Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, hỗ trợ bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh

Thứ tư, 12:34 05/05/2021 | Sống khỏe

GiadinhNet - Một phương thuốc cổ rất tốt khi giao mùa, tùy triệu chứng mà gia giảm thêm một số vị thảo dược để bồi bổ cho trẻ em, người ốm yếu, tiêu hóa kém, cải thiện hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng, bảo vệ tốt cơ thể trước mùa dịch bệnh nắng nóng.

Giao mùa là thời điểm bắt đầu cho mùa dịch bệnh nắng nóng, những cơn mưa bất chợt, nóng lạnh thất thường nên vi rút, vi khuẩn gây bệnh bùng phát, trong đó có các vi khuẩn gây hại cho đường tiêu hóa, chứng đầy bụng, khó tiêu, ăn không ngon cũng gia tăng.

Để không bị bệnh rối loạn tiêu hóa "hỏi thăm", ngoài ngăn chặn mối nguy hại bằng cách thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, ăn chín uống sôi... cần bổ sung thảo dược tăng sức đề kháng cho hệ tiêu hóa.

Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 2.

Giao mùa nhiều người bị đầy bụng, không muốn ăn. Ảnh minh họa.


Trong sách Đông y cổ có phương thuốc (bài thuốc) Sâm linh Bạch truật tán rất hay, nguyên phương như sau:

Nguyên liệu

- Nhân sâm 12g

- Sơn dược (củ mài sao cám gạo) 12g

- Bạch truật (sao cám gạo)10g

- Bạch linh (tẩm sữa sao) 12g

- Ý dĩ nhân (sao vàng)12g

- Biển đậu (sao vàng)10g

- Liên nhục (hạt sen sao) 10g

- Cát cánh (sao vàng) 8g

- Sa nhân (sao chín)20g

- Chích cam thảo (cam thảo tẩm mật sao) 6g


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 3.

Rối loạn tiêu hóa, chán ăn làm cơ thể mỏi mệt. Ảnh minh họa.


Cách dùng:

Tất cả các vị thuốc sau khi đã sao tẩm, hoặc sao chín thì tán thành bột mịn, cho vào lọ thủy tinh để dùng dần.

Mỗi lần uống: Người lớn dùng 10 - 15g/lần. Trẻ em 6-10g/lần hòa với nước sôi uống khi đói. Mỗi ngày dùng 2-3 lần.

Công dụng của bài thuốc:

- Bổ trung ích khí, kiện tỳ, thẩm thấp, chỉ tả, trị tỳ vị hư nhược, ăn ít, đại tiện lỏng, hoặc thổ, hoặc tả, tay chân yếu.

- Người gầy, bụng ngực căng tức hoặc đầy chướng, buồn bực, sắc mặt vàng, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi hồng nhạt, mạch tế hoãn hoặc hư hoãn.

- Trị các chứng ǎn uống không ngon miệng, đặc biệt là trẻ em biếng ăn, chậm lớn, còi xương. Hoặc người lớn tiêu hóa kém, bị bệnh đại tràng, bệnh đường ruột, tiêu chảy mạn tính, thể lực giảm sút sau khi ốm dậy, người mệt mỏi rã rời (ở người gầy), người sắc mặt xanh nhợt, người không muốn ǎn và có chiều hướng bị tiêu chảy thường xuyên, người đau dạ dày, đặc biệt người bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng, ho đờm... dùng rất hiệu quả.


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 4.

Nhiều người lớn cũng bị rối loạn tiêu hóa. Ảnh minh họa.


Phân tích bài thuốc:

Bài thuốc "Sâm linh Bạch truật tán" là bài thuốc cổ phương có xuất xứ từ đời nhà Tống (Trung Quốc 960 – 1279), cơ sở từ bài Tứ quân tử thang gia giảm mà thành. Bài thuốc có thêm các vị Hoài sơn, Biển đậu, Liên tử, Ý dĩ nhân, Sa nhân, Cát cánh nhằm điều bổ tỳ vị, khí hư.

- Chủ dược là Tứ quân (gồm có Nhân sâm, Bạch linh, Bạch truật, Cam thảo) là những vị dược thảo có tác dụng bình bổ tỳ - vị - khí.

- Phối ngũ với Biển đậu, Ý dĩ nhân, Sơn dược cam nhạt; Liên nhục cam sáp, phụ giúp Bạch truật vừa có thể kiện tỳ, lại có thể thẩm thấp mà chỉ tả.

