Hà Nội
23°C / 22-25°C

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc

Thứ bảy, 19:46 09/09/2023 | Ăn

GĐXH - Xôi ngũ sắc là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, đặc biệt là các dân tộc Tày, Nùng. Đây chính là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ các nguyên liệu tự nhiên, vừa thơm ngon mà lại không kém phần bắt mắt.

Cách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay vừa ngon vừa bổ dưỡngCách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay vừa ngon vừa bổ dưỡng

GĐXH - Cách làm bánh Trung thu nhân xá xíu gà quay không hề khó với 4 bước đơn giản được chia sẻ bởi bạn Thảo Nguyên (đến từ Sơn La).

Món đặc sản vùng cao xôi ngũ sắc có ý nghĩa như thế nào?

Món xôi ngũ sắc là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp kết hợp với các nguyên liệu đặc trưng. Trong đó, để tạo nên màu sắc đẹp mắt mà không dùng phẩm màu thì người dân vùng cao đã sử dụng màu sắc tự nhiên từ các loại hoa quả, rau củ và lá cây nên rất an toàn cho sức khỏe.

xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ của người đồng bào dân tộc miền núi. Đặc biệt, trong các dịp tết, nhiều nơi còn tổ chức cuộc thi về trang trí mâm xôi ngũ sắc cho người dân có dịp trổ tài ý tưởng.

Vào các dịp lễ tết, hiếu, hỷ, bạn sẽ thấy xuất hiện món ăn này trong các mâm cỗ. Đa phần trong những dịp này, xôi ngũ sắc sẽ mang tone màu chủ đạo là đỏ, đen, tím, trắng, vàng. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có thêm các màu sắc khác như xanh dương, xanh lá,... tùy theo nguyên liệu màu sắc của các loại rau, củ, quả, lá cây mà người dân chuẩn bị.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 2.

Mâm xôi ngũ sắc được trang trí kì công dưới những đôi bàn tay khéo léo và tư duy nghệ thuật đầy sáng tạo của người dân vùng cao.

Theo quan niệm của người dân tộc: Màu đỏ là khát vọng sống và ước mơ; màu tím là đất đai trù phú; màu vàng là ấm no và phồn thịnh, bình an; màu xanh là núi rừng, môi trường sống, nương rẫy; màu trắng là tình người như tình yêu, tình thân, tình yêu thủy chung,… Hoặc cũng có khái niệm khác màu của Ngũ hành (Kim (kim loại) – trắng, Mộc (cây cối) – xanh lá, Thủy (nước) – đen, xanh dương, Hỏa (lửa) – đỏ, tím, cam, Thổ (đất) – vàng) thể hiện môi trường sống xung quanh họ chứ không nhất thiết theo đúng thuyết ngũ hành như chúng ta biết.

Những loại rau, củ, quả nào có thể tạo màu được cho xôi ngũ sắc? 

Để tạo màu sắc cho món xôi vừa đẹp vừa tự nhiên mà lại đảm bảo an toàn sức khỏe, người dân sẽ chọn những nguyên liệu tự nhiên như: màu xanh lá (lá chuối, lá dứa, lá gừng, lá nếp,...); màu đỏ (cam, gấc,...); màu vàng (nghệ, quả dành dành,...); màu tím (lá cẩm, quả mùng tơi, lá cây cau, lá cơm đen,...); màu đen (nếp cẩm,...);... màu trắng thì để nguyên màu của gạo nếp.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 3.

Gạo nếp sau khi được ngâm với các loại nước rau củ sẽ được lên màu đậm, nhìn rất đẹp mắt.

Trước khi đồ xôi, người dân sẽ phải chế lấy nước của các loại rau củ này. Sau đó, đem ngâm gạo nếp với các loại nước rau củ trong vòng ít nhất 4 giờ đồng hồ để cho màu sắc được ngấm vào gạo. Sau khi đủ thời gian ngâm và lên màu, người dân mới bắt đầu mang xôi đi đồ. Để các màu xôi được đẹp nguyên vẹn, mỗi một loại xôi sẽ được đồ trong một chõ riêng để không bị lẫn màu.

Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt. Mỗi loại xôi màu đều có hương vị đặc trưng riêng, tạo nên sự phong phú và đa dạng cho xôi ngũ sắc truyền thống.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 4.

Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt.

Việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để tạo màu sắc cho xôi ngũ sắc không chỉ giúp món xôi được trở nên bắt mắt mà còn tốt cho sức khỏe con người. Chính vì vậy, người dân thường sẽ sử dụng các loại nguyên liệu màu tự nhiên thay vì sử dụng màu hóa chất tổng hợp độc hại.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 5.

Món xôi ngũ sắc được bày ở vị trí chính giữa mâm cỗ để tạo điểm nhấn

Có thể nói, món xôi ngũ sắc của người dân tộc khá đa dạng về màu sắc và hương vị. Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.

Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc - Ảnh 6.

Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.

Nếu có dịp được tìm hiểu về văn hóa ẩm thực của các dân tộc vùng cao, nhất định nên thử ngay món xôi ngũ sắc đặc biệt này. Ngoài ra, bạn đừng quên thưởng thức thêm các món ăn kèm xôi ngũ sắc như: gà nướng, lợn tên lửa, lạp xưởng hun khói,... Khi được nếm trải nhiều mĩ vị nhân gian sẽ giúp mỗi chúng ra hiểu thêm về sự đa dạng trong nền ẩm thực Việt Nam.

13 món ngon đặc trưng không nên bỏ lỡ khi đi Lễ hội Ẩm thực Hàn tại Việt Nam13 món ngon đặc trưng không nên bỏ lỡ khi đi Lễ hội Ẩm thực Hàn tại Việt Nam

GĐXH - Nhắc đến xứ sở kim chi thì không thể bỏ lỡ nền ẩm thực phong phú, đa dạng và bắt mắt. Bài viết dưới đây sẽ gợi ý những món ăn ngon đặc trưng trong nền ẩm thực Hàn Quốc mà bạn nhất định nên thử. Nhất là dịp Lễ hội Ẩm thực Hàn Quốc diễn ra tại Việt Nam từ 7 đến 10/9 này.

Những món ăn ngon đặc trưng của mùa thu Hà Nội khiến ai ăn cũng ghiềnNhững món ăn ngon đặc trưng của mùa thu Hà Nội khiến ai ăn cũng ghiền

GĐXH - Những món ăn vặt như: Cốm làng Vòng, cafe trứng... khiến mùa thu Hà Nội càng trở nên trọn vẹn trong lòng mỗi người.

Những món chè ngon đặc trưng mùa thu Hà Nội mà ai cũng nên thửNhững món chè ngon đặc trưng mùa thu Hà Nội mà ai cũng nên thử

GĐXH - Vào mùa thu Hà Nội, tiết trời mát mẻ với ánh nắng dịu dàng rất thích hợp để bạn thử ngay những món chè ngon mang hương vị nhẹ nhàng như thời tiết Hà Nội sang thu. Hãy cùng chúng tôi khám phá nét ẩm thực ngọt của mùa thu Hà Nội qua những món chè đặc trưng dưới đây.

Bảo An
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Món ăn này nhanh gọn, cực kỳ hợp ăn trong bữa cơm mùa đông: Chỉ cần đun nhỏ lửa 15 phút mà thơm mềm tuyệt hảo

Món ăn này nhanh gọn, cực kỳ hợp ăn trong bữa cơm mùa đông: Chỉ cần đun nhỏ lửa 15 phút mà thơm mềm tuyệt hảo

Ăn - 2 giờ trước

Thao tác làm món ăn này cực kỳ đơn giản, chỉ trong khoảng thời gian ngắn là bạn đã có thể thưởng thức một món và đậm đà hương vị.

Cho 2 quả trứng vào trộn với bột mì, cán mỏng và cắt thành từng dải...: Món ngon khiến cả gia đình phấn khích ăn sạch trong nháy mắt

Cho 2 quả trứng vào trộn với bột mì, cán mỏng và cắt thành từng dải...: Món ngon khiến cả gia đình phấn khích ăn sạch trong nháy mắt

Ăn - 9 giờ trước

Nguyên liệu để làm món ăn vặt này cực đơn giản, sẵn có trong bếp, bạn chỉ việc trộn nhanh và đem chiên trong nháy mắt là xong mà thơm ngon, giòn bùi vô cùng!

