Xôi ngũ sắc - món đặc sản vùng cao đậm đà bản sắc dân tộc
GĐXH - Xôi ngũ sắc là một món ăn truyền thống của người Việt Nam, đặc biệt là các dân tộc Tày, Nùng. Đây chính là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ các nguyên liệu tự nhiên, vừa thơm ngon mà lại không kém phần bắt mắt.
Món đặc sản vùng cao xôi ngũ sắc có ý nghĩa như thế nào?
Món xôi ngũ sắc là món ăn đặc sản vùng cao được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp kết hợp với các nguyên liệu đặc trưng. Trong đó, để tạo nên màu sắc đẹp mắt mà không dùng phẩm màu thì người dân vùng cao đã sử dụng màu sắc tự nhiên từ các loại hoa quả, rau củ và lá cây nên rất an toàn cho sức khỏe.

Xôi ngũ sắc là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ của người đồng bào dân tộc miền núi. Đặc biệt, trong các dịp tết, nhiều nơi còn tổ chức cuộc thi về trang trí mâm xôi ngũ sắc cho người dân có dịp trổ tài ý tưởng.
Vào các dịp lễ tết, hiếu, hỷ, bạn sẽ thấy xuất hiện món ăn này trong các mâm cỗ. Đa phần trong những dịp này, xôi ngũ sắc sẽ mang tone màu chủ đạo là đỏ, đen, tím, trắng, vàng. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có thêm các màu sắc khác như xanh dương, xanh lá,... tùy theo nguyên liệu màu sắc của các loại rau, củ, quả, lá cây mà người dân chuẩn bị.

Mâm xôi ngũ sắc được trang trí kì công dưới những đôi bàn tay khéo léo và tư duy nghệ thuật đầy sáng tạo của người dân vùng cao.
Theo quan niệm của người dân tộc: Màu đỏ là khát vọng sống và ước mơ; màu tím là đất đai trù phú; màu vàng là ấm no và phồn thịnh, bình an; màu xanh là núi rừng, môi trường sống, nương rẫy; màu trắng là tình người như tình yêu, tình thân, tình yêu thủy chung,… Hoặc cũng có khái niệm khác màu của Ngũ hành (Kim (kim loại) – trắng, Mộc (cây cối) – xanh lá, Thủy (nước) – đen, xanh dương, Hỏa (lửa) – đỏ, tím, cam, Thổ (đất) – vàng) thể hiện môi trường sống xung quanh họ chứ không nhất thiết theo đúng thuyết ngũ hành như chúng ta biết.
Những loại rau, củ, quả nào có thể tạo màu được cho xôi ngũ sắc?
Để tạo màu sắc cho món xôi vừa đẹp vừa tự nhiên mà lại đảm bảo an toàn sức khỏe, người dân sẽ chọn những nguyên liệu tự nhiên như: màu xanh lá (lá chuối, lá dứa, lá gừng, lá nếp,...); màu đỏ (cam, gấc,...); màu vàng (nghệ, quả dành dành,...); màu tím (lá cẩm, quả mùng tơi, lá cây cau, lá cơm đen,...); màu đen (nếp cẩm,...);... màu trắng thì để nguyên màu của gạo nếp.

Gạo nếp sau khi được ngâm với các loại nước rau củ sẽ được lên màu đậm, nhìn rất đẹp mắt.
Trước khi đồ xôi, người dân sẽ phải chế lấy nước của các loại rau củ này. Sau đó, đem ngâm gạo nếp với các loại nước rau củ trong vòng ít nhất 4 giờ đồng hồ để cho màu sắc được ngấm vào gạo. Sau khi đủ thời gian ngâm và lên màu, người dân mới bắt đầu mang xôi đi đồ. Để các màu xôi được đẹp nguyên vẹn, mỗi một loại xôi sẽ được đồ trong một chõ riêng để không bị lẫn màu.
Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt. Mỗi loại xôi màu đều có hương vị đặc trưng riêng, tạo nên sự phong phú và đa dạng cho xôi ngũ sắc truyền thống.

Khi xôi chín sẽ được cho vào khuôn để tạo hình và được trưng bày lên đĩa rất bắt mắt.
Việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để tạo màu sắc cho xôi ngũ sắc không chỉ giúp món xôi được trở nên bắt mắt mà còn tốt cho sức khỏe con người. Chính vì vậy, người dân thường sẽ sử dụng các loại nguyên liệu màu tự nhiên thay vì sử dụng màu hóa chất tổng hợp độc hại.

Món xôi ngũ sắc được bày ở vị trí chính giữa mâm cỗ để tạo điểm nhấn
Có thể nói, món xôi ngũ sắc của người dân tộc khá đa dạng về màu sắc và hương vị. Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.

