Hà Nội
23°C / 22-25°C

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc

Thứ bảy, 19:46 09/09/2023 | Ăn

GĐXH - Xôi ngũ sắc là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, đặc biệt là các dân tộc Tày, Nùng. Đây chính là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ các nguyên liệu tự nhiên, vừa thơm ngon mà lại không kém phần bắt mắt.

Cách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay vừa ngon vừa bổ dưỡngCách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay vừa ngon vừa bổ dưỡng

GĐXH - Cách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay không hề khó với 4 bước đơn giản được chia sẻ bởi bạn Thảo Nguyên (đến từ Sơn La).

Món đặc sản vùng cao xôi ngũ sắc có ý nghĩa như thế nào?

Món xôi ngũ sắc là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp kết hợp với các nguyên liệu đặc trưng. Trong đó, để tạo nên màu sắc đẹp mắt mà không dùng phẩm màu thì người dân vùng cao đã sử dụng màu sắc tự nhiên từ các loại hoa quả, rau củ và lá cây nên rất an toàn cho sức khỏe.

xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ của người đồng bào dân tộc miền núi. Đặc biệt, trong các dịp tết, nhiều nơi còn tổ chức cuộc thi về trang trí mâm xôi ngũ sắc cho người dân có dịp trổ tài ý tưởng.

Vào các dịp lễ tết, hiếu, hỷ, bạn sẽ thấy xuất hiện món ăn này trong các mâm cỗ. Đa phần trong những dịp này, xôi ngũ sắc sẽ mang tone màu chủ đạo là đỏ, đen, tím, trắng, vàng. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có thêm các màu sắc khác như xanh dương, xanh lá,... tùy theo nguyên liệu màu sắc của các loại rau, củ, quả, lá cây mà người dân chuẩn bị.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 2.

Mâm xôi ngũ sắc được trang trí kì công dưới những đôi bàn tay khéo léo và tư duy nghệ thuật đầy sáng tạo của người dân vùng cao.

Theo quan niệm của người dân tộc: Màu đỏ là khát vọng sống và ước mơ; màu tím là đất đai trù phú; màu vàng là ấm no và phồn thịnh, bình an; màu xanh là núi rừng, môi trường sống, nương rẫy; màu trắng là tình người như tình yêu, tình thân, tình yêu thủy chung,… Hoặc cũng có khái niệm khác màu của Ngũ hành (Kim (kim loại) – trắng, Mộc (cây cối) – xanh lá, Thủy (nước) – đen, xanh dương, Hỏa (lửa) – đỏ, tím, cam, Thổ (đất) – vàng) thể hiện môi trường sống xung quanh họ chứ không nhất thiết theo đúng thuyết ngũ hành như chúng ta biết.

Những loại rau, củ, quả nào có thể tạo màu được cho xôi ngũ sắc? 

Để tạo màu sắc cho món xôi vừa đẹp vừa tự nhiên mà lại đảm bảo an toàn sức khỏe, người dân sẽ chọn những nguyên liệu tự nhiên như: màu xanh lá (lá chuối, lá dứa, lá gừng, lá nếp,...); màu đỏ (cam, gấc,...); màu vàng (nghệ, quả dành dành,...); màu tím (lá cẩm, quả mùng tơi, lá cây cau, lá cơm đen,...); màu đen (nếp cẩm,...);... màu trắng thì để nguyên màu của gạo nếp.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 3.

Gạo nếp sau khi được ngâm với các loại nước rau củ sẽ được lên màu đậm, nhìn rất đẹp mắt.

Trước khi đồ xôi, người dân sẽ phải chế lấy nước của các loại rau củ này. Sau đó, đem ngâm gạo nếp với các loại nước rau củ trong vòng ít nhất 4 giờ đồng hồ để cho màu sắc được ngấm vào gạo. Sau khi đủ thời gian ngâm và lên màu, người dân mới bắt đầu mang xôi đi đồ. Để các màu xôi được đẹp nguyên vẹn, mỗi một loại xôi sẽ được đồ trong một chõ riêng để không bị lẫn màu.

Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt. Mỗi loại xôi màu đều có hương vị đặc trưng riêng, tạo nên sự phong phú và đa dạng cho xôi ngũ sắc truyền thống.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 4.

Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt.

Việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để tạo màu sắc cho xôi ngũ sắc không chỉ giúp món xôi được trở nên bắt mắt mà còn tốt cho sức khỏe con người. Chính vì vậy, người dân thường sẽ sử dụng các loại nguyên liệu màu tự nhiên thay vì sử dụng màu hóa chất tổng hợp độc hại.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 5.

Món xôi ngũ sắc được bày ở vị trí chính giữa mâm cỗ để tạo điểm nhấn

Có thể nói, món xôi ngũ sắc của người dân tộc khá đa dạng về màu sắc và hương vị. Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 6.

Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.

Nếu có dịp được tìm hiểu về văn hóa ẩm thực của các dân tộc vùng cao, nhất định nên thử ngay món xôi ngũ sắc đặc biệt này. Ngoài ra, bạn đừng quên thưởng thức thêm các món ăn kèm xôi ngũ sắc như: gà nướng, lợn tên lửa, lạp xưởng hun khói,... Khi được nếm trải nhiều mĩ vị nhân gian sẽ giúp mỗi chúng ra hiểu thêm về sự đa dạng trong nền ẩm thực Việt Nam.

13 món ngon đặc trưng không nên bỏ lỡ khi đi Lễ hội Ẩm thực Hàn tại Việt Nam13 món ngon đặc trưng không nên bỏ lỡ khi đi Lễ hội Ẩm thực Hàn tại Việt Nam

GĐXH - Nhắc đến xứ sở kim chi thì không thể bỏ lỡ nền ẩm thực phong phú, đa dạng và bắt mắt. Bài viết dưới đây sẽ gợi ý những món ăn ngon đặc trưng trong nền ẩm thực Hàn Quốc mà bạn nhất định nên thử. Nhất là dịp Lễ hội Ẩm thực Hàn Quốc diễn ra tại Việt Nam từ 7 đến 10/9 này.

Những món ăn ngon đặc trưng của mùa thu Hà Nội khiến ai ăn cũng ghiềnNhững món ăn ngon đặc trưng của mùa thu Hà Nội khiến ai ăn cũng ghiền

GĐXH - Những món ăn vặt như: Cốm làng Vòng, cafe trứng... khiến mùa thu Hà Nội càng trở nên trọn vẹn trong lòng mỗi người.

Những món chè ngon đặc trưng mùa thu Hà Nội mà ai cũng nên thửNhững món chè ngon đặc trưng mùa thu Hà Nội mà ai cũng nên thử

GĐXH - Vào mùa thu Hà Nội, tiết trời mát mẻ với ánh nắng dịu dàng rất thích hợp để bạn thử ngay những món chè ngon mang hương vị nhẹ nhàng như thời tiết Hà Nội sang thu. Hãy cùng chúng tôi khám phá nét ẩm thực ngọt của mùa thu Hà Nội qua những món chè đặc trưng dưới đây.

Bảo An
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Miếng pizza bạn thích bộc lộ 'sự thật thú vị'

Miếng pizza bạn thích bộc lộ 'sự thật thú vị'

Ẩm thực 360 - 9 giờ trước

GĐXH - Miếng pizza bạn thích bộc lộ vấn đề đang khiến bạn stress và khó chịu gần đây.

Cô bé 11 tuổi nấu ăn cho cả gia đình khiến hội chị em 'muối mặt' với tài năng này

Cô bé 11 tuổi nấu ăn cho cả gia đình khiến hội chị em 'muối mặt' với tài năng này

Ăn - 10 giờ trước

Với tài năng nấu nướng của mình bé gái 11 tuổi không chỉ khiến dân tình ngỡ ngàng mà còn thi nhau bào “xin vía”.

Cách làm cơm rang coca vừa lạ vừa ngon

Cách làm cơm rang coca vừa lạ vừa ngon

Ăn - 14 giờ trước

Cơm rang coca có lẽ là cái tên lạ tai với nhiều người nhưng ít ai từng ăn thử lại chê không ngon; cả nguyên liệu và cách làm đều rất đơn giản.

