Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, hỗ trợ bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh

Thứ tư, 12:34 05/05/2021 | Sống khỏe

GiadinhNet - Một phương thuốc cổ rất tốt khi giao mùa, tùy triệu chứng mà gia giảm thêm một số vị thảo dược để bồi bổ cho trẻ em, người ốm yếu, tiêu hóa kém, cải thiện hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng, bảo vệ tốt cơ thể trước mùa dịch bệnh nắng nóng.

Giao mùa là thời điểm bắt đầu cho mùa dịch bệnh nắng nóng, những cơn mưa bất chợt, nóng lạnh thất thường nên vi rút, vi khuẩn gây bệnh bùng phát, trong đó có các vi khuẩn gây hại cho đường tiêu hóa, chứng đầy bụng, khó tiêu, ăn không ngon cũng gia tăng.

Để không bị bệnh rối loạn tiêu hóa "hỏi thăm", ngoài ngăn chặn mối nguy hại bằng cách thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, ăn chín uống sôi... cần bổ sung thảo dược tăng sức đề kháng cho hệ tiêu hóa.

Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 2.

Giao mùa nhiều người bị đầy bụng, không muốn ăn. Ảnh minh họa.


Trong sách Đông y cổ có phương thuốc (bài thuốc) Sâm linh Bạch truật tán rất hay, nguyên phương như sau:

Nguyên liệu

- Nhân sâm 12g

- Sơn dược (củ mài sao cám gạo) 12g

- Bạch truật (sao cám gạo)10g

- Bạch linh (tẩm sữa sao) 12g

- Ý dĩ nhân (sao vàng)12g

- Biển đậu (sao vàng)10g

- Liên nhục (hạt sen sao) 10g

- Cát cánh (sao vàng) 8g

- Sa nhân (sao chín)20g

- Chích cam thảo (cam thảo tẩm mật sao) 6g


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 3.

Rối loạn tiêu hóa, chán ăn làm cơ thể mỏi mệt. Ảnh minh họa.


Cách dùng:

Tất cả các vị thuốc sau khi đã sao tẩm, hoặc sao chín thì tán thành bột mịn, cho vào lọ thủy tinh để dùng dần.

Mỗi lần uống: Người lớn dùng 10 - 15g/lần. Trẻ em 6-10g/lần hòa với nước sôi uống khi đói. Mỗi ngày dùng 2-3 lần.

Công dụng của bài thuốc:

- Bổ trung ích khí, kiện tỳ, thẩm thấp, chỉ tả, trị tỳ vị hư nhược, ăn ít, đại tiện lỏng, hoặc thổ, hoặc tả, tay chân yếu.

- Người gầy, bụng ngực căng tức hoặc đầy chướng, buồn bực, sắc mặt vàng, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi hồng nhạt, mạch tế hoãn hoặc hư hoãn.

- Trị các chứng ǎn uống không ngon miệng, đặc biệt là trẻ em biếng ăn, chậm lớn, còi xương. Hoặc người lớn tiêu hóa kém, bị bệnh đại tràng, bệnh đường ruột, tiêu chảy mạn tính, thể lực giảm sút sau khi ốm dậy, người mệt mỏi rã rời (ở người gầy), người sắc mặt xanh nhợt, người không muốn ǎn và có chiều hướng bị tiêu chảy thường xuyên, người đau dạ dày, đặc biệt người bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng, ho đờm... dùng rất hiệu quả.


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 4.

Nhiều người lớn cũng bị rối loạn tiêu hóa. Ảnh minh họa.


Phân tích bài thuốc:

Bài thuốc "Sâm linh Bạch truật tán" là bài thuốc cổ phương có xuất xứ từ đời nhà Tống (Trung Quốc 960 – 1279), cơ sở từ bài Tứ quân tử thang gia giảm mà thành. Bài thuốc có thêm các vị Hoài sơn, Biển đậu, Liên tử, Ý dĩ nhân, Sa nhân, Cát cánh nhằm điều bổ tỳ vị, khí hư.

- Chủ dược là Tứ quân (gồm có Nhân sâm, Bạch linh, Bạch truật, Cam thảo) là những vị dược thảo có tác dụng bình bổ tỳ - vị - khí.

- Phối ngũ với Biển đậu, Ý dĩ nhân, Sơn dược cam nhạt; Liên nhục cam sáp, phụ giúp Bạch truật vừa có thể kiện tỳ, lại có thể thẩm thấp mà chỉ tả.