Đối với những người dân tộc vùng cao nói riêng và người Việt Nam nói chung, đây chính là món ăn vừa mang bản sắc dân tộc vùng miền, vừa mang nét đặc trưng về nền nông nghiệp lúa nước Việt Nam.
Nếu có dịp được tìm hiểu về văn hóa ẩm thực của các dân tộc vùng cao, nhất định nên thử ngay món xôi ngũ sắc đặc biệt này. Ngoài ra, bạn đừng quên thưởng thức thêm các món ăn kèm xôi ngũ sắc như: gà nướng, lợn tên lửa, lạp xưởng hun khói,... Khi được nếm trải nhiều mĩ vị nhân gian sẽ giúp mỗi chúng ra hiểu thêm về sự đa dạng trong nền ẩm thực Việt Nam.

Thêm 1 cách làm món hấp siêu nhanh trong 15 phút mà kết cấu giòn, ngọt, mềm mướt, thực sự rất ngon
Ăn - 14 giờ trướcHôm nay chúng ta sẽ thêm 1 công thức món hấp vào danh sách thực đơn của bạn. Thành phẩm món ăn sau khi hoàn thành vừa giòn tươi, mềm, ngọt không chê vào đâu được.

Ăn loại thực phẩm này mỗi ngày, da dẻ hồng hào, ngủ ngon hơn rõ rệt
Ăn - 15 giờ trướcGĐXH - Trong cuộc sống hiện đại, mất ngủ và làn da xỉn màu là nỗi lo thường trực của nhiều người – đặc biệt là phụ nữ. Thay vì trông chờ vào mỹ phẩm hay thuốc hỗ trợ giấc ngủ, một số thực phẩm tự nhiên lại có khả năng cải thiện cả hai vấn đề này một cách nhẹ nhàng và hiệu quả

Cách nấu món cháo chữa tóc bạc sớm, tóc gãy rụng từ gạo nếp cẩm và táo đỏ
Ăn - 20 giờ trướcĐây là món cháo dinh dưỡng mà người Trung Quốc thường dùng để khắc phục tình trạng tóc bạc, tóc dễ gãy rụng với các thành phần táo đỏ, long nhãn, gạo nếp cẩm...

Ăn gì hôm nay cho gia đình 4 người? Gợi ý mâm cơm mùa hè vừa dễ nấu lại tiết kiệm thời gian
Ẩm thực 360 - 1 ngày trướcGĐXH - Hôm nay ăn gì để vừa dễ nấu, vừa hấp dẫn vị giác? Hãy cùng khám phá những gợi ý dưới đây để giải đáp câu hỏi quen thuộc này một cách dễ dàng.

Vì sao món mực hấp cuốn rau muống bánh tráng gây sốt mạng?
Ăn - 1 ngày trướcMón mực hấp kết hợp với rau muống sống, xoài và bánh tráng mỏng gây sốt trên mạng xã hội những ngày gần đây, khi thời tiết ngày càng nóng bức hơn.

Cô dâu 45 tuổi Hồ Quỳnh Hương đẹp nền nã trong hôn lễ, nhờ công thức ăn chay trường gần 20 năm qua?
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Hồ Quỳnh Hương từ lâu được nhiều người biết đến việc ăn chay trường.

Mẹ đảm Hà Nội gợi ý 40 mâm cơm mùa hè vừa ngon vừa dễ làm
Ăn - 1 ngày trướcĐiều quan trọng nhất khi chuẩn bị mâm cơm mùa hè đối với chị Thu Hương là lựa chọn những nguyên liệu tươi ngon, dễ chế biến, bổ dưỡng và tiết kiệm thời gian.

Menu 12 món chay đặc biệt vợ chồng Hồ Quỳnh Hương đãi khách
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH - Thực đơn tiệc cưới của Hồ Quỳnh Hương có 12 món chay tốt cho sức khỏe, mang hương vị biển cả từ quê hương Quảng Ninh.

Loại rau gia vị đuổi muỗi này đem làm đồ uống, giúp giải nhiệt, làm đẹp da, hạ sốt hiệu quả ngày nắng nóng
Ăn - 1 ngày trướcGĐXH – Cây gia vị này vừa giúp đuổi muỗi nhưng giúp làm đẹp da khi được sử dụng làm nước uống giải nhiệt. Với cách làm đơn giản dưới đây, bạn có thể tận dụng để các thành viên trong nhà có đồ uống giải nhiệt ngày nắng.

Món ăn từ lòng lợn từng bị chê là ‘tệ nhất Việt Nam’ lại lọt Top món ngon của thế giới
Ăn - 2 ngày trướcGĐXH – Đây là món đặc sản bình dân từng được công bố xếp hạng 45 món ăn đánh giá ‘tệ nhất Việt Nam’. Thế nhưng mới đây, món ăn từ lòng lợn này lại được xếp vào top món ngon của thế giới.

Menu 12 món chay đặc biệt vợ chồng Hồ Quỳnh Hương đãi khách
ĂnGĐXH - Thực đơn tiệc cưới của Hồ Quỳnh Hương có 12 món chay tốt cho sức khỏe, mang hương vị biển cả từ quê hương Quảng Ninh.