Xôi 7 màu vùng Tây Bắc làm từ những nguyên liệu gì, hương vị thơm ngon thế nào mà được tạp chí quốc tế ca ngợi?
GiadinhNet - Ghé những khu chợ vùng cao vùng Tây Bắc, khách du lịch rất dễ bắt gặp những gánh hàng xôi 7 màu sắc, hương thơm của nếp dẻo thơm lừng. Đồng bào dân tộc thiểu số đã sử dụng các loại nguyên liệu tự nhiên để làm nên màu sắc hấp dẫn cho món ăn này.
Xôi 7 màu – Đặc sản Tây Bắc
Nhiều khách du lịch gọi thứ xôi này là xôi cầu vồng bởi nó mang đủ 7 màu sắc rực rỡ nhất: đỏ cam, tím, xanh lam, nâu,… Trong những buổi chợ phiên thị trấn Sa Pa (Lào Cai), thứ xôi 7 màu này thu hút rất nhiều khách du lịch. Bên cạnh các loại đặc sản thường thấy như hạt dẻ nóng, bánh chưng gù,… loại xôi 7 màu mang màu sắc riêng biệt, hấp dẫn hơn. Không chỉ nhờ màu sắc rực rỡ mà còn là hương thơm của gạo nếp đặc trưng của vùng cao.
Người dân tộc Nùng Dín chính là những người làm nên món xôi 7 sắc màu này. Đằng sau món ăn này, người dân dộc Nùng Dín đã thổi hồn câu chuyện ý nghĩa. Họ thường kể lại với nhau rằng, trước đây ở vùng đã có một cuộc xâm lăng của những kẻ ngoại xâm, những người dân tộc Nùng Dín đã đứng lên chiến đấu anh dũng. Cuộc chiến đấu đó kéo dài suốt 7 tháng và rất nhiều người đã hy sinh. Để ghi nhớ công ơn những anh hùng, người dân tộc Nùng Dín đã làm nên thứ xôi 7 màu này với từng ý nghĩa riêng: số 7 tượng trưng cho 7 tháng chiến đấu, màu đỏ tượng trưng cho màu máu và sự chiến thắng, màu vàng tượng trưng cho sự li tán, màu xanh cho mùa xuân chiến thắng,… Chính từ nguồn gốc đó, người Nùng Dín không chỉ xem xôi 7 màu là một món ăn đặc sản mà còn là một biểu tượng ẩm thực đặc trưng của họ.
Một điều đặc biệt, để làm ra 7 màu xôi này, những người đồng bào sử dụng hoàn toàn nguyên liệu từ tự nhiên. Các loại nguyên liệu được người Nùng Dín sử dụng để làm nên màu sắc cho xôi là: nghệ, hoa vàng, tro bếp, xôi hoa, lá xôi đũa,… Tuy nhiên, không phải là cứ xay nhuyễn các nguyên liệu trên rồi đem ngâm với nếp thì sẽ cho ra màu xôi đẹp. Quá trình ngâm xôi cũng là quá trình kết hợp màu sắc với nhau để cho ra những màu khó như tím hay đỏ thẫm. Chẳng hạn, để nhuộm xôi màu tím, cần sử dụng màu đỏ từ lá xôi đũa kết hợp với tro bếp theo tỷ lệ hợp lý rồi mới đem đi ngâm với gạo nếp. Còn với màu đỏ thẫm, cần mang gạo nếp đã ngâm đỏ với lá xôi đũa trước, sau đó kết hợp cùng lá xôi hoa để cho ra sắc thẫm. Với màu xanh thì nguyên liệu tạo màu chính là xôi hoa và tro bếp. Còn màu vàng sử dụng nguyên liệu là nghệ.
Một điều quan trọng nhất là khi ngâm gạo nếp với nguyên liệu tạo màu, cần sử dụng đúng tỷ lệ thì mới cho ra màu xôi đẹp mà đúng. Chỉ cần sai tỷ lệ, màu sắc của xôi sẽ không được như ý. Điều này đòi hỏi những người đồng bào dân tộc phải nắm rõ các công thức tạo màu xôi và tỷ lệ chia màu đạt đến độ chính xác nhất.
Sau khi tạo màu cho xôi, công đoạn đồ cũng cầu kỳ không kém. Theo lời kể của những người phụ nữ bán hàng ở chợ phiên Sa Pa, gạo nếp sau khi đã tạo màu cần được vớt ra, đãi sạch và nấu riêng từng màu ở từng nồi để tránh màu xôi lẫn vào nhau. Thêm lưu ý khác là khi nấu xôi không nên cho bất cứ nguyên liệu khác như muối, bột ngọt,… vì sẽ làm xấu màu của xôi.
Hương vị thơm ngon khó cưỡng của xôi 7 màu
Xôi 7 màu không chỉ đẹp mắt mà còn vương vấn khách du lịch bởi hương vị dẻo bùi, mùi thơm ấm nóng của vùng cao. Mùi gạo nếp thơm phức cùng hương mùi lá rừng khiến người ta không thể nào quên được hương vị đặc trưng nơi núi rừng Tây Bắc.
Theo chị Khánh Huyền (khách du lịch tại chợ thị trấn Sa Pa): "Tôi đã nghe nhiều về xôi 7 màu rồi, lần này quyết tâm đến chợ phiên để thưởng thức cho bằng được món này. Cảm nhận đầu tiên khi ăn xôi là gạo nếp ở đây dẻo, bùi, người ta đem nấu với nhiều loại nguyên liệu của rừng nên có mùi thơm đặc trưng mà ở vùng khác không có".
