Sau vụ tiêu cực nâng điểm thi THPT Quốc gia 2018 tại Hà Giang: Những lỗ hổng cần “bịt”
GiadinhNet - Xung quanh vụ việc tiêu cực trong kỳ thi THPT Quốc gia tại Hà Giang, một số chuyên gia cho rằng kỳ thi đã bộc lộ hạn chế quá nhiều lỗ hổng cần điều chỉnh, thậm chí tách lại kỳ thi tuyển sinh đại học riêng.

Nhiều ý kiến cho rằng, kỳ thi THPT Quốc gia cần được điều chỉnh và Bộ GD&ĐT tham gia chấm thi thay vì để các địa phương tự chấm. Ảnh minh họa: Q.Anh
Kẽ hở trong công tác chấm thi
Bộ GD&ĐT và tỉnh Hà Giang vừa công bố kết quả rà soát, điều tra nghi vấn điểm thi cao bất thường tại Hà Giang. Theo đó, làm rõ ông Vũ Trọng Lương, Phó Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, Sở GD&ĐT Hà Giang can thiệp làm thay đổi điểm thi của 114 thí sinh lên toàn điểm 9 - 10 khiến dư luận hết sức “choáng váng” bởi tính chất nghiêm trọng của vụ việc, đồng thời đặt dấu hỏi cho tính công bằng của cả kỳ thi THPT Quốc gia 2018.
Theo TS Quách Tuấn Ngọc (nguyên Cục trưởng Cục CNTT, Bộ GD&ĐT), thi các môn theo hình thức tự luận, tiêu cực sửa bài thi là rất khó vì có rọc phách. Nếu dồn túi 2 lần không thể nào biết bài của ai mà sửa bài thi. Còn kỳ thi THPT Quốc gia hiện nay, phiếu trả lời trắc nghiệm hoàn toàn không có phách nên bất kỳ ai cũng có thể biết phiếu trả lời này là của ai và dễ dàng tìm ra phiếu của một thí sinh nào đấy, đây là một lỗ hổng lớn. Quy trình chấm trắc nghiệm hiện nay rất thích hợp cho việc một trường đại học tổ chức thi. Còn thi tại địa phương thì có thể nói quy trình đó là chưa hoặc không phù hợp, nhất là khâu chấm và kiểm dò, rất có cơ hội cho con người can thiệp.
Cũng theo TS Quách Tuấn Ngọc, nếu so sánh giữa thời thi “ba chung” và kỳ thi “2 trong 1” (từ 2015), thứ hạng sắp xếp của các tỉnh, thành trên bản đồ điểm thi toàn quốc bị xáo trộn. Nhiều tỉnh ngày xưa ở nhóm dưới, nay nhảy lên sánh vai với top 10. Dù hiện nay có thêm cán bộ coi thi từ các trường ĐH, nhưng còn nhiều nơi là do cán bộ địa phương chủ động làm hết nên càng có cơ hội xảy ra tiêu cực, bởi người cùng địa phương, làm tại địa phương kiểu gì cũng có những mối quan hệ riêng tư… Độ tin cậy kết quả kỳ thi đương nhiên có phần suy giảm nếu không muốn nói là không thể tin được.
Kỳ thi đánh giá năng lực nào của học sinh?