- Thêm cái cay ôn, thơm mùi hương của Sa nhân phụ tá cho Tứ quân thúc đẩy sự vận hóa của trung tiêu, làm cho khí cơ trên thông dưới chỉ được tả.

- Cát cánh có tác dụng dẫn thuốc vào kinh thủ thái âm phế, tới được thượng tiêu để ích phế.

Các vị thuốc này phối ngũ với nhau có tác dụng bổ hư, trừ thấp, hành trệ, điều khí, hòa cả tỳ lẫn vị, vì lợi ích đó mà mọi chứng đều hết.

Ngoài ra còn điều trị ho do khí hư đàm (đờm) nhiều, hoặc là do khí hư, công năng vận hóa thủy cốc của tỳ không mạnh sinh ra đàm, hoặc bị ngoại cảm mà ho thêm nặng có thể dùng bài này.

Chỉ cần nắm rõ thì có thể từ bản phương này mà gia giảm để tiến hành điều trị. Ví như Sơn dược ngoài bổ tỳ khí ra, còn có thể cố sáp tỳ tân, hay tự dưỡng tỳ âm - nhưng đầu tiên là bổ tỳ khí.

Với Bạch truật có khác biệt vì có thể ích khí, kiện tỳ.

Thêm Hoài sơn có thể tự dưỡng tỳ âm.

Ngoài dùng Biển đậu, Hoài sơn, còn có Ý dĩ nhân - chủ yếu để bổ tỳ khí, thông điều thủy đạo, khứ thấp thì trong phương thuốc trên còn có:

- Vị Liên nhục, có tác dụng bổ tỳ dưỡng tâm, lại có thể chỉ tả, lại có thể điều trị tâm hoảng do tỳ khí hư dẫn đến tâm khí bất túc tạo thành.

- Vị Liên tử còn có thể sáp tinh, qua bổ tâm còn có thể giao thông tâm thận.

- Nếu trung tiêu hư hàn nặng thì có thể gia giảm Đậu khấu nhân, nhẹ dùng Sa nhân, kiện vị đơn thuần dùng Sa nhân, thấp trọc khốn trung tiêu dùng Đậu khấu nhân…

Phương thuốc này còn gia giàm thêm một số vị để bồi bổ chủ yếu cho trẻ em, người ốm yếu, tiêu hóa kém, cải thiện hệ tiêu hóa lúc giao mùa, giúp bạn củng cố hệ miễn dịch, bảo vệ tốt cơ thể trong mùa dịch bệnh.


Bài thuốc hay, bổ dưỡng cho hệ tiêu hóa, tiêu chứng đầy bụng, bảo vệ sức khỏe mùa dịch bệnh - Ảnh 5.

Rối loạn tiêu hóa, đầy bụng làm cả người lớn, trẻ em rất khó chịu, không ăn uống được. Ảnh minh họa.


Ngoài ra để phòng ngừa dịch bệnh, hạn chế rối loạn tiêu hóa khi giao mùa người dân cần chú ý:

- Thường xuyên vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh; Năng rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, trước khi chế biến món ăn, và sau khi đi vệ sinh; Đảm bảo vệ sinh nhà cửa và môi trường xung quanh sạch sẽ, thoáng mát.

- Không đổ rác thải, phân xuống ao, hồ.

- Chọn mua thực phẩm an toàn, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không sử dụng thực phẩm hết hạn. Ưu tiên rau, củ quả.

- Sử dụng nước sạch. Thực hiện nguyên tắc ăn chín, uống sôi, không uống nước lã, không ăn thực phẩm chưa được chế biến và chưa nấu chín như: gỏi cá, tiết canh…

Ths. BS Hoàng Kỳ

Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Nội


Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Trẻ 1 tuổi tử vong vì tay chân miệng, cha mẹ cần nhớ các dấu hiệu nguy hiểm

Trẻ 1 tuổi tử vong vì tay chân miệng, cha mẹ cần nhớ các dấu hiệu nguy hiểm

Mẹ và bé - 2 giờ trước

Một bé trai tại tỉnh Đắk Lắk vừa tử vong trong tình trạng suy hô hấp, sốc nhiễm trùng nặng, tổn thương đa cơ quan do mắc tay chân miệng độ 4. Dấu hiệu nào để nhận biết tình trạng nguy hiểm khi trẻ mắc tay chân miệng?

