụm công trình đầu mối trạm bơm Yên Sở với 90m3/s, lắp đặt 1 trạm quan trắc tự động nước mặt trên sông Tô Lịch, xé dải phân cách mở rộng đường Láng kết hợp trồng cây xanh tuyến đường đi bộ dài gần 4km từ cầu Yên Hòa đến cầu Mọc, tạo cảnh quan ven sông Tô Lịch…
Hiện, TP Hà Nội đang triển khai xây dựng hệ thống thu gom nước thải và nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, sử dụng vốn ODA Nhật Bản. Trong đó xây dựng nhà máy xử lý nước thải công suất 270.000m3/ngày; xây dựng hệ thống thu gom, cống bao, hệ thống cống đấu nối trên sông Tô Lịch và sông Lừ, với tổng chiều dài cống các loại hơn 52km, đường kính cống từ 400mm - 2.400mm. Dự kiến đến năm 2024 sẽ hoàn thành dự án này.

Quang cảnh dòng sông Tô Lịch hiện tại đang bị ô nhiễm bởi 24 cửa xả nước thải của cư dân thành phố.
Ông Tuấn cho biết, dự án này sẽ triệt tiêu nguồn xả thải bẩn vào trong sông Tô Lịch.
Ngoài ra, TP Hà Nội cũng đang triển khai một dự án phục vụ chất lượng môi trường và phát triển hệ thống 4 sông nội đô: Tô Lịch, Kim Ngưu, Sét, Lừ, đã được UBND TP Hà Nội phê duyệt nhiệm vụ từ tháng 12/2021và có giao cho Sở TN&MT thực hiện.
Với việc triển khai Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị, TP Hà Nội đã họp và giao nhiệm vụ cho các Sở, Ngành và các cơ quan liên quan nghiên cứu để xử lý các nội dung liên quan đến sông Tô Lịch. TP Hà Nội cũng nghiên cứu đề xuất của Công ty JVE gồm giải pháp tổ chức cảnh quan, xử lý môi trường nước, chống ngập kết hợp với cao tốc ngầm.
Đề xuất này hướng tới 3 mục tiêu: Khôi phục, phát triển không gian, kiến trúc, cảnh quan, môi trường sông Tô Lịch; Kết hợp với giải pháp thoát nước công nghệ trong lưu vực sông cũng như giải quyết vấn đề ngập úng và đảm bảo điều kiện thoát nước tốt hơn; tổ chức triển khai tuyến giao thông ngầm dọc sông Tô Lịch.

Một góc phối ảnh tái hiện các triều đại bên bờ sông Tô Lịch.
Ông Tuấn cho rằng, dự án kết hợp 3 mục tiêu là công trình rất lớn, có ý nghĩa đặt biệt với Thủ đô.
Đóng góp ý kiến cho việc hồi sinh này, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, theo định hướng quy hoạch xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng phê duyệt; Quy hoạch thoát nước sông Tô Lịch đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 Thủ tướng phê duyệt tại quyết định 725 ngày 10/5/2013, xác định, sông Tô Lịch có nhiệm vụ chính là thoát nước cho Thủ đô Hà Nội, có chức năng là công trình đầu mối hạ tầng kỹ thuật thu gom nước mưa trong phạm vi lưu vực sông Tô Lịch để tự chảy xuống sông Nhuệ, khi nước sông Nhuệ <= 3,5m và được bơm cưỡng bức ra sông Hồng qua trạm bơm Yên Sở, với công suất 90m3/s khi mực nước sông Nhuệ dâng cao.