Phổ điểm môn Toán ở Hà Giang rất cao cho thấy sự bất thường trong chấm thi. Nguồn: Bộ GD&ĐT
Sau vài năm tổ chức kỳ thi Quốc gia, TS Quách Tuấn Ngọc đặt ra câu hỏi: “Kỳ thi THPT Quốc gia được cho là đánh giá năng lực là đánh giá năng lực nào? Năng lực đoán đáp số? Năng lực phản biện? Năng lực sáng tạo? Thực sự, chưa hiểu đánh giá năng lực ở kỳ thi này là gì. Để đảm bảo chất lượng “đầu vào”, các trường đại học nên chủ động đánh giá lại năng lực thật của thí sinh trước khi cho họ vào ngồi học. Ví dụ, năng lực giải lại bài toán đã thi, xem giải lại có được không, hay chỉ là ngồi vấn đáp một chút thôi… Như vậy, đảm bảo sẽ biết được điểm của thí sinh có thực chất thật hay không?”.
Theo dõi vụ việc tiêu cực tại Hà Giang trong những ngày qua, ThS Nguyễn Sóng Hiền – Nghiên cứu sinh tại ĐH Newcastle (Australia) cho biết, những năm vừa qua, kỳ thi THPT Quốc gia có một số ưu điểm, song hiện nay còn bộc lộ nhiều bất cập trong việc đánh giá năng lực riêng của mỗi học sinh. Việc chỉ dùng duy nhất điểm thi tốt nghiệp cấp ba để làm cơ sở cho đầu vào các trường ĐH và CĐ sẽ khó đánh giá một cách khách quan và chính xác năng lực riêng của các em. Và vô tình những nỗ lực của ba năm học của các em chỉ được quyết định bởi một kỳ thi và những gì các em nỗ lực cho mỗi một học của mình trong suốt ba năm trở thành vô nghĩa, học bạ của các em suốt ba năm cũng trở nên vô giá trị. “Theo cá nhân tôi chúng ta nên xét tốt nghiệp cấp ba cho các em cần phải dựa trên điểm học bạ ở mỗi môn của các em đã đạt được trong ba năm các em đã phấn đấu. Ngoài ra, có thể tham khảo giáo dục bên Úc, việc xét tốt nghiệp cấp 3 và xét tuyển đầu vào ĐH được dựa trên kết quả của học sinh học ở trường trong suốt hai năm cấp ba và điểm thi cuối kỳ lớp 12 được xem là kỳ thi tốt nghiệp cấp ba. Việc xét tốt nghiệp cấp 3 và xét đầu vào ĐH là do hai cơ quan khác biệt thực hiện, đảm bảo công khai, minh bạch và công bằng”, ThS Hiền chia sẻ thêm.
Nên để Bộ GD&ĐT chấm thi?
PGS.TS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam cho rằng, việc Hà Giang có điểm thi THPT Quốc gia cao bất thường nên thanh tra vào cuộc, phát hiện hơn 300 bài thi được nâng điểm, bản chất không ảnh hưởng quyền lợi của thí sinh. Tuy nhiên, khó có thể tin sự việc hơn 300 bài thi thay đổi điểm chỉ liên quan tới một cá nhân. Vì vậy, rất cần cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ. Ngoài ra, có phải chỉ riêng Hà Giang xảy ra tình trạng trên, hay đây chỉ là không may mà bị phát hiện? Cần phải xử lý nghiêm để răn đe cho kỳ thi năm sau, chứ không để tái diễn.
Đánh giá về kỳ thi, PGS Trần Xuân Nhĩ cho rằng: “Thời gian qua, việc giám sát khâu coi thi đã làm tốt, nhưng khâu chấm thi để đảm bảo công bằng, khách quan thì chưa làm được. Bộ GD&ĐT nên có nhận định, năm nay tỉnh nào gặp khó khăn trong công tác tổ chức thi, năm sau sẽ giám sát sâu hơn không những ở khâu coi thi mà cả chấm thi. Tuy nhiên, không cần thiết phải chuyển bài thi của thí sinh trong cả nước tập trung về một chỗ để chấm, mà xem xét địa phương nào làm tốt, bảo đảm khách quan thì cứ để họ làm”.
