Vì sao bệnh trầm cảm “không chừa một ai”?
GiadinhNet - Bệnh trầm cảm xảy ra ở mọi đối tượng, độ tuổi nhưng rất ít bệnh nhân nhận diện được bệnh. Theo các bác sĩ, nếu bệnh không được phát hiện, điều trị sớm, bệnh diễn tiến ngày càng trầm trọng, bệnh nhân có thể có hành vi tự sát. Để phòng tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra, mọi người cần có kiến thức để nhận biết sớm dấu hiệu căn bệnh này!

Trầm cảm xảy ra ở mọi đối tượng, độ tuổi nhưng rất ít bệnh nhân nhận diện được bệnh. Tranh minh họa
Bệnh không "từ" ai
Chỉ trong một buổi sáng cuối tháng 9, Phòng Khám bệnh của Bệnh viện Tâm thần TP Cần Thơ tiếp nhận 11 bệnh nhân trầm cảm trong tổng số 58 bệnh nhân đến khám.
Bệnh nhân L. K. N (ở huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang), 24 tuổi, vẻ mặt u buồn, mệt mỏi, trao đổi với bác sĩ: "Tôi bị mất ngủ, đau đầu và không muốn làm bất cứ việc gì, kể cả xem ti-vi hay nghe nhạc, việc mà trước đây tôi rất thích. Tôi cũng từng nghĩ đến cái chết". Qua thăm khám, khai thác bệnh sử và thực hiện bài test đánh giá, bác sĩ kết luận bệnh nhân N mắc chứng trầm cảm.
Còn bệnh nhân L. P. C (ở huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng), 46 tuổi, là nông dân tìm đến bác sĩ với các triệu chứng tương tự như bệnh nhân N nhưng suy nghĩ và phản ứng của ông C chậm chạp hơn bình thường. Ông C báo bệnh với bác sĩ: "Tôi luôn cảm thấy mệt mỏi, nhức đầu; đêm không ngủ, ngày ngủ li bì, không muốn đi ra ngoài, chỉ thích ngồi một mình". Ông C cũng được bác sĩ chẩn đoán mắc chứng trầm cảm nặng, phải điều trị thời gian dài.
Bác sĩ Thiều Quang Hùng, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Tâm thần TP Cần Thơ cho biết: "Đa số bệnh nhân đến khám, điều trị đều không nhận thức mình mắc bệnh trầm cảm mà chủ yếu điều trị các triệu chứng, phổ biến nhất là mất ngủ, đau đầu, suy nhược cơ thể… Một số bệnh nhân được người nhà đưa đến vì nhận thấy người thân có biểu hiện khác thường hoặc do bác sĩ ở các cơ sở y tế khác hướng dẫn đến. Chính vì bệnh nhân không nhận thức mình mắc bệnh nên để tình trạng bệnh kéo dài, ngày càng trầm trọng và có thể dẫn đến hành vi tự sát. Theo nghiên cứu của y học, khoảng 1% bệnh nhân trầm cảm có hành vi hoặc ý nghĩ tự sát trong 12 tháng kể từ khi phát bệnh".
Trầm cảm xảy ra ở mọi đối tượng
Theo các bác sĩ của Bệnh viện Tâm thần TP Cần Thơ, có nhiều nguyên nhân gây ra chứng trầm cảm như: Di truyền, ảnh hưởng các bệnh thực tổn, mất cân bằng tâm lý, nghiện rượu… Theo đó, những người chịu nhiều áp lực, căng thẳng thời gian dài, mất mát người thân, hôn nhân không hạnh phúc, sau bệnh tật (chấn thương sọ não, tai biến…), nghiện rượu thời gian dài đều có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm. Trầm cảm xảy ra ở mọi đối tượng, mọi độ tuổi, nhiều nhất từ 20 đến 50 tuổi.
Điều đáng lo ngại là hiện nay, sự quan tâm của xã hội đối với căn bệnh này chưa nhiều, thậm chí một số trường hợp không biết về bệnh này dù đang mắc bệnh. Bác sĩ Võ Cánh Sinh, Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TP Cần Thơ chia sẻ: "Hiện nay, nhận thức và sự quan tâm của xã hội dành cho bệnh trầm cảm chưa cao. Trầm cảm không chỉ ảnh hưởng sức khỏe bệnh nhân mà còn trực tiếp ảnh hưởng kinh tế gia đình và xã hội do gánh nặng chi phí điều trị và giảm năng lực lao động. Để đánh thức sự quan tâm của xã hội, trước tiên, cần đẩy mạnh nhiều hình thức truyền thông để nâng cao nhận thức, thu hút sự quan tâm đối với bệnh này, từ lãnh đạo các cấp, các ngành và mỗi người, mỗi gia đình".