Tìm thấy hợp chất chống ung thư có trong món ăn quen thuộc này của người Việt

Tìm thấy hợp chất chống ung thư có trong món ăn quen thuộc này của người Việt

Ăn - 1 ngày trước

GĐXH - Isoflavone là hợp chất phổ biến trong nhiều món ăn truyền thống của người Á Đông, đặc biệt là các món chế biến từ đậu nành.

Món ngon mùa Đông bổ, rẻ: Loại trứng nhỏ xíu chỉ hơn 1000k/quả nhưng bổ hơn trứng gà, ngày lạnh làm những món này ngon tuyệt lại dễ làm

Món ngon mùa Đông bổ, rẻ: Loại trứng nhỏ xíu chỉ hơn 1000k/quả nhưng bổ hơn trứng gà, ngày lạnh làm những món này ngon tuyệt lại dễ làm

Ăn - 1 ngày trước

GĐXH - Loại trứng này tuy nhỏ hơn trứng gà, giá chưa tới 1000 đồng/quả nhưng rất bổ dưỡng. Ngày lạnh, bạn có thể tham khảo cách chế biến món ngon dưới đây, tạo nên các món ăn tốt cho bệnh mất ngủ hay quên, cao huyết áp…

Bữa tối mà nấu 3 món tuy đơn giản nhưng ngon miệng và bổ dưỡng này sẽ cho thấy tâm huyết và tình yêu thương của bạn

Bữa tối mà nấu 3 món tuy đơn giản nhưng ngon miệng và bổ dưỡng này sẽ cho thấy tâm huyết và tình yêu thương của bạn

Ăn - 1 ngày trước

Trong cuộc sống bận rộn, việc chuẩn bị bữa tối cho gia đình một cách chu đáo chính là một loại hạnh phúc và một cách thể hiện tình yêu thương.

Quế Vân cho viên đá vào nồi cơm khiến cộng đồng mạng tranh cãi

Quế Vân cho viên đá vào nồi cơm khiến cộng đồng mạng tranh cãi

Mẹo nấu nướng - 1 ngày trước

GĐXH - Cách làm của cô nhận được nhiều bình luận trái chiều từ cộng đồng mạng. Nhiều người tỏ ra ngạc nhiên trước việc Quế Vân cho viên đá vào nồi cơm.

Cách làm cá kèo kho nghệ cực đơn giản

Cách làm cá kèo kho nghệ cực đơn giản

Ăn - 1 ngày trước

Cá kèo kho nghệ là món ăn dân dã, dễ chế biến được nhiều gia đình yêu thích, món ăn này vô cùng hao cơm.

Khám phá phong vị đặc sắc trong thực đơn cỗ cưới tại miền Nam

Khám phá phong vị đặc sắc trong thực đơn cỗ cưới tại miền Nam

Ăn - 1 ngày trước

GĐXH - Thực đơn cưới miền Nam là sự kết hợp hoàn hảo của các món ăn đậm chất truyền thống, mang đến hương vị quê hương thân thuộc và tạo không khí ấm cúng. Các món đám cưới miền Nam không chỉ ngon miệng mà còn gắn kết mọi người trong ngày trọng đại.

Chưa bao giờ làm trứng gà ngâm tương lại dễ như thế, dắt túi 2 mẹo nhỏ, làm mẻ trứng nào cũng thơm ngon, nịnh mắt

Chưa bao giờ làm trứng gà ngâm tương lại dễ như thế, dắt túi 2 mẹo nhỏ, làm mẻ trứng nào cũng thơm ngon, nịnh mắt

Ăn - 2 ngày trước

Chuẩn bị sẵn cơm nóng thôi nào vì món trứng gà ngâm tương thơm ngon, đậm đà này sẽ là món ăn kèm "ruột" của bạn cho bữa sáng, bữa trưa và bữa tối! Nếu bạn chưa bao giờ thử công thức trứng gà ngâm tương này, bạn thực sự đã bỏ lỡ một món ngon tuyệt vời.

Top