Xôi 7 màu tuy làm cầu kỳ nhưng cách thưởng thức lại rất giản dị, gần gũi. Chỉ cần bốc một nắm xôi nóng hổi và chấm vào đĩa muối vừng, muối lạc là có thể thưởng thức ngay được. Thông thường, những gánh hàng xôi của người đồng bào dân tộc khá đơn giản, không có quá nhiều phần nguyên liệu ăn kèm như chà bông, hành phi hay đậu xanh như ở Hà Nội. Nhưng chính vì thế mà xôi 7 màu luôn mang một hương vị riêng, đậm đà và nóng ấm hương vị núi rừng Tây Bắc.
Đối với người Nùng Dín, họ xem xôi 7 màu là món ăn mang ý nghĩa quan trọng, thường được dâng lên bàn thờ tổ tiên trong những ngày Tết đầu năm. Điều đó cũng thể hiện sự cầu mong may mắn cho một năm mới. Ngoài ra, vào dịp cúng rằm tháng 7 Âm lịch, người dân tộc cũng sẽ nấu món xôi này để ghi nhớ lịch sử oanh liệt của họ.
Nếu có dịp được ghé Tây Bắc, đừng quên thưởng thức món xôi 7 màu ở ngay tại những buổi chợ phiên của vùng cao.
Tìm thấy hợp chất chống ung thư có trong món ăn quen thuộc này của người Việt
Ăn - 4 giờ trướcGĐXH - Isoflavone là hợp chất phổ biến trong nhiều món ăn truyền thống của người Á Đông, đặc biệt là các món chế biến từ đậu nành.
Món ngon mùa Đông bổ, rẻ: Loại trứng nhỏ xíu chỉ hơn 1000k/quả nhưng bổ hơn trứng gà, ngày lạnh làm những món này ngon tuyệt lại dễ làm
Ăn - 7 giờ trướcGĐXH - Loại trứng này tuy nhỏ hơn trứng gà, giá chưa tới 1000 đồng/quả nhưng rất bổ dưỡng. Ngày lạnh, bạn có thể tham khảo cách chế biến món ngon dưới đây, tạo nên các món ăn tốt cho bệnh mất ngủ hay quên, cao huyết áp…
Bữa tối mà nấu 3 món tuy đơn giản nhưng ngon miệng và bổ dưỡng này sẽ cho thấy tâm huyết và tình yêu thương của bạn
Ăn - 7 giờ trướcTrong cuộc sống bận rộn, việc chuẩn bị bữa tối cho gia đình một cách chu đáo chính là một loại hạnh phúc và một cách thể hiện tình yêu thương.
Quế Vân cho viên đá vào nồi cơm khiến cộng đồng mạng tranh cãi
Mẹo nấu nướng - 12 giờ trướcGĐXH - Cách làm của cô nhận được nhiều bình luận trái chiều từ cộng đồng mạng. Nhiều người tỏ ra ngạc nhiên trước việc Quế Vân cho viên đá vào nồi cơm.
Cách làm cá kèo kho nghệ cực đơn giản
Ăn - 15 giờ trướcCá kèo kho nghệ là món ăn dân dã, dễ chế biến được nhiều gia đình yêu thích, món ăn này vô cùng hao cơm.
Khám phá phong vị đặc sắc trong thực đơn cỗ cưới tại miền Nam
Ăn - 15 giờ trướcGĐXH - Thực đơn cưới miền Nam là sự kết hợp hoàn hảo của các món ăn đậm chất truyền thống, mang đến hương vị quê hương thân thuộc và tạo không khí ấm cúng. Các món đám cưới miền Nam không chỉ ngon miệng mà còn gắn kết mọi người trong ngày trọng đại.
Chưa bao giờ làm trứng gà ngâm tương lại dễ như thế, dắt túi 2 mẹo nhỏ, làm mẻ trứng nào cũng thơm ngon, nịnh mắt
Ăn - 1 ngày trướcChuẩn bị sẵn cơm nóng thôi nào vì món trứng gà ngâm tương thơm ngon, đậm đà này sẽ là món ăn kèm "ruột" của bạn cho bữa sáng, bữa trưa và bữa tối! Nếu bạn chưa bao giờ thử công thức trứng gà ngâm tương này, bạn thực sự đã bỏ lỡ một món ngon tuyệt vời.
2 mỹ nhân 'Sex and the City' lộ rõ thần sắc xinh đẹp khi xuất hiện cùng khung hình, có 1 điểm chung trong ăn uống mà ít người biết
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Kristin Davis và Cynthia Nixon đều coi trứng gà là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống của họ.
Tô mắm chưng của má
Ẩm thực 360 - 1 ngày trướcMá tôi có niềm đam mê bất tận với nghề làm mắm. Mà đã là người miền Tây thì không ai là không biết ăn mắm hoặc từng ngửi thấy mùi mắm trong nhà.
15 mâm cỗ đám cưới miền Trung vừa ngon lại bắt mắt, ai nhìn muốn cũng muốn ăn ngay
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Để có một đám cưới theo phong cách miền Trung thật hoàn hảo thì thực đơn cho mâm cỗ trong đám cưới miền Trung không thể thiếu các món ăn mang đậm chất văn hóa vùng miền, đơn giản, tinh tế, phù hợp với ngân sách và hài lòng khách mời.
Lễ hội ẩm thực Hà Nội sẽ diễn ra từ 29/11 đến 1/12, nhiều đặc sản vùng miền và gian hàng Đại sứ quán nhiều nước
ĂnGĐXH - Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội được tổ chức tại Công viên Thống Nhất có ý nghĩa quan trọng nhằm bảo tồn, phát huy giá trị ẩm thực, đặc biệt là sản phẩm của làng nghề truyền thống, nhằm lan tỏa, gìn giữ, lưu truyền các giá trị ẩm thực.