Loại rau ‘siêu thực phẩm’ mùa đông tốt cho xương khớp bán nhiều ở chợ Việt, dễ làm hỏng món ăn khi chọn nhầm lá tròn hay lá nhọn

Loại rau ‘siêu thực phẩm’ mùa đông tốt cho xương khớp bán nhiều ở chợ Việt, dễ làm hỏng món ăn khi chọn nhầm lá tròn hay lá nhọn

Ăn - 21 giờ trước

GĐXH – Loại rau được xem là siêu thực phẩm vào mùa đông vì nhiều dưỡng chất, tốt cho xương khớp. Trên thị trường thường có 2 loại lá tròn và lá nhọn, nếu chọn không đúng loại phù hợp với cách chế biến, món ăn rất dễ bị giảm vị ngon.

Uống 4,5kg sữa đậu nành không bằng 1 bát này: Phụ nữ trung niên và cao tuổi ăn thường xuyên thì tỳ vị dễ chịu, khí huyết càng tốt

Uống 4,5kg sữa đậu nành không bằng 1 bát này: Phụ nữ trung niên và cao tuổi ăn thường xuyên thì tỳ vị dễ chịu, khí huyết càng tốt

Ăn - 1 ngày trước

Món ăn này vừa ngon, lại bổ dưỡng, ấm bụng, tốt cho sức khỏe, mà công thức cực kỳ đơn giản. Món ăn này đặc biệt tốt cho phụ nữ trung niên và cao tuổi giúp bổ khí huyết và tỳ vị.

Đây mới là cách nấu thịt kho với măng đậm đà cực ngon, hao cơm

Đây mới là cách nấu thịt kho với măng đậm đà cực ngon, hao cơm

Ăn - 1 ngày trước

GĐXH - Thịt kho măng tươi và thịt kho măng luôn là một trong những món ăn được ưa chuộng trong những bữa cơm gia đình, bởi mùi vị thơm ngon, rất đưa cơm. Đọc bài viết sau và thử làm món cực ngon này.

Salad của người giàu: Công thức giảm cân đang gây bão, kết hợp măng tây cùng "kho báu đen" đắt đỏ, ăn hoài không chán!

Salad của người giàu: Công thức giảm cân đang gây bão, kết hợp măng tây cùng "kho báu đen" đắt đỏ, ăn hoài không chán!

Ăn - 1 ngày trước

Món ăn không chỉ giảm cân hiệu quả nhờ lượng calo thấp mà còn có hương vị quyến rũ, thơm lừng không khác gì món ăn nhà hàng 5 sao. Bấm vào để biết cách chế biến món salad "đắt giá" này!

Hoa hậu Đỗ Hà bị Lương Thùy Linh và Hoàng Thùy 'bắt đền' khi tiệc cưới thiếu 2 món quan trọng

Hoa hậu Đỗ Hà bị Lương Thùy Linh và Hoàng Thùy 'bắt đền' khi tiệc cưới thiếu 2 món quan trọng

Ăn - 2 ngày trước

GĐXH - Giữa không gian sang trọng của đám cưới Hoa hậu Đỗ Hà, 2 cô nàng Hoàng Thùy và Lương Thùy Linh lại khiến dân mạng bật cười khi "bắt đền" cô dâu vì thiếu 2 món ăn đặc biệt mà chính Đỗ Hà từng nhắc tới.

Vì sao làm pate phải ngâm gan với sữa?

Vì sao làm pate phải ngâm gan với sữa?

Ăn - 2 ngày trước

Ngâm gan với sữa gần như là khâu bắt buộc trong quy trình làm pate, là bí quyết cho món pate thơm ngon, vì sao phải làm như vậy, và sữa đóng vai trò gì?

Loại củ được ví như 'sâm trong nước' xưa mọc dại không ai lấy nay là đặc sản: 10+ món ngon cho mâm cơm gia đình

Loại củ được ví như 'sâm trong nước' xưa mọc dại không ai lấy nay là đặc sản: 10+ món ngon cho mâm cơm gia đình

Ăn - 2 ngày trước

GĐXH - Loại củ này đem xào hay kho đều cực kỳ ngon, ai ăn cũng thích mê.

Loại rau củ quả ăn vừa no lâu, vừa cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất trong mùa đông

Loại rau củ quả ăn vừa no lâu, vừa cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất trong mùa đông

Ăn - 2 ngày trước

GĐXH - Thực phẩm theo mùa không chỉ tươi ngon mà còn chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, giúp tăng cường sức khỏe. Đặc biệt vào mùa đông, khi thời tiết lạnh giá dễ gây suy giảm sức đề kháng.

Top