Theo bác sĩ Hùng, điều trị trầm cảm phải mất nhiều thời gian, khoảng 6-9 tháng, nếu tình trạng nặng hơn như: Có hành vi hoặc ý nghĩ tự sát, bỏ ăn, phải nhập viện điều trị. Do đó, mỗi người cần chú ý, đánh giá tình trạng sức khỏe, tinh thần, nhận ra các dấu hiệu trầm cảm để sớm điều trị. Bên cạnh đó, gia đình khi phát hiện người thân có các biểu hiện bệnh trầm cảm, cần đưa đến bác sĩ chuyên khoa hoặc bệnh viện tâm thần để được chẩn đoán, điều trị ngay. Đồng thời phải hết sức quan tâm, chăm sóc và chia sẻ ưu phiền, lo lắng với người bệnh.
Những biểu hiện thường gặp ở người trầm cảm
- Nét mặt trầm buồn, chán nản, cảm thấy cô độc, lẻ loi.
- Mất thích thú trong cuộc sống. Đi đứng chậm, cảm giác nặng nề, mệt mỏi, như không còn sức khỏe làm việc, làm nhẹ cũng mau mệt, không thích gần vợ gần chồng, thấy mọi người, con cháu vui chơi cũng không quan tâm.
- Ăn ít, không ngon, nhạt miệng.
- Trằn trọc khó ru ngủ, thức dậy sớm, thèm ngủ mà không ngủ được, đôi khi ngủ được mà thức dậy không khỏe.
- Đầu óc khó tập trung, do dự không "quyết" được, không đối phó được.
- Hay than nhức đầu, mỏi cổ, mỏi gáy, hồi hộp ép ngực, xoa bóp tay chân vì nhức mỏi, khám bác sĩ đa khoa hay tự mua thuốc uống không hết.
- Có người có cảm giác lo lắng vô cớ, ám ảnh bệnh tật vô lý, có từng cơn sợ sệt nhưng lại dễ giận.
- Người còn đi làm thì giao tiếp miễn cưỡng, né tránh lời thăm hỏi, gắng gượng làm hết việc, đãng trí, cảm thấy bế tắc.
- Tự nghĩ chán đời như có lỗi với người thân với gia đình, thua người ta, không bằng người ta, trở nên vô dụng, không đáng sống, nghĩ và đôi khi tìm cách chết.
Một số hoàn cảnh dễ dẫn tới trầm cảm
- "Sang chấn tinh thần", những cú "sốc" như mất người thân, áp lực công việc, khó khăn quá lớn, gãy đổ sự nghiệp, bất hòa kéo dài.
- Học sinh, sinh viên quá nhiều bài vở, hẫng hụt, xuống sức học rồi đuối dần.
- Người lớn tuổi biểu hiện phiền muộn đau đớn, chậm chạp, ít nói, quên lẫn; dễ lầm với bệnh già.
- Người đã qua một thời gian hưng cảm: Quá tự tin, không cần ngủ, nói nhanh, bốc đồng "tài ba dỏm" (bệnh nhân loạn khí sắc lưỡng cực). Người bệnh tâm thần phân liệt cũng có thời gian bị trầm cảm.
- Ngay sau sinh con, tỷ lệ không nhiều nhưng khá trầm trọng, phải phát hiện sớm.
Điều cần làm khi thấy triệu chứng trầm cảm
- Không coi nhẹ triệu chứng trầm cảm, hãy kể hết triệu chứng cho bạn bè, cho người thân.
- Khi phát hiện người bị trầm cảm phải trấn an, tìm hiểu, tìm cách quan tâm và giúp đi khám bác sĩ chuyên khoa sớm sẽ tránh được cơn trầm uất, thất thần quẫn trí.
- Khám bác sĩ chuyên khoa, uống thuốc rồi cũng phải theo dõi đề phòng triệu chứng nặng thêm.
Bác sỹ Tuấn Anh
( BV Tâm thần Trung ương)
Lê Yên

Không biết bị đái tháo đường, người đàn ông nhập viện với biến chứng nặng
Sống khỏe - 32 phút trướcGĐXH - Tại bệnh viện, các kết quả xét nghiệm máu cho thấy đường huyết bệnh nhân đã tăng từ rất lâu trước đó mà không được phát hiện và đang có dấu hiệu tổn thương chức năng thận.