Bé 2 tuổi ở Đồng Nai bị đinh đâm xuyên xương sọ

Bé 2 tuổi ở Đồng Nai bị đinh đâm xuyên xương sọ

Y tế - 2 giờ trước

Trong lúc đùa giỡn, bé không may bị ngã vào cây đinh dài khoảng 3cm. Tai nạn khiến bé bị tổn thương não.

Bàn tay đau buốt sau vài phút tiếp xúc nước rửa kính nghi chứa chất cực độc

Bàn tay đau buốt sau vài phút tiếp xúc nước rửa kính nghi chứa chất cực độc

Y tế - 3 giờ trước

Sau khi dùng hóa chất xịt lau kính mua trên mạng với giá 180.000 đồng, người đàn ông thấy tay đau nhức dữ dội nên được gia đình đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Bé trai 3 tuổi suýt chết chỉ sau vài ngày tiêu chảy

Bé trai 3 tuổi suýt chết chỉ sau vài ngày tiêu chảy

Y tế - 3 giờ trước

Bé trai 3 tuổi bị tiêu chảy, sốt cao, nôn nhiều lần trong ngày, đến viện khi đã lơ mơ, co giật toàn thân, dấu hiệu sinh tồn ở mức nguy hiểm.

6 bài thuốc ngăn ngừa hôi miệng

6 bài thuốc ngăn ngừa hôi miệng

Sống khỏe - 4 giờ trước

Hôi miệng là tình trạng hơi thở có mùi hôi, không nguy hiểm nhưng gây cảm giác tự ti và rất ngại khi giao tiếp trực tiếp với người khác.

4 việc nên làm khi ăn vải để không bị nóng và tăng cân

4 việc nên làm khi ăn vải để không bị nóng và tăng cân

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Cách tốt nhất để ăn vải an toàn và không bị nóng, không bị tăng cân vẫn là ăn với số lượng vừa phải.

4 thói quen xấu làm cạn kiệt năng lượng

4 thói quen xấu làm cạn kiệt năng lượng

Sống khỏe - 8 giờ trước

Mặc dù khối lượng công việc hằng ngày của bạn không nhiều nhưng bạn lại liên tục cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng. Một số thói quen xấu hằng ngày có thể rút cạn năng lượng mà bạn không nhận ra.

Thiếu nữ 17 tuổi bị thủng ruột vì lý do nhiều người Việt mắc phải sau ăn

Thiếu nữ 17 tuổi bị thủng ruột vì lý do nhiều người Việt mắc phải sau ăn

Y tế - 9 giờ trước

GĐXH - Bác sĩ cho biết, trường hợp bệnh nhân này nếu để lâu sẽ xảy ra nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân gây nguy hiểm sức khỏe.

Cơ chế thải độc rượu, bia ra khỏi cơ thể của Sulforaphane

Cơ chế thải độc rượu, bia ra khỏi cơ thể của Sulforaphane

Sống khỏe - 9 giờ trước

Rượu, bia và các thức uống chứa cồn gây ra tác hại xấu tới sức khỏe con người nếu dung nạp thường xuyên trong thời gian dài, đặc biệt là gây ảnh hưởng tới gan - cơ quan vô cùng quan trọng trong cơ thể. Cùng tìm hiểu cơ chế đào thải rượu, bia của hợp chất sulforaphane ra khỏi gan.

7 lý do đổ mồ hôi bất thường và cách khắc phục tại nhà

7 lý do đổ mồ hôi bất thường và cách khắc phục tại nhà

Sống khỏe - 12 giờ trước

Nếu bạn đổ mồ hôi bất thường mà không liên quan đến thời tiết, nhiệt độ xung quanh thì nên kiểm tra tình trạng sức khỏe, cách tập luyện và nghỉ ngơi…

Cơ chế thải độc rượu, bia ra khỏi cơ thể của Sulforaphane

Cơ chế thải độc rượu, bia ra khỏi cơ thể của Sulforaphane

Sống khỏe

Rượu, bia và các thức uống chứa cồn gây ra tác hại xấu tới sức khỏe con người nếu dung nạp thường xuyên trong thời gian dài, đặc biệt là gây ảnh hưởng tới gan - cơ quan vô cùng quan trọng trong cơ thể. Cùng tìm hiểu cơ chế đào thải rượu, bia của hợp chất sulforaphane ra khỏi gan.

Top