- Thêm cái cay ôn, thơm mùi hương của Sa nhân phụ tá cho Tứ quân thúc đẩy sự vận hóa của trung tiêu, làm cho khí cơ trên thông dưới chỉ được tả.

- Cát cánh có tác dụng dẫn thuốc vào kinh thủ thái âm phế, tới được thượng tiêu để ích phế.

Các vị thuốc này phối ngũ với nhau có tác dụng bổ hư, trừ thấp, hành trệ, điều khí, hòa cả tỳ lẫn vị, vì lợi ích đó mà mọi chứng đều hết.

Ngoài ra còn điều trị ho do khí hư đàm (đờm) nhiều, hoặc là do khí hư, công năng vận hóa thủy cốc của tỳ không mạnh sinh ra đàm, hoặc bị ngoại cảm mà ho thêm nặng có thể dùng bài này.

Chỉ cần nắm rõ thì có thể từ bản phương này mà gia giảm để tiến hành điều trị. Ví như Sơn dược ngoài bổ tỳ khí ra, còn có thể cố sáp tỳ tân, hay tự dưỡng tỳ âm - nhưng đầu tiên là bổ tỳ khí.

Với Bạch truật có khác biệt vì có thể ích khí, kiện tỳ.

Thêm Hoài sơn có thể tự dưỡng tỳ âm.

Ngoài dùng Biển đậu, Hoài sơn, còn có Ý dĩ nhân - chủ yếu để bổ tỳ khí, thông điều thủy đạo, khứ thấp thì trong phương thuốc trên còn có:

- Vị Liên nhục, có tác dụng bổ tỳ dưỡng tâm, lại có thể chỉ tả, lại có thể điều trị tâm hoảng do tỳ khí hư dẫn đến tâm khí bất túc tạo thành.

- Vị Liên tử còn có thể sáp tinh, qua bổ tâm còn có thể giao thông tâm thận.

- Nếu trung tiêu hư hàn nặng thì có thể gia giảm Đậu khấu nhân, nhẹ dùng Sa nhân, kiện vị đơn thuần dùng Sa nhân, thấp trọc khốn trung tiêu dùng Đậu khấu nhân…

Phương thuốc này còn gia giàm thêm một số vị để bồi bổ chủ yếu cho trẻ em, người ốm yếu, tiêu hóa kém, cải thiện hệ tiêu hóa lúc giao mùa, giúp bạn củng cố hệ miễn dịch, bảo vệ tốt cơ thể trong mùa dịch bệnh.


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 5.

Rối loạn tiêu hóa, đầy bụng làm cả người lớn, trẻ em rất khó chịu, không ăn uống được. Ảnh minh họa.


Ngoài ra để phòng ngừa dịch bệnh, hạn chế rối loạn tiêu hóa khi giao mùa người dân cần chú ý:

- Thường xuyên vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh; Năng rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, trước khi chế biến món ăn, và sau khi đi vệ sinh; Đảm bảo vệ sinh nhà cửa và môi trường xung quanh sạch sẽ, thoáng mát.

- Không đổ rác thải, phân xuống ao, hồ.

- Chọn mua thực phẩm an toàn, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không sử dụng thực phẩm hết hạn. Ưu tiên rau, củ quả.

- Sử dụng nước sạch. Thực hiện nguyên tắc ăn chín, uống sôi, không uống nước lã, không ăn thực phẩm chưa được chế biến và chưa nấu chín như: gỏi cá, tiết canh…

Ths. BS Hoàng Kỳ

Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Nội


Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người phụ nữ ở Phú Thọ bị suy gan cấp, nguy cơ lây cao, bác sĩ khuyến cáo có dấu hiệu này nhập viện ngay

Người phụ nữ ở Phú Thọ bị suy gan cấp, nguy cơ lây cao, bác sĩ khuyến cáo có dấu hiệu này nhập viện ngay

Bệnh thường gặp - 6 giờ trước

GĐXH - Bác sĩ khuyến cáo khi xuất hiện triệu chứng như đau tức vùng hạ sườn phải, chán ăn, sợ mỡ, mệt mỏi... cần được thăm khám, đặc biệt là kiểm tra các bệnh lý về gan mật.

Nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới vào mùa hè

Nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới vào mùa hè

Bệnh thường gặp - 8 giờ trước

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới có thể gia tăng vào mùa hè do mất nước, nhịn tiểu lâu, vệ sinh không đúng cách và quan hệ tình dục không an toàn, cần phòng ngừa kịp thời.

Bé trai 13 tuổi nguy kịch sau 2 tháng bị chó cắn vì việc làm này của người thân

Bé trai 13 tuổi nguy kịch sau 2 tháng bị chó cắn vì việc làm này của người thân

Y tế - 9 giờ trước

GĐXH - Trước đó 2 tháng, cháu bé bị chó cắn, gia đình cho uống thuốc nam. Tuy nhiên, cháu không được người thân cho tiêm phòng, không được theo dõi con chó đã cắn mình.

Bé 17 tháng tuổi ở Quảng Ninh suýt mất mạng do bất cẩn trong lúc ăn kẹo lạc

Bé 17 tháng tuổi ở Quảng Ninh suýt mất mạng do bất cẩn trong lúc ăn kẹo lạc

Bệnh thường gặp - 9 giờ trước

GĐXH - Trong lúc ăn kẹo lạc, trẻ bị hóc sặc, các mảnh vỡ bao gồm các hạt lạc và kẹo lọt sâu vào cả 2 bên phế quản dẫn đến tình trạng khó thở, tím tái, suy hô hấp nặng.

Bộ Y tế thông tin mới nhất về tình hình COVID-19 trong bối cảnh dịch bệnh đang bùng phát ở một số quốc gia

Bộ Y tế thông tin mới nhất về tình hình COVID-19 trong bối cảnh dịch bệnh đang bùng phát ở một số quốc gia

Y tế - 10 giờ trước

GĐXH - Trưa ngày 14/5, Bộ Y tế có thông tin gửi các cơ quan thông tấn báo chí về tình hình dịch COVID-19 tại Việt Nam và trên thế giới, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát cao ở một vài quốc gia, đặc biệt là ở Thái Lan.

Cô gái 27 tuổi đột quỵ lúc nửa đêm: Bác sĩ cảnh báo lối sống "gây hại" của giới trẻ

Cô gái 27 tuổi đột quỵ lúc nửa đêm: Bác sĩ cảnh báo lối sống "gây hại" của giới trẻ

Sống khỏe - 10 giờ trước

Mới 27 tuổi, không bệnh nền, không tiền sử huyết áp… một cô gái trẻ suýt mất mạng chỉ sau một giấc ngủ chập chờn.

Cô gái 21 tuổi nguy kịch nhập viện vì đột quỵ, xuất huyết não, bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân chính

Cô gái 21 tuổi nguy kịch nhập viện vì đột quỵ, xuất huyết não, bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân chính

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

GĐXH - Việc gia tăng tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tại các nước đang phát triển là một vấn đề đáng lo ngại, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Biểu hiện cảnh báo khởi phát bệnh gút

Biểu hiện cảnh báo khởi phát bệnh gút

Bệnh thường gặp - 14 giờ trước

Bệnh gút (gout) thường xảy ra ở tuổi trung niên nhưng hiện nay xu hướng mắc bệnh đang ngày càng gia tăng và trẻ hóa, nguyên nhân có thể do lối sống.

Người già cần cảnh giác với các dịch bệnh mùa hè

Người già cần cảnh giác với các dịch bệnh mùa hè

Y tế - 14 giờ trước

Thời tiết miền Bắc bắt đầu chuyển sang nắng nóng, là điều kiện thuận lợi cho các loại virus gây bệnh lây lan… Với người cao tuổi, sức khỏe suy giảm, việc nhiễm bệnh dễ gây biến chứng nặng, nguy hiểm.

Uống nước cốt chanh nguyên chất liều cao 3- 6 quả mỗi ngày để 'thải độc, giảm cân, chữa bách bệnh', bác sĩ cảnh báo rủi ro nghiêm trọng cận kề

Uống nước cốt chanh nguyên chất liều cao 3- 6 quả mỗi ngày để 'thải độc, giảm cân, chữa bách bệnh', bác sĩ cảnh báo rủi ro nghiêm trọng cận kề

Sống khỏe - 15 giờ trước

GĐXH - Gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, xuất hiện nhiều hội nhóm và video cổ súy việc uống 200–500ml nước cốt chanh nguyên chất mỗi ngày (tương đương 3–6 quả chanh) để "thải độc, giảm cân, chữa bách bệnh.

Top