Trẻ em từ 6 tuần tuổi ở Việt Nam được chủng ngừa vắc xin não mô cầu
Sống khỏe - 1 giờ trướcNgày 15/8, Hệ thống Tiêm chủng VNVC ra mắt vắc xin não mô cầu mới phòng 4 nhóm huyết thanh não mô cầu A, C, W, Y gây viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết nguy hiểm, bảo vệ trẻ sớm từ 6 tuần tuổi và người lớn.

Người phụ nữ đang khỏe mạnh bất ngờ phát hiện u thận 'khổng lồ' từ dấu hiệu nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 3 giờ trướcGĐXH - Thấy đau tức vùng bụng bên trái, nữ bệnh nhân 68 tuổi đi khám thì bất ngờ được phát hiện có khối u thận khổng lồ, dù trước đó bà chưa từng phát hiện bệnh lý gì.

Người phụ nữ 45 tuổi bất ngờ phát hiện ung thư phổi di căn não từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 6 giờ trướcGĐXH - Xuất hiện hoa mắt, nhìn mờ, nhức đầu suốt 2 tháng, nghĩ do khô mắt, rối loạn tiền đình. Tuy nhiên khi đi khám chị được phát hiện bị ung thư phổi di căn lên não và nhiều cơ quan khác.

Bất ngờ với 'thủ phạm' khiến người đàn ông sốt cao dai dẳng suốt 1 năm, sụt gần 20kg
Y tế - 8 giờ trướcGĐXH - Các bác sĩ cho biết, bệnh nhân cùng lúc phải đối mặt với 3 "kẻ tấn công" cực nguy hiểm. Mỗi tác nhân đều đủ sức gây bệnh nặng và khi kết hợp, chúng khiến tình trạng trở nên dai dẳng và đe dọa tính mạng người bệnh.

4 đặc điểm của đàn ông có lá gan khỏe mạnh: Nếu thiếu một trong số này, bạn nên cẩn thận!
Sống khỏe - 10 giờ trướcGĐXH - Các nghiên cứu cho thấy, đàn ông có lá gan khỏe mạnh thường có 4 đặc điểm chung. Những trạng thái sinh lý tưởng chừng bình thường này, trên thực tế, lại là những tín hiệu cho thấy gan đang khỏe.

11 nguyên nhân gây ung thư vú – Kẻ sát thủ thầm lặng đe dọa hàng triệu phụ nữ Việt
Bệnh thường gặp - 10 giờ trướcGĐXH - Ung thư vú là “kẻ thù thầm lặng” của phụ nữ. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp chị em phòng tránh và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Kinh nghiệm thải độc gan: Loại lá rẻ tiền bán đầy chợ, làm mát gan, kiểm soát đường huyết cực tốt, chỉ 5k đủ cho cả nhà dùng
Sống khỏe - 12 giờ trướcGĐXH - Rau diếp cá có nhiều thành phần giúp thải độc gan và bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân gây hại từ môi trường.

Có tiền sử tăng huyết áp nhiều năm, người phụ nữ 68 tuổi bất ngờ được chẩn đoán hở van hai lá
Y tế - 1 ngày trướcGĐXH - Người phụ nữ 68 tuổi này được biết có tiền sử tăng huyết áp nhiều năm. Thời gian gần đây, bà thấy khó thở, mệt mỏi nhất là khi vận động gắng sức.

Chuyên gia: Coi chừng độc khi uống nước trong chai nhựa trên ô tô ngày nóng
Sống khỏe - 1 ngày trướcUống chỗ nước còn lại trong chai nhựa trên ô tô ngày hè nắng gắt, bạn nghĩ nó chỉ hơi nóng một chút, nhưng chuyên gia cho biết có thể chất độc đang đi vào cơ thể.

Ra chợ thấy rau này nhớ mua ngay: Thải độc và kiểm soát đường huyết cực tốt, được Mỹ xem như 'báu vật', ở chợ Việt chỉ 10k đủ cả nhà ăn
Bệnh thường gặpGĐXH - Loại rau được bán phổ biến ở chợ Việt, được các chuyên gia Mỹ nghiên cứu và đánh giá cao về công dụng hỗ trợ điều trị bệnh, đó là rau khoai lang.