Đề xuất hạn chế tiêu cực xảy ra, TS Quách Tuấn Ngọc cho rằng: “Năm nay, một cán bộ Sở GD&ĐT Hà Giang can thiệp về điểm thi, nhưng qua đó mới thấy các lỗ hổng ở các khâu và ở các nơi. Theo tôi hiểu qua các báo thì anh ta sửa trực tiếp vào file kết quả (file ảnh) rồi gửi về Bộ đĩa CD1. Xong, anh ta bình tĩnh quay sang sửa bài trên giấy. Do đó, để khắc phục tình trạng này, sau khi thi xong (rọc phách nếu có thì càng tốt) và quét ảnh xong thì truyền file về Bộ GD&ĐT ngay lập tức và nếu mà Bộ cũng chấm độc lập trên file ảnh này (Đĩa CD1) thì rất tốt. Ngoài ra, tổ chức chấm theo Cụm (theo vùng miền) do trường ĐH chủ trì. Nghĩa là sau khi thi xong thì niêm phong ngay túi bài thi, chuyển về chấm theo Cụm”.
Về đề nghị nên chuyển hết số bài thi THPT Quốc gia của thí sinh về Bộ GD&ĐT chấm để kiểm soát, tránh tiêu cực, nhiều ý kiến cho rằng, đây là cách làm cổ điển. Điều quan trọng là cần xử lý nghiêm vi phạm để sang năm các địa phương được giao quyền tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia sẽ làm nghiêm túc và chặt chẽ. Ngoài ra, cũng có nhiều chuyên gia cho rằng, cần tiếp tục thảo luận có nên để công nhận tốt nghiệp THPT do các địa phương tự xét, còn Bộ GD&ĐT hay các trường ĐH tổ chức thi tuyển, xét tuyển vào ĐH?
Liên quan tới xử lý sai phạm trong vụ việc tiêu cực nâng điểm thi THPT Quốc gia 2018 tại Hà Giang, trả lời trước báo giới, ông Trần Đức Quý - Phó Chủ tịch UBND Hà Giang cho biết: “Hiện các cơ quan điều tra vẫn đang tiếp tục làm việc. Sai ở mức độ nào, sai ở đâu và bao gồm những ai thì sẽ trả lời sau vì cơ quan điều tra vẫn đang tiếp tục làm việc. Sau khi sự việc xảy ra, chúng tôi xác định phải xử lý vụ việc một cách nghiêm túc, vào ai, vi phạm vào điều nào, khoản nào thì phải xử lý theo đúng quy định. Nếu đúng phải khởi tố thì sẽ khởi tố, đuổi việc hay cảnh cáo… đều phải làm đúng quy định, đúng người, đúng việc”.
Trước đó, thông tin nhiều thí sinh ở Hà Giang đạt điểm 9,10 trong kỳ thi THPT Quốc gia lại chỉ đạt điểm trung bình trong kỳ thi thử trước đó khiến dư luận nghi ngờ về tính minh bạch của kỳ thi. Ngày 14/7, đoàn công tác của Bộ GĐ&ĐT lên Hà Giang để phối hợp điều tra nghi vấn điểm thi cao bất thường. Chiều 17/7, Bộ GD&ĐT phối hợp với UBND tỉnh Hà Giang tổ chức họp báo công bố kết quả rà soát. Theo đó, một cán bộ chấm thi đã có tác động làm thay đổi điểm số của thí sinh trên máy tính. Kết quả chấm thẩm định cũng cho thấy, 114 thí sinh với 330 bài thi được chỉnh sửa để nâng điểm từ 1,0 cho đến 8,75 điểm mỗi môn. Bộ GD&ĐT cho biết, kết quả thẩm định sẽ là kết quả chính của các thí sinh, thay thế cho kết quả đã công bố ngày 11/7.
Tối ngày 17/7, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gửi Bộ GD&ĐT, Bộ Công an về kết quả thi bất thường tại kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018 tại Hà Giang. Thủ tướng ghi nhận, biểu dương Bộ GD&ĐT, Bộ Công an đã kịp thời, khẩn trương rà soát, xác minh kết quả thi bất thường kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018 tại đây. Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ GD&ĐT chỉ đạo điều tra, xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định của pháp luật. Bộ GD&ĐT phát huy ưu điểm của kỳ thi THPT Quốc gia những năm qua, tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy trình kỹ thuật bảo đảm giám sát chặt chẽ, khách quan, minh bạch đối với tất cả các khâu của kỳ thi THPT Quốc gia.
Quang Anh