Một góc phối cảnh Đề án "Xây dựng hầm ngầm chống ngập kết hợp cao tốc ngầm và cải tạo sông Tô Lịch thành công viên Lịch sử - Văn hóa - Tâm linh" đoạt giải "Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội".
Việc đề xuất tạo ra các không gian đi bộ và xây dựng các công trình nổi trên mặt sông Tô Lịch mang đậm tính văn hóa lịch sử, là ý tưởng độc đáo có tính ứng dụng trong quá trình nghiên cứu, triển khai, lập hệ thống thiết kế đô thị dọc 2 tuyến đường trên địa bàn.
"Đồng thời, xây dựng hệ thống hầm ngầm kết hợp giao thông để tăng khả năng thoát nước cho lưu vực cho trận mưa 500mm là có cơ sở trong bối cảnh thực trạng biến đổi khí hậu và hiện tượng thời tiết cực đoan như hiện nay", ông Tuấn cho hay.
Việc này đồng nghĩa thay đổi chức năng của dòng sông Tô Lịch theo hướng trở thành 1 tuyến cảnh quan trong đô thị, chức năng thoát nước của sông Tô Lịch được thay thế bằng hệ thống hầm ngầm dọc sông, xác định trong quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt.
"Với các nội dung của đề xuất, các Sở, Ngành, thành phố sau khi nghiên cứu thấy rằng, đề xuất tiếp cận có định hướng tốt, có ý kiến của các nhà khoa học, chắc chắn đề xuất này cần được nghiên cứu điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô Hà Nội tới đây" ông Tuấn nhấn mạnh.
Nói về hợp tác giữa Nhật Bản và TP Hà Nội trong lĩnh vực cải thiện môi trường, ông Toriyama Jin - Bí thứ thứ hai, Ban kinh tế - Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam - cho biết, Nhật Bản đã hợp tác với Thủ đô Hà Nội trong nhiều năm nay về vấn đề cải thiện môi trường nước. Dự án cải thiện môi trường nước với TP Hà Nội đầu tiên được ký kết thỏa thuận quốc tế vào năm 1994. Dự án này khởi đầu cho nỗ lực xử lý nước thải của Hà Nội.
Năm 2013, dự án bảo trì hệ thống thoát nước Yên Xá đã được bắt đầu, đối với dự án này, Nhật Bản đã cung cấp khoản vay ODA khoảng 110 tỷ Yên (tương đương 1 tỷ USD). Với những nỗ lực hợp tác của 2 nước cho đến nay, môi trường nước của Hà Nội đã được cải thiện một phần.
"Gần đây ở Hà Nội đang đối mặt với thực trạng mưa to là ngập úng. Ở Nhật Bản có nhiều giải pháp để khắc phục vấn đề này, trong đó có hệ thống đường hầm thoát nước như nội dung đề xuất dự án mà chủ đề hội thảo đưa ra", ông Toriyama Jin nói.
Danh tính kẻ dùng súng bắn người phụ nữ tử vong do mâu thuẫn ở Đồng Nai
Pháp luật - 15 phút trướcGĐXH - Do mâu thuẫn cá nhân, Nguyễn Văn Dương lên mạng đặt mua súng rồi bắn vào người phụ nữ khiến nạn nhân tử vong.
Bắt giữ người đàn ông bị truy nã sau 36 năm lẩn trốn
Pháp luật - 46 phút trướcGĐXH - Đối tượng Đinh Nhiên vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Trị bắt giữ sau 36 năm lẩn trốn.
Hà Nội cấp bách kiểm soát ô nhiễm không khí bằng nhiều nhóm biện pháp 'đánh thẳng' vào các nguồn phát thải lớn
Thời sự - 47 phút trướcGĐXH - Trước tình trạng chất lượng không khí liên tục ở mức xấu và có thời điểm chạm ngưỡng nguy hại, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Đại Thắng vừa ký ban hành Chỉ thị số 19/CT-UBND ngày 10/12/2025 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí trên địa bàn Thành phố.
Đến nhà con nợ đòi tiền, người đàn ông bị 5 đối tượng trói tay chân, đánh tử vong ở Bắc Ninh
Pháp luật - 50 phút trướcGĐXH - Mâu thuẫn trong chuyện tiền bạc, ông Mong tìm đến nhà Hậu để đòi nợ thì xảy ra xô xát. Tại đây, nạn nhân đã bị 5 đối tượng khống chế, trói và hành hung dẫn đến tử vong. Sau 5 giờ truy xét, Công an tỉnh Bắc Ninh đã bắt giữ khẩn cấp toàn bộ nhóm nghi phạm.
Hội thi 'Sứ giả nhân ái Everest' sân chơi cho trẻ 5 - 6 tuổi
Giáo dục - 1 giờ trướcHội thi "Sứ giả nhân ái" do Hệ thống giáo dục Everest Schools tổ chức đã trở lại, hứa hẹn là một trong những sự kiện nghệ thuật, giáo dục đáng chú ý nhất dành cho trẻ mầm non Hà Nội những tháng cuối năm.
Tháng sinh Âm lịch của người biết kiếm tiền, sớm đưa cuộc đời lên đỉnh cao
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Những ai thuộc 3 tháng Âm lịch dưới đây không chỉ biết kiếm tiền mà còn biết giữ của, vượt qua khó khăn rất nhanh và sớm xây dựng cuộc sống giàu có, sung túc.
Top con giáp có tài lộc rực rỡ năm Bính Ngọ 2026
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Theo các chuyên gia phong thủy, năm Bính Ngọ 2026 được xem là thời điểm nhiều con giáp bước vào chu kỳ may mắn mới.
Đăng ký tạm trú online diễn ra nhanh gọn, tiết kiệm thời gian khi thực hiện các bước này
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Việc đăng ký tạm trú online hiện nay rất tiện lợi. Người dân có thể thực hiện trên Cổng Dịch vụ công Bộ Công an hoặc thông qua ứng dụng VNeID.
Tóm gọn đối tượng trộm xe máy trong đêm khi đang tìm chỗ tiêu thụ
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Công an TP Hà Nội cho biết, đã bắt giữ một đối tượng trộm cắp tài sản tại khu vực phường Kiến Hưng khi đối tượng đang trên đường đi tiêu thụ.
Miền Bắc lại đón không khí lạnh mạnh tăng cường?
Thời sự - 5 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, do ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh từ đêm nay Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa to kèm theo dông sét, nhiệt độ giảm. Từ ngày 13/11, hai khu vực này trời chuyển rét.
Bị người yêu online tống tiền, cô gái suýt mất hơn 4 tỷ đồng
Pháp luậtGĐXH - Sau khi quen và trò chuyện tình cảm với một người trên mạng xã hội, chị T. dần bị cuốn vào “vòng xoáy” lừa đảo, suýt mất 4 tỷ đồng.