Tử vi tháng 6 âm lịch 2025: Con giáp tuổi Hợi thăng hoa rực rỡ, tuổi Tuất cần thận trọng
Đời sống - 27 phút trướcGĐXH – Dự báo tử vi tháng 6 âm lịch 2025, chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, con giáp tuổi Hợi báo hiệu một giai đoạn thăng hoa rực rỡ ở mọi phương diện. Trong khi đó, tuổi Tuất lại cần thận trọng điều dưới đây.

Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có hậu vận sung túc khó ai sánh kịp
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Người sinh vào những ngày Âm lịch kết thúc bằng con số đặc biệt dưới đây thường có điểm chung là tuổi trẻ vất vả, nhưng càng trưởng thành lại càng "lên hương".

Quyết liệt triệt phá hàng giả, thực phẩm bẩn để bảo vệ người tiêu dùng
Xã hội - 2 giờ trướcGĐXH - Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, Công an tỉnh Nghệ An đã phát hiện, xử lý gần 900 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng cấm, thực phẩm bẩn, gian lận thương mại, thu giữ tang vật trị giá khoảng 18 tỷ đồng.

Lào Cai: Triệt phá đường dây vận chuyển 235 kg bạc tinh khiết qua biên giới
Pháp luật - 2 giờ trướcBộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa triệt phá đường dây vận chuyển trái phép 235 kg bạc tinh khiết từ Trung Quốc, bắt giữ 1 người Trung Quốc, triệu tập 5 người Việt.

Chênh lệch 15,5 điểm, hiệu trưởng trường tuyển 3 môn 10 điểm nói: 'Không bất ngờ'
Giáo dục - 4 giờ trướcTrường THPT có điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 cao nhất của Hà Nội năm nay là 25,5, chênh lệch tới 15,5 điểm so với trường có điểm chuẩn thấp nhất (10 điểm), đặt ra vấn đề chất lượng giáo dục ở nội đô và vùng ven đang có quá nhiều khác biệt.

Năm 2025, học sinh sẽ không được lái xe máy dưới 50cc khi chưa thực hiện quy định này
Giáo dục - 4 giờ trướcGĐXH - Theo quy định của pháp luật, học sinh không được lái xe máy dưới 50cc khi chưa đủ tuổi. Vậy từ bao nhiêu tuổi học sinh được sử dụng loại xe này?

Cháy chung cư Độc Lập, 8 người chết: Chập điện từ máy sấy, tủ lạnh gây hỏa hoạn
Thời sự - 4 giờ trướcNguyên nhân ban đầu vụ cháy khiến 8 người thiệt mạng ở chung cư Độc Lập được xác định do chập điện dẫn ra máy sấy quần áo và tủ lạnh để ở khu vực bị che chắn.

Miền Bắc bao giờ kết thúc hai đợt mưa lớn?
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, nhiều nơi ở Bắc Bộ có mưa to, có nơi mưa rất to. Nguy cơ gây ra ngập úng, sạt lở đất và lũ quét. Dự báo đến ngày 13/7, mưa lớn giảm dần.

Tin sáng 11/7: Miền Bắc bước vào 2 đợt mưa lớn dồn dập; triệu tập nhiều chủ tài khoản Facebook tung tin sai sự thật về 'số điện tăng bất thường'
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - Từ chiều tối ngày 10/7 đến ngày 12/7, khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to; Cơ quan chức năng đã triệu tập nhiều chủ tài khoản Facebook đăng tải thông tin tiêu cực, sai sự thật về hóa đơn tiền điện tháng 6/2025 tăng cao đột biến.

Càng về cuối tháng 6 âm lịch 2025, con giáp tuổi Ngọ càng đón nhận nhiều tin vui
Đời sống - 16 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, tháng 6 âm lịch 2025 là một tháng đầy hứa hẹn và nhiều điểm sáng cho người tuổi Ngọ. Càng về cuối tháng, con giáp này càng đón nhận tin vui.

Năm 2025, học sinh sẽ không được lái xe máy dưới 50cc khi chưa thực hiện quy định này
Giáo dụcGĐXH - Theo quy định của pháp luật, học sinh không được lái xe máy dưới 50cc khi chưa đủ tuổi. Vậy từ bao nhiêu tuổi học sinh được sử dụng